اعطای نوبل آلترناتیو به "کلاه سفیدها" در استکهلم

جایزه نوبل آلترناتیو روز جمعه (۲۵ نوامبر/ پنجم آذر) در مراسمی ویژه در استکهلم به  گروه کلاه سفیدها اعطا می‌شود. این جایزه در سال ۲۰۱۶ به طور مشترک به ۴ فرد و نهاد تعلق گرفته است: مزن حسن، فعال حقوق زنان از مصر، روزنامه جمهوریت از ترکیه، اسوتلانا گانوشکینا، فعال حقوق بشر از روسیه و گروه امدادرسانی کلاه‌سفیدها از سوریه.

کلاه‌سفیدها در جنگ داخلی سوریه آنجا هستند که کس دیگری نیست: در مناطق تحت درگیری، در بخش شرقی و محاصره شده حلب؛ جایی که رسیدگی‌های پزشکی مدت‌هاست وجود ندارد. این واحدهای امدادی به خاطر کلاه‌های ایمنی سفیدشان چنین نام گرفته‌اند. وظیفه آنها کمک به غیرنظامیانی است که زیر خرابی‌های بمباران محبوس یا مجروح شده‌اند.

یکی از این امدادگران می‌گوید حلب خطرناک‌ترین شهر دنیاست اما سلاح من کلاهم، بیل‌ام و کیف پزشکی‌‌ام است.

داوطلبان گروه کلاه‌سفید‌ها از سال ۲۰۱۳ جان خود را به خطر می‌اندازند تا جان دیگران را نجات دهند.

بنیاد "جایزه حق حیات" اعلام کرده که نوبل آلترناتیو را به خاطر نجات جان بیش از ۶۰هزار نفر به این امدادگران اهدا می‌کند.

آنها در مقام آتش‌نشان، امدادگر و بهیار آموزش دیده، به بازسازی ساختارهای تخریب شده نیز کمک می‌کنند و هم‌زمان به شهروندان سوری یاد می‌دهند که چگونه از خود در قبال حملات مرگبار حفاظت کنند.

کلاه‌سفیدها می‌گویند که اوضاع سوریه در بدترین مرحله از شروع جنگ داخلی این کشور قرار دارد. به گفته آنها در شرق حلب غدا نیست، شیر برای تغذیه بچه‌ها وجود ندارد، بیمارستان‌ها از کار افتاده‌اند و تنها چیزی که جریان دارد، درگیری و خونریزی است.

بسیاری از این امدادگران پیش از شروع جنگ، کارگر فنی، آموزگار یا فروشنده بودند. در سال ۲۰۱۳ آنها به صورت داوطلبانه گروه کوچکی را به قصد کمک به غیرنظامیان تشکیل دادند که به سرعت بزرگتر شد و از خارج کمک و آموزش دریافت کرد. بیش از همه آمریکا و آلمان از این گروه حمایت مالی کرده‌‌اند. امروزه کلاه‌سفید‌ها بالغ بر ۳۰۰۰ مرد و زن هستند که در ۱۲۰ نقطه سوریه پایگاه دارند.

بیشتر بخوانید: نوبل آلترناتیو برای روزنامه جمهوریت و گروه کلاه سفیدهای سوریه

دولت اسد و متحد آن روسیه، کلاه‌سفیدها را به مقاصد سیاسی متهم می‌کنند و آنها را اهرم نفوذ هر چه بیشتر آمریکا در میان اپوزیسیون سوریه معرفی می‌کنند. کلاه‌سفیدها حتی متهم شده‌اند که با گروه‌های تروریستی مانند داعش یا القاعده ارتباط دارند.

کلاه‌سفیدها برای دریافت جایزه نوبل صلح نیز نامزد شده بودند. هیات ژوری نوبل آلترناتیو گفته است جایزه را به خاطر شجاعت آنان و به خاطر نمایش انسانیت در وضعیتی غیرانسانی به این گروه اعطا می‌کند.

جایزه نوبل آلترناتیو در سال ۲۰۱۶ به ۴ فرد و سازمان به طور مشترک تعلق گرفت. اما مزن حسن، فعال حقوق زنان در مصر به خاطر ممنوع‌الخروج بودن، امکان سفر به استکلهم را نیافت. بیشتر اعضای تحریریه روزنامه انتقادی جمهوریت نیز در زندان به سر می‌برند.

بنیاد "جایزه حق حیات" در استکهلم می‌گوید روزنامه جمهوریت دلیرانه از فعالیت روزنامه‌نگاری و آزادی بیان دفاع کرده، بدون توجه به سرکوب و سانسور و زندان و تهدید به قتل به کار خود ادامه داده است.

مزن حسن، فمینسیت مصری به خاطر مشارکت در روند برابر حقوقی زنان در شرایط تداوم خشونت، سوءاستفاده و تبعیض در جامعه مصر، مورد تجلیل قرار گرفته است.

مسئولان جایزه "نوبل آلترناتیو"، ممنوعیت سفر مزن حسن برای دریافت جایزه‌اش را نمونه‌ای غم‌انگیز از رفتار رهبران مصری علیه منتقدان و مخالفان نامیده‌اند. کلاودیا روث و فرانسیسکا براندر، نمایندگان حزب سبزهای آلمان، می‌گویند: «هر کس در مصر برای حقوق اساسی تلاش کند، با زندان، شکنجه یا مرگ روبرو می‌شود.»

اسوتلانا گانوشکینا، فعال حقوق بشر از روسیه نیز در استکهلم مورد تجلیل واقع می‌شود. او نوبل آلترناتیو را به خاطر سال‌ها مشارکت متعهدانه برای احقاق حقوق بشر و تامین حقوق آوارگان و فراریان و هم چنین دفاع از رواداری در قبال گروه‌های قومی دریافت می‌کند.