انتخابات پارلمان اروپا: <br> پیروزی محافظه‌کاران و رشد راستگرایی
۱۳۸۸ خرداد ۱۸, دوشنبه
میزان شرکت مردم در انتخابات پارلمان اروپا به پایین‌ترین سطح خود رسید. طبق محاسبه‌ی موسسه‌ی معتبر تحقیقاتی و نظرسنجی TNS Opinion، در سراسر اروپا تنها ۴۳ درصد تمامی واجدان شرایط شرکت در انتخابات، در حوزه‌های رای‌گیری انتخابات پارلمان اروپا حاضر شده‌اند. پنج سال پیش این رقم ۴۵،۵ درصد بود.
در جریان نخستین انتخابات پارلمان اروپا در سال ۱۹۷۹، ۶۳ درصد از اروپایی‌های واجد شرایط رای خود را به صندوق‌های رای انداخته بودند. از آن زمان تاکنون میزان شرکت اروپایی‌ها در انتخابات پارلمان اروپا مدام رو به کاهش بوده است. برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ بود که بیش از نیمی از مردم در این انتخابات شرکت نکردند و میزان شرکت واجدان شرایط به ۴۹،۸ درصد رسید.
در انتخابات اخیر، که چهار روز ادامه داشت و تا روز یکشنبه (۷ ژوئن) به طول انجامید، ۳۷۵ میلیون واجد شرایط در ۲۷ کشور عضو اتحادیه‌ی اروپا فراخوانده شدند تا آرای خود را برای بزرگترین انتخابات فرامرزی در تاریخ بشری به صندوق‌ها بریزند.
انتخابات پارلمان اروپا یا انتقام‌گیری مردم از دولت‌ها
در برخی کشورهای اروپایی، انتخابات پارلمان اروپا وسیله‌ای شد تا مردم دولت‌های خود را مجازات کنند. بر اساس نخستین نتایج اعلام‌شده، رای‌دهندگان دولت‌های خود در اتریش، یونان، ایرلند، مجارستان، بلغارستان، مالت، فنلاند، هلند و اسلووانی را به شکل‌های گوناگون مجازات کرده‌اند.
یونان: برتری سوسیالیست‌ها
در یونان، اپوزیسیون سوسیالیست پیروز قاطع انتخابات پارلمان اروپا بودند. نظرسنجی یک فرستنده‌ی دولتی و دو فرستنده‌ی خصوصی تلویزیونی نشان می‌دهد که سوسیالیست‌ها با کسب ۳۶ تا ۳۹،۵ درصد از آرا، به پیروزی قطعی رسیده‌اند. حزب محافظه‌کار کوستاس کارامانلیس، نخست‌وزیر یونان، به ۳۰ تا ۳۳ درصد سقوط کرده و به جایگاه دوم در این کشور دست یافته است. سبزهای یونان نیز برای نخستین بار می‌توانند نمایندگانی را به پارلمان اروپا در استراسبورگ بفرستند. آنها در این انتخابات به ۴ تا ۵،۵ درصد آرا دست پیدا کردند.
حال دولت یونان با شکست سنگینی که خورده است، زیر فشار بیشتری برای برگزاری پیش از موعد انتخابات پارلمانی در کشور قرار می‌گیرد. پس از چندین رسوایی مالی که گریبان محافظه‌کاران را گرفت، سوسیالیست‌ها بر خواست برگزاری پیش از موعد انتخابات پارلمانی در یونان پافشاری می‌کنند.
ایرلند و مالت: اپوزیسیون، پیروز اصلی
ایرلند و مالت سرنوشتی مشابه یونان داشتند. حزب محافظه‌کار ایرلند به رهبری برایان کاون، نخست‌وزیر این کشور، برای نخستین بار دیگر نیرومندترین حزب ایرلند محسوب نمی‌شود. در مالت نیز اپوزیسیون سوسیالیست، حزب کارگر، حتی پیش از اعلام نتیجه‌ی نهایی، خود را پیروز انتخابات پارلمان اروپا معرفی کرد.
مجارستان: رشد راستگرایی
در مجارستان، حزب دست‌راستی ملی − محافظه‌کار "اتحاد جوانان دمکرات"، ۴ برابر بیش از حزب حاکم سوسیالیست، نماینده به پارلمان اروپا خواهد فرستاد. تنها حزب دیگری که در مجارستان کرسی‌هایی را در پارلمان اروپا صاحب خوهد شد، حزب راست افراطی Jubbik (بهترها)ست که مرز ۵ درصد را رد کرده است.
بریتانیا: روزهای سخت گوردون براون
در بریتانیا نیز شکستی تلخ انتظار حزب کارگر گوردون براون، نخست‌وزیر این کشور، را می‌کشد. پس از کناره‌گیری چندین وزیر از کابینه‌ی براون، دولت بریتانیا اینک در بحرانی عمیق بسر می‌برد.
گرایش به محافظه‌کاران پس از بحران مالی جهانی
گرایش دیگری نیز در انتخابات پارلمان اروپا به چشم می‌خورد: شهروندان اروپا در زیر فشار بحران مالی جهانی، جبهه‌ی محافظه‌کار را ترجیح می‌دهند. در چندین کشور، از جمله آلمان، اتریش، بلغارستان و قبرس، محافظه‌کاران به نیرومندترین جریان‌های سیاسی تبدیل شده‌اند. انتظار می‌رود که این سرنوشت در انتظار بریتانیا و ایتالیا نیز باشد.
آلمان: ائتلاف دمکرات‌مسیحی‌ها و سوسیال‌مسیحی‌ها در جایگاه نخست
با وجود پایین آمدن رای ائتلاف دمکرات‌مسیحی‌ها و سوسیال‌مسیحی‌ها، این جریان پیروز انتخابات پارلمان اروپا در آلمان بود. احزاب دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی به ۳۸،۳ درصد آرا دست یافتند و بدین ترتیب به نسبت سال ۲۰۰۴ بیش از شش امتیاز از دست دادند. در این میان، ۴۹،۵ درصد از آرا در ایالت بایرن از آن حزب سوسیال‌مسیحی شد. سوسیال‌دمکرات‌ها شکست سنگینی خوردند و با کسب ۲۰ تا ۲۱،۴ درصد از آرا، به پایین‌ترین سطح از آرا در تاریخ خود دست یافتند. آنها پنج سال پیش ۲۱،۵ درصد از آرا را از آن خود کرده بودند، که خود شکستی تاریخی برایشان محسوب می‌شد.
حزب دمکرات‌های آزاد به پیروزی بزرگی دست یافت و به ۱۰،۶ تا ۱۰،۸ درصد از آرا رسید. این رقم بهترین نتیجه برای لیبرال‌ها در رابطه با انتخابات پارلمان اروپا بود. موقعیت حزب چپ در این انتخابات اندکی بهتر از پیش شد و به ۷،۱ تا ۷،۵ درصد از آرا دست یافت. سبزها با کسب ۱۱،۶ تا ۱۲ درصد آرا، در نزدیکی رکورد ۱۱،۹ درصدی پنج سال پیش خود قرار دارند. نامزدهای آزاد که برای نخستین بار در انتخابات پارلمان اروپا شرکت می‌کردند به این نهاد راه نیافتند و احزاب راست افراطی هم تقریبا به هیچ نتیجه‌ی قابل توجهی نرسیدند.
طبق آخرین نتایج، در آلمان ۴۲ درصد از واجدان شرایط، در انتخابات پارلمان اروپا شرکت کرده‌اند. این رقم رکورد منفی جدیدی برای آلمان محسوب می‌شود. در این کشور، بیش از ۶۴ میلیون شهروند برای شرکت در انتخابات فراخوانده شده بودند.
اتریش: شکست سنگین سوسیال‌دمکرات‌ها
سوسیال‌دمکرات‌ها در جریان انتخابات پارلمان اروپا در اتریش شکست سنگینی را متحمل شدند. آخرین محاسبات نشانگر آن است که آرای آنان ۹،۵ درصد کاهش یافته است و تنها توانسته‌اند به ۲۳،۹ درصد از آرا دست بیابند. این بدترین نتیجه برای حزب سوسیال‌دمکرات اتریش در یک انتخابات سراسری از سال ۱۹۴۵ تاکنون بوده است. گرچه حزب مردم، که به‌همراه حزب سوسیال‌دمکرات در اتریش حکومت می‌کند، ضایعه‌ای ۳ درصدی را تحمل کرد، اما با کسب ۲۹،۷ درصد از آرا به نیرومندترین حزب اتریش تبدیل شد.
فهرست هانس پتر مارتین، به ۱۷،۸ درصد آرا دست یافت و حدود چهار درصد به نسبت سال ۲۰۰۴ رشد داشت. بر آرای حزب پوپولیستی و راستگرای "آزادی اتریش"، که با لحنی اسلام‌ستیزانه وارد کارزار انتخاباتی شده بود، ۶،۸ درصد افزوده شد و بدین ترتیب به رقمی ۱۳،۱ درصدی رسید. سبزها با ۳،۵ درصد کاهش، به ۹،۴ درصد رسیدند و حزب دست‌راستی "اتحاد آینده اتریش" ۴،۶ درصد از آرا را به دست آورد.
بلغارستان: نیرومند شدن محافظه‌کاران
بر اساس یک نظرسنجی از شرکت‌کنندگان، حزب محافظه‌کار بلغارستان، که در اپوزیسیون قراردارد، پیروز انتخابات پارلمان اروپا در این کشور است. طبق نظرسنجی خبرگزاری Alpha Research، پس از بسته شدن حوزه‌های انتخاباتی، ۲۵،۵ درصد شرکت‌کنندگان اعلام کرده‌اند که به حزب «شهروندان برای توسعه اروپایی بلغارستان» به رهبری بویکو بوریسوف رای داده‌اند. آخرین نتایج نشان می‌دهد که حزب حاکم سوسیالیست، به رهبری نخست‌وزیر سرگئی استانیشف، به ۱۹،۷ درصد آرا دست یافته و دومین جایگاه بلغارستان را در پارلمان اروپا تصاحب کرده است.
در قبرس نیز، حزب محافظه‌کار "مجمع دمکراتیک" در بخش یونانی جزیره، که عضو اتحادیه اروپاست، در برابر حزب چپ "ترقی‌خواه کارگران قبرس" نیرومندترین جریان سیاسی محسوب می‌شود.
فرانسه: حزب سارکوزی، پیروز قاطع انتخاباتی
یکی از معدود جریان‌های حاکمی که می‌تواند ادعای پیروزی کند، حزب محافظه‌کار فرانسه به رهبری نیکلا سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه، است. گر چه او خود در جریان بحران مالی جهانی زیر شدیدترین فشارها بود، اما حزب‌اش در برابر سوسیالیست‌ها که در بحرانی عمیق بسر می‌برند، پیروز قطعی انتخابات پارلمان اروپا شد.
حزب محافظه‌کار "اتحاد برای جنبش مردمی" UMP با فاصله‌ای زیاد بالاترین آرای مردم را از آن خود کرد. بازنده‌ی اصلی انتخابات پارلمان اروپا در فرانسه، سوسیالیست‌ها بودند. سبزها مقام سوم را کسب کردند و بدین شکل به بهترین نتیجه‌ی انتخاباتی خود از آغاز تاکنون رسیدند. میزان شرکت مردم در فرانسه تنها حدود ۴۰ درصد بود.
طبق آخرین محاسبات، حزب پرزیدنت سارکوزی بین ۲۷ تا ۲۸ درصد آرا را کسب کرده است. سوسیالیست‌ها با حدود ۱۷ درصد، شکستی سخت خورده‌اند. حزب سبزها ۱۵ درصد از آرا را به دست آورده و برای نخستین بار از حزب راست میانه "مودم" پیشی گرفته است. در این میان، فهرستی از جریان‌های چپ، که از جمله جداشدگان از حزب سوسیالیست در آن جای دارند، و جریان راست افراطی "جبهه ملی" هر یک به ۶ درصد آرا رسیده‌اند. چپ‌های تروتسکیست و حزب ضداروپایی "لیبرتاس" نیز به حدود ۵ درصد از آرا دست یافته‌اند.
در فرانسه، میزان شرکت مردم در انتخابات پارلمان اروپا به پایین‌ترین سطح خود رسید. آنگونه که از دو نتیجه‌ی تاکنونی پس از بسته شدن حوزه‌های انتخاباتی برمی‌آید، تنها حدود ۳۸ تا ۴۰ درصد واجدان شرایط، در انتخابات پارلمان اروپا در فرانسه شرکت کرده‌اند. بدین‌اعتبار، شرکت مردم در انتخابات، از چهار سال پیش نیز کمتر بوده است. در آن زمان ۴۲،۸ درصد از فرانسوی‌ها در انتخابات پارلمان اروپا شرکت کرده بودند، که البته این نیز خود رکوردی در کاهش شرکت در انتخابات از نخستین انتخابات پارلمان اروپا در ۳۰ سال پیش بود.
نخستین برآوردها: رشد محافظه‌کاری، پس‌رفت سوسیال‌دمکراسی
نتایج تاکنونی انتخابات پارلمان اروپا نشانگر فاصله‌گیری روشن شرکت‌کنندگان در انتخابات از سوسیال‌دمکرات‌هاست. طبق آخرین نتایج، محافظه‌کاران اروپا در مجموع بین ۲۶۷ تا ۲۷۱ نماینده به پارلمان اروپا خواهند فرستاد. بدین ترتیب محافظه‌کاران در پارلمان اروپا، بیش از ۱۰۰ کرسی از رقبای سوسیال‌دمکرات خود جلوتر هستند. تعداد کرسی‌های سوسیال‌دمکرات‌ها ۱۵۷ تا ۱۶۱ برآورد می‌شود.
پیش‌بینی می‌شود که لیبرال‌ها ۸۰ تا ۸۲ کرسی را تصاحب کنند و سبزها ۵۳ کرسی را. چپ‌ها و ملی‌گرایان محافظه‌کار ۳۵ نماینده به استراسبورگ اعزام خواهند کرد و ۱۷ کرسی از آن کسانی خواهد بود که به اروپای واحد چندان خوش‌بین نیستند. همچنین ۸۶ تا ۸۸ کرسی نیز در اختیار نمایندگانی خواهد بود که به هیچیک از فراکسیون‌های اروپایی تعلق ندارند.
پارلمان تازه انتخاب‌شده‌ی اروپا ۷۳۶ نماینده خواهد داشت.
BB/SB