ایران، از موضوعات احتمالی دیدار مرکل و اوباما
۱۳۸۸ آبان ۱۱, دوشنبه
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان قرار است، روز سه‌شنبه، سوم نوامبر در برابر مجلس سنا و مجلس نمایندگان آمریکا در واشنگتن سخنرانی کند. این افتخاری است که در تاریخ آلمان، تنها یک بار نصیب صدراعظم پس از جنگ این کشور، کنراد آدناوئر شده است. آمریکا در مقابل انتظار دارد که آلمان در عرصه‌ی سیاست جهانی مسئولیت‌های بیشتری بپذیرد.
رابطهی آمریکا و ایران
از جمله‌مسائلی که پیش‌بینی می‌شود در گفت‌وگوهای بین رهبران آلمان و آمریکا مطرح شود، موضوع برنامه‌ی هسته‌ای ایران است. نقش آلمان در این میان، از چند نظر اهمیتی تعیین‌کننده دارد. صادرات این کشور به ایران هنوز از مرز چندین میلیارد یورو می‌گذرد. هنوز آلمان، بین کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا مهم‌ترین صادرکننده‌ی کالا به ایران ست.
از سوی دیگر این کشور در مذاکرات پنج عضو ثابت شورای امنیت سازمان ملل متحد با ایران، شرکت فعال دارد. آمریکا در این رابطه انتظار دارد که آلمان تنها به پشتیبانی از تحریم‌ها بسنده نکند، بلکه آن‌ها را در کشور خود نیز به مرحله‌ی اجرا درآورد. اجرای کامل تحریم‌ها در آلمان، اغلب با نارضایتی و مخالفت صاحبان صنایع این کشور روبرو می‌شود.
جنگ یا کمک؟
یکی دیگر از نکاتی که قرار است در مذاکرات بین باراک اوباما و آنگلا مرکل مطرح شود، مسئله‌ی مأموریت نیروهای آلمانی در افغانستان است. آلمان هرچند بین کشورهای عضو ناتو، مقام سوم را از جهت اعزام نیرو به افغانستان داراست، ولی مجلس این کشور، سقف شمار سربازان آلمانی را تا چهار هزار و ۴۰۰ تن تعیین کرده است.
این نیروها، مجاز به دفاع، ولی ممنوع از حمله‌اند. هواپیماهای تورنادوی ارتش آلمان از انجام عملیات تجسسی منع نشده‌اند، ولی حق ندارند در عملیات جنگی شرکت کنند. باراک اوباما در این رابطه، روی شرکت فعال‌تر آلمان حساب می‌کند. او همواره تأکید کرده است که آمریکا قادر نیست، به تنهایی از عهده‌ی مبارزه علیه القاعده و طالبان برآید.
به نظر رئیس بنیاد آلمانی مارشال در واشنگتن، استفان سژابو (Stephen Szabo)، «دولت آمریکا مایل است که آلمان قید و شرط‌ها و محدودیت‌های عملیاتی ارتش این کشور را از میان بردارد و به رسمیت بشناسد که این عملیات، مأموریتی نظامی و جنگی است و نه فقط کمک به توسعه‌ی این کشور.»
آلمان، شریکی قوی در اروپا
رابطهی جدید آمریکا و روسیه، هم‌چنین از جمله‌مسائلی است که قرار است اوباما و مرکل درباره‌ی آن گفت‌وگو کنند. آلمان در این میان هم به‌دلیل داشتن رابطهی اقتصادی تنگاتنگ با روسیه نقش مهمی بازی می‌کند، هرچند که دولت آمریکا به این رابطه با بدگمانی می‌نگرد.
مسئله‌ی پذیرش چند تن از زندانیان گوآنتانامو از سوی آلمان نیز یکی دیگر از موضوعات بحث بین سران کشورهای آمریکا و آلمان خواهد بود. در همه‌ی این موارد، آمریکا خواهان پشتیبانی و همکاری بیشتری از سوی آلمان است.
استفان سژابو معتقد است که این کشور باید به نسبت قدرت اقتصادی و اهمیت و بزرگی خود، مسئولیت هم بپذیرد: «آلمانی‌ها باید قبول کنند که آمریکا تغییر کرده و ضعیف‌تر شده است. این آمریکای جدید، با ملاحظه‌‌ی بیشتری تصمیم می‌گیرد و کمتر از گذشته، تعهد می‌پذیرد. به این خاطر به شریک قدرتمندی در اروپا نیاز دارد که مسائل را حل و فصل کند.»