افزايش شمار آوارگان و پناهجويان در جهان و به همراه آن رشد بازار قاچاق انسان
۱۳۸۳ مهر ۸, چهارشنبه
زمينه‌ساز پديد آمدن باندهاى قاچاق انسان اين است كه ورود قانونى به كشورهاى ثروتمند مدام دشوارتر مى‌شود و كسانى كه مى‌خواهند از كشور خود بگريزند، به باندهاى قاچاقچيان روى مى‌آورند و از آنان كمك مى‌گيرند. اين باندها مخفيانه كار مى‌كنند. بسيارى از آنها جزو گروههاى سازمان‌يافته جنايتكار به شمار مى‌آيند. بهايى كه هر فرد فرارى مجبور به پرداخت آن است متفاوت است، از رابطه جنسى اجبارى در همان كشتى قراضه‌اى كه فرارى را حمل و منتقل مى‌كند تا پول تا حدود پانزده هزار دلار براى پرواز به فرودگاهى در نزديكى كشور مقصد.
كارشناسان امور مربوط به پناهندگان در سازمان مدافع حقوق بشر عفو بين‌الملل مى‌گويند كه كسى نمى‌تواند بدون كمك از كشورش فرار كند. پناهجويان تنها از راه كمكى كه از خارج از كشور بيايد مى‌توانند سرزمين خود را ترك كنند. امكان اينكه انسانها به هنگام پذيرش اين كمك به دام غارتگرانى بى‌رحم بيافتند، بسيار است. برآوردهاى رسمى نشان مىدهند كه شمار انسانهايى كه ”قاچاق“ مى‌شوند، بين هفتصد هزار تا چهار ميليون است. اما تعداد دقيق اين افراد روشن نيست.
هدف آوارگان و پناهجويان تنها اروپا و امريكا نيست. باندهاى قاچاق انسان مدتهاست در سراسر جهان وجود دارند. از مقصدهاى مورد علاقه پناهجويان و در نتيجه باندهاى قاچاق انسان كشورهاى توليد كننده نفت هستند. اين كشورها با ثروت خود به ويژه براى پناهجويان كشورهاى عربى فقيرتر و كشورهاى آسيايى بسيار جذاب‌اند. در كشورهاى شرق دور بسيارى از پناهجويان مى‌كوشند وارد ژاپن يا كشورهاى موسوم به كشورهاى ببر شوند، يعنى كشورهاى آسيايى در حال توسعه و داراى اقتصاد قوى كه عبارت‌اند از فيليپين، مالزى، هنگ كنگ، تايوان، تايلند، اندونزى، كره جنوبى و سنگاپور. همچنين در سالهاى اخير بسيارى از پناهجويان تلاش مى‌كنند وارد استراليا شوند.
پناهجويان خطر سفر و آينده‌اى ناروشن را مى‌پذيرند، با آنكه امكان دارد به دام باندهاى جنايتكار غارتگر بيافتند. يكى از مهمترين دلايلى كه پناهجويان را به فرار از ميهنشان وامى‌دارد، جنگ است كه هم اينك در بسيارى از كشورهاى در حال توسعه جريان دارد. در دهه‌هاى گذشته كشمكشها و ناآراميهايى كه پس از استقلال مستعمره‌هاى پيشين در اين كشورها به وجود آمدند، باعث شدند كه بسيارى از مردم آن سرزمينها از ميهن خود بگريزند. در آغاز قرن بيست و يكم هم هنوز جنگ مهمترين عامل فرار است. در كنار آن وضعيت اقتصادى نابسامان بسيارى از كشورهاى در حال رشد نيز از علتهاى بالا بودن شمار فراريان و پناهجويان در جهان است.
درست در اين كشورهاست كه اغلب آهنگ رشد جمعيت سريع است، و اين عاملى است كه باز سبب وخيم‌تر شدن اوضاع اين كشورها مى‌شود. برآورد مى‌شود كه در سال ۲۰۵۰ ميلادى ۹ ميليارد و ۴۰۰ ميليون نفر بر روى كره زمين زندگى خواهند كرد. ۸ ميليارد از اين عده ساكنان كشورهاى در حال رشد خواهند بود. جمعيت زياد اين كشورها تاثيرى فاجعه‌بار بر محيط زيست آنها خواهد گذاشت. انفجار جمعيت موجب استفاده بيش از حد از زمين خواهد شد، جنگلها بر اثر قطع درختان به قصد استفاده از چوبشان از ميان خواهند رفت، سطح آب زيرزمينى پايين خواهد رفت و جو اين كشورها نابود خواهد شد. نتيجه آنكه باز انسانهاى بيشترى مجبور به ترك ميهن خود خواهند بود.
به نظر كارشناسان جريان فرار و پناهندگى انسانها از كشور خود به كشورهاى ثروتمند تازه آغاز شده است. جابجايى انسانها در سراسر جهان تا نسلها ادامه خواهد داشت و احتمالا به زودى نيز بر سرعت آن افزوده خواهد شد. كارشناسان به اين نكته توجه مىدهند كه باندهاى قاچاق انسان با بيست تا سى ميليارد دلارى كه سالانه به دست مى‌آورند در اين ميان در كنار باندهاى قاچاق اسلحه و مواد مخدر به پرمنفعت‌‌ترين و جذابترين باندها براى بزهكاران تبديل شد‌ه‌اند.