امید و نومیدی سنی‌ها از آغاز به کار دولت دوازهم
۱۳۹۶ شهریور ۸, چهارشنبه
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، شامگاه سه‌شنبه (۷ شهریور/ ۲۹ اوت) در نخستین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی خود پس از آغاز به کار دولت دوازدهم درباره مشارکت زنان و جوانان و اقلیت‌ها گفت: «باید از جوانان و بانوان و از اقوام و مذاهب مختلف به خوبی استفاده کنیم تا آنها بتوانند از ظرفیت خودشان در بخش‌های مدیریتی به کشورشان خدمت برسانند.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
روحانی می‌گوید به همه وزرا دستور داده که ظرفیت مدیریت را در بخش‌های دولتی برای بانوان تا ۳۰ درصد افزایش دهند. او این سهمیه ۳۰ درصدی را شامل اهل سنت ندانست ولی یادآور شد که اهل سنت هم در دولت قبلی او در سطوح مدیریتی سهیم بوده‌اند.
عدم مشارکت سنی‌ها در مدیریت کشور سبب نارضایتی و انتقادات فراوانی شده است.
مولوی عبدالحمید: اجازه ندهید اهل سنت ناامید شوند
عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان با استقبال از مشارکت فعال زنان در عرصه‌های مختلف به‌ویژه در مدیریت‌ها گفت: «همان‌گونه که دولت دوازدهم به‌کارگیری زنان را در مناصب مختلف مانند معاونت رئیس‌جمهوری و معاونین وزارتخانه‌ها به‌درستی در دستور کار قرار داده است، انتظار می‌رود از اهل‌سنت نیز در مدیریت‌های ارشد، سفارتخانه‌ها، وزارتخانه‌ها و استانداری‌ها استفاده شود.» مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان هشدار می‌دهد که "اجازه ندهید اهل سنت ناامید شوند."
برخی از نمایندگان اهل‌سنت در مجلس هم از کابینه جدید دولت دوازدهم ابراز ناخشنودی کرده و عدم حضور وزیر و یا وزیران سنی در ترکیب آن را "عهدشکنی" رئیس جمهور با اهل سنت دانسته‌اند. علی کرد، نماینده خاش با انتقاد از این موضوع در مجلس گفت: «رئیس جمهور چه زود با اهل سنت، زنان، دانشگاهیان و شایستگان ملت از قومیت‌ها و اقوام عهدشکنی کرد و آنها را از کابینه کنار گذاشت.»
نماینده خاش از حسن روحانی خواست "در انتخاب مسئولین و مدیران و معاونان وزیر جبران نبود وزیر از اقوام را بکند.»
هنوز امید هست
عبدالله سهرابی، نماینده کرد مجلس در دوره ششم، که یکی از نویسندگان بیانیه ۱۰ ماده‌ای اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی روحانی است، به دویچه وله می‌گوید: «هنوز فرصت برای آقای روحانی هست که بتواند از شایستگان سنی کشور در معاونت وزرا، و انتصاب استاندارها استفاده کند. چون دوره قبل هم یک سفیر از میان سنی‌ها انتخاب کرد. این بار اگر چه توقعات برآورده نشده است اما ما هنوز ناامید نشده‌ایم و امیدواریم جبران بکند.»
بیشتر بخوانید: پیروزی روحانی برای اقلیت‌های قومی چه ارمغانی خواهد آورد؟
عبدالله سهرابی ادامه می‌دهد: «بخشی از کارها ازعهده روحانی برمی‌آید و ما در چارچوب کارهایی که او می‌تواند انجام دهد توقع داریم. او حداقل می‌تواند معاون وزیر، سفیر و استانداررا از میان اهل سنت برگزیند. ممکن است که یک وزیر از قومیت‌ها و یا اهل سنت از مجلس آراء اکثریت را نگیرد ولی معاونین، استاندارها و سفرا را می‌تواند خود آقای روحانی تعیین کند و نیازی به آراء مجلس نیست.»
این نماینده مجلس در توضیح امیدواری خودش می‌گوید: «دولت دوازدهم کارش را تازه شروع کرده است وهنوز فرصت هست و امیداوارم که جبران شود.»
برخلاف سهرابی که هنوز به "مشارکت شایستگان اهل سنت در مدیریت‌های کلان کشور" امید دارد، امان‌محمد خوجملی، تحلیل‌گر سیاسی ترکمن و کارشناس در امور اقلیت‌های قومی و دینی در استان گلستان از "سرخوردگی" اهل سنت و اقوام سخن می‌گوید. خوجملی تاکید می‌کند: «اگر خود آقای روحانی اراده بکند چنین چیزی امکان پذیرهست ولی من درباره اراده روحانی تردید دارم. روحانی موانعی را مطرح می‌کند مثلا می‌گوید که از زنان و اقلیت‌ها خواسته استفاده کند، ولی نشده است. آقای رئیس جمهور توضیحی نمی‌دهد که چرا نشد و چه کسی مانع آن شده است؟»
این کارشناس به دویچه وله می‌گوید، اهل سنت از عملکرد آقای روحانی ناامید شده‌اند و باور ندارند که در معاونت وزرا هم کسی را از میان آنان انتخاب کند: «این امکان وجود دارد که در معاونت‌ها از زنان استفاده شود ولی از اهل سنت استفاده نخواهد شد. گفته می‌شود که اصول‌گرایان و مراجع تقلید هم مخالف به‌کارگیری اهل سنت در مدیریت‌های کلان هستند. مراجع تقلید در قدرت تاثیرگذارهستند ولی اگر آقای روحانی اراده قوی داشته باشد می‌تواند این خواسته سنی‌ها را عملی کند.»
خوجملی که خودش به آقای روحانی رای داده است درباره قاطعیت روحانی در عملی کردن وعده‌هایش به سنی‌ها تردید دارد.
امیدی به بهبود وضعیت نیست
عبدالستار دوشوکی از مرکز مطالعات بلوچ در لندن که انتخابات ریاست جمهوری را تحریم کرده بود به هیچ تغییری در امور سنی‌ها و دیگر اقلیت‌های قومی امیدوار نیست. او می‌گوید: «باید پذیرفت که ساختار حقیقی نظام جمهوری اسلامی یک ساختار بسته و متعصب مذهبی است که بر حقانیت و برتری مطلق مذهب شیعه بنا نهاده شده است. در نتیجه هر نوع عملکردی که این حقانیت و برتری مذهبی را نفی کند، از دیدگاه علمای شیعه و بخصوص مراجع تقلید فاقد مشروعیت است. در چنین فضای بسته‌ای چانه‌زنی سیاسی یا مصلحت‌اندیشی اتلاف وقت است. قریب به چهار دهه تجربه جمهورری اسلامی این حقیقت تلخ را برای اهل سنت ایران به‌وضوح نشان داده است.»
بیشتر بخوانید: مولوی عبدالحمید: اجازه ندهید اهل سنت ناامید شوند
به گفته عبدالستار دوشوکی، برای وزیر و معاون وزیر و استاندار شدن یک سنی هیچگونه منع حقوقی وجود ندارد. اما "ساختار جمهوری اسلامی در حکومت شیعی هیچگونه جایگاه ریاستی و یا مدیریتی در سطح بالا برای اهل سنت قائل نیست. در نتیجه طرح این نوع خواسته‌ها در حکومت فعلی به‌مثابه آب در هاون کوبیدن است".