1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ازبکستان: پایان دیکتاتوری و آغاز  اصلاحات

۱۳۹۷ فروردین ۱۳, دوشنبه

بعد از مرگ اسلام کریم‌اف اوضاع ازبکستان تغییر کرده است. روابط با همسایگان بهترشده و اتباع  هفت کشور از دریافت روادید معاف هستند. رئیس‌جمهور جدید تکنوکرات‌ها را فراخوانده تا اوضاع را از بالا تغییر ‌دهد.

https://p.dw.com/p/2vMrV
Usbekistan Nouruz Neujahrsfest in Taschkent
عکس: picture-alliance/Photoshot

در گزارشی که خبرگزاری آلمان از تاشکند، پایتخت ازبکستان تهیه کرده، آمده است که رهبر این کشور، شهرت پولاتف مهندس ۳۹ ساله را برای اداره میرآباد تاشکند منصوب کرده است.  این مهندس جوان شهردار میرآباد یکی از محلاتی است که بیشتر سفارتخانه‌های خارجی و دفاتر شرکت‌های بزرگ و ایستگاه مرکزی قطار تاشکند در آن واقع شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پولاتف می‌گوید میرآباد یک محله بین‌‌المللی است و ۱۳۳ هزار نفر از دو و نیم میلیون جمعیت پایتخت، در این محله ساکن هستند.  او سخت کار می‌کند و همسر و دو  پسرش کم‌تر او را می‌بینند. شهردار میرآباد می‌گوید اگر مالیات بیشتری بگیرد و به اهداف اقتصادی خود برسد می‌تواند آنچه را که از مالیات باقیمانده خرج محله کند. این کار فقط در زمان میرضیایف، رئیس جمهور جدید میسر شده  و واقعا پولاتف توانسته با این روش،  دو میلیارد "سوم" (واحد پول ازبکستان) چیزی حدود ۲۰۰ هزار یورو صرف کودکستان‌ها و مدارس محله خود بکند.

اصلاحات رئیس جمهور جدید

شوکت میرضیایف، رئیس جمهور جدید ازبکستان قصد دارد از بالا اصلاحات را اعمال کند
شوکت میرضیایف، رئیس جمهور جدید ازبکستان قصد دارد از بالا اصلاحات را اعمال کندعکس: picture-alliance/dpa/Sputnik/A. Druzhinin

شوکت میرضیایف، رئیس جمهور جدید ازبکستان از اواخر سال ۲۰۱۶ قدرت را به دست گرفته  و تکنوکرات‌های جوان مثل پولاتف را برای اجرای برنامه‌های اصلاحی خود فرا خوانده است.  اصلاحاتی که زمان اسلام کریم‌اف تصورش هم غیر ممکن بود. کریم‌اف ۲۵ سال (۱۹۹۱-۲۰۱۶) بر این کشور حکم راند. در دوره کریم‌اف حرکت‌های اعتراضی به شدت سرکوب، احزاب سیاسی ممنوع و رهبران اپوزسیون روانه زندان شدند.

با این حال او اجازه داد نیروهای ناتو از جمله سربازان آلمانی  و آمریکایی در این کشور مستقر شوند.  نیروهای آلمانی هنوز هم در ترمذ مستقرند و  این موضوع به قول کارشناسان امور آسیای میانه سبب شده بود که اتحادیه اروپا، آلمان و آمریکا سیاست محتاطانه‌ای در قبال کریم‌اف، دیکتاتور ازبکستان اتخاذ کنند.

عادی شدن رابطه ازبکستان با تاجیکستان

مناسبات ازبکستان با تاجیکستان با روی کار آمدن میرضیایف اکنون عادی شده است. شهروندان دو کشور پس از گذشت ۱۷سال می‌توانند به مدت یک ماه بدون روادید به کشورهای همدیگر سفر کنند. میان دو کشور ۹ گذرگاه مرزی گشوده شده است.

دولت ازبکستان همچنین شهروندان ترکیه، اسرائیل، اندونزی، کره جنوبی، سنگاپور، مالزی و ژاپن را از دریافت روادید ورود به این کشور معاف کرده است.

کنفرانس بین‌المللی صلح افغانستان در تاشکند
کنفرانس بین‌المللی صلح افغانستان در تاشکندعکس: picture alliance/AA/C. Ozdel

صلح در افغانستان و بهبود اوضاع منطقه

ازبکستان به دلیل جمعیت زیاد و نقش و اهمیت آن در منطقه همیشه ادعای هژمونی آسیای میانه را داشته است.  در دوره کریم‌اف این ادعا بسیار کمرنگ‌شده بود. اما در دوره جدید میرضیایف این کشور سیاست منطقه‌ای  فعال‌تری اتخاذ کرده است.

ازبکستان میزبان کنفرانس جهانی صلح در افغانستان هم بوده است.

رئیس جمهور ازبکستان در کنفرانس صلح افغانستان در تاشکند گفت که ازبکستان در قبال رشد و توسعه افغانستان احساس مسئولیت می‌کند.

بیشتر بخوانید: آینده ناروشن ازبکستان پس از مرگ احتمالی رئیس جمهور

او همچنین تاکید می‌کند که کشورش آماده است تمامی شرایط لازم را برای مذاکره مستقیم بین افغانستان و طالبان در هر مرحله از روند صلح در قلمرو ازبکستان ایجاد کند. رئیس جمهور ازبکستان می‌گوید امنیت افغانستان به مثابه امنیت ازبکستان است و این موضوع توسعه و امنیت در منطقه آسیای مرکزی و جنوب آسیا را هم تضمین می‌کند.

اصلاحات داخلی

میرضیایف در سیاست داخلی خود هم تغییراتی ایجاد کرده است. روسای پلیس و سازمان امنیت را برکنار و مبارزه وسیعی را علیه فساد مالی و اداری آغاز کرده است.

اما نهادهای حقوق بشری انتقاد می‌کنند که او هنوز همه محبوسین سیاسی را آزاد نکرده است. برخی از مخالفینش می‌گویند که میرضیایف فقط پیش از دیدار روسای کشورهای خارجی تعداد کمی از این زندانیان سیاسی را آزاد می‌کند.

بیشتر بخوانید: انتقاد به مذاکرات اروپا با اسلام کریم‌اف

اما نشانه‌‌هایی از نوعی گشایش و تغییر اوضاع در این کشور آسیای میانه مشاهده می‌شود. تغییرات مهمی که در دوره پسا دیکتاتوری با برداشته شدن ویزا و سفر آزادانه شهروندان ازبک  و عادی شدن روابط با همسایگان آغاز شده است.

شهردار محله میرآباد می‌گوید که امسال محله او زمستان را بدون قطع آب، برق و گاز به سر آورده و این نشانه خوبی است.