اوپک از تولید نفت می‌کاهد
۱۳۸۷ آذر ۲۷, چهارشنبه
اعضای سازمان کشورهای صادر کننده‌ی نفت (اوپک) در جلسه‌ی اضطراری خود در الجزایر توافق کردند سطح تولید خود را تا دو میلیون و دویست هزار بشکه کاهش دهند. این تصمیم واکنشی است به سقوط مداوم قیمت نفت در ماه‌های اخیر. بهای هر بشکه نفت که در اوت گذشته از ۱۵۰ دلار فراتر رفته بود، در هفته‌های اخیر تا زیر ۵۰ دلار سقوط کرده است.
رکود اقتصادی جهان، کاهش تقاضا برای نفت
بروز یکی از شدیدترین بحران‌های مالی جهان در دهه‌های اخیر و کاهش فاحش رشد اقتصادی کشورهای صنعتی، تقاضا برای نفت را به شدت کاهش داده‌اند و موجب سقوط بهای آن شده‌اند. با توجه به سهم بالای درآمدهای نفتی در منابع مالی کشورهای اوپک، کاهش غیرمنتظره‌ی بهای این ماده‌ی سوختی، اثرات منفی گسترده‌ای بر اقتصاد کشورهای یادشده باقی گذاشته است.
در مورد کشوری مانند ایران، بنا به ارزیابی کارشناسان، دولت برای بودجه سال ۱۳۸۸ خود به ۱۰۵ میلیارد دلار درآمد ارزی نیاز دارد. از این مبلغ، دستکم ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار آن باید از درآمدهای نفتی تأمین شود. این در حالی است که با توجه به قیمت‌های فعلی نفت، درآمد حاصل از فروش این ماده در سال آینده از ۳۰ میلیارد دلار هم کمتر خواهد بود.
عربستان سعودی که سال‌ها ترجیح می‌داد از قیمت مبنا برای نفت سخنی نگوید، اینک بر این باور است که ۷۵ دلار برای هر بشکه، قیمتی منصفانه و به سود خریدار و فروشنده است. ایران رقم ۱۰۰ دلار را برای این منظور پیشنهاد کرده است.
کاهش‌های بی‌اثر
اما وضعیت کنونی اقتصاد دنیا ظاهراً جایی برای تحقق این قیمت‌ها باقی نمی‌گذارد. برخی از پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که بهای نفت در سال آینده به زیر بشکه‌ای سی دلار سقوط خواهد کرد.
تلاش‌های مکرر اعضای اوپک در ماه‌های اخیر نتوانسته است بهای نفت را حتی در مرز ۵۰ دلار نگاه دارد. این امر کشورهای یادشده را با مشکلات متعددی روبرو کرده است. معمولاَ حربه‌ی اوپک در مقابله با تنزل بهای نفت، کاهش سطح تولید و کاستن از عرضه این ماده به بازار بوده است. اعضای این سازمان از ماه سپتامبر ۲۰۰۸ تاکنون، دو میلیون و ۲۰ هزار بشکه از تولید نفت خود کاسته اند که به عقیده برخی از تحلیلگران، تا حدودی موجب کاهش شتاب سقوط قیمت نفت شده، ولی روند آن را معکوس نکرده است. این در حالی است که هر گونه کاهش بعدی سطح تولید نیز ممکن است به جای کمک به افزایش قیمت نفت، تنها میزان درآمدهای کشورهای اوپک را محدودتر و محدودتر کند.
شکیب خلیل ، وزیر نفت الجزایر و رئیس کنفرانس اوپک، در سخنرانی افتتاحیه‌ی این کنفرانس گفت: «سال جاری سال سختی برای بازار نفت بود چرا که نوسان های بهای نفت بسیار بود. به گفته‌ی وی وضعیت کنونی بازار و قیمت های نفت اخبار خوبی برای صنعت نفت و همچنین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نیست. »
خلیل افزود، زمانی که قیمت های نفت خیلی پائین است و نوسان آن ادامه دارد همان طور که هم اکنون شاهد آن هستیم، ناگزیر شاهد عقب ماندن طرح های سرمایه گذاری خواهیم بود، اگر این شرایط برای طولانی مدت ادامه یابد به معنای کمبود عرضه در آینده و دور جدید بی ثباتی است. وزیر نفت الجزایر در ادامه با بیان این که رکود فعالیت اقصادی جهان سریعتر از پیش بینی‌ها است، از پیش‌بینی کاهش باز هم بیشتر تقاضا برای نفت در سال آینده خبر داد.
حضور کشورهای غیرعضو اوپک در جلسه‌ی الجزایر
در کنفرانس الجزایر، روسیه، آذربایجان، عمان و سوریه نیز به عنوان ناظر شرکت کرده‌اند. به گفته‌ی علی النعیمی، وزیر نفت عربستان سعودی، روسیه و آذربایجان نیز قول داده‌اند که در هماهنگی با اوپک از سقف تولید خود بکاهند. النعیمی پیش‌بینی می‌کند که مجموعاَ دو میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه، یعنی سه درصد از تولید کنونی نفت جهان کاسته خواهد شد. او امیدوار است که این کاهش به ثبات بازار نفت کمک کند.
گفته می‌شود که وزرای اوپک در ماه ژانویه 2009 بار دیگر گرد هم آیند تا با بررسی مجدد فعل و انفعالات بازار، تصمیم لازم را اتخاذ کنند.