از تخریب تخت جمشید تا برگزاری نوروز در آن

پس از طرح ایده‌هایی همچون "مکتب ایرانی"، "اسلام ایرانی"، ورود زنان به ورزشگاه‌ها، رابطه با امریکا، دوستی با مردم اسرائیل و طرح‌هایی از این دست از سوی تیم مشایی، اینک نوبت به نوروز رسیده است.

محمود احمدی‌نژاد اعلام کرده که امسال قصد دارد جشن نوروز را در تخت جمشید و با حضور سران کشورهای دنیا برگزار کند. تا کنون برای پادشاه ۱۲ کشور نیز دعوتنامه فرستاده شده که یکی از آنان پادشاه کشور اردن است؛ کشوری که مردمش در حال حاضر همراه با مردم لیبی و مصر و تونس برای انجام اصلاحات به خیابان‌ها آمده‌اند.

این طرح نیز همانند دیگر طرح‌های تا کنون ارائه شده توسط این گروه با انتقادات شدید روبرو شده است. علی مطهری نماینده اصول‌گرای منتقد دولت در مجلس، برگزاری این جشن را یادآور جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی دانسته و گفته «خطر تز مکتب ایرانی به جای مکتب اسلامی کیان انقلاب اسلامی را تهدید می‌کند».

وی همچنین اضافه کرده: «این حرفها در حالی زده شده که نهضت‌های اسلامی در جریان است و درخت اسلامی به بار نشسته و ما باید بر مشترکات تاکید کنیم و نه مکتب ایرانی و منشور نوروز و برتری نژاد ایرانی و فهم ایرانی را بر زبان برانیم».

علی مطهری همچنین عنوان کرده که در صورت ادامه این روند، طرح سوال از رئیس جمهور را در مجلس به جریان خواهد انداخت.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که تاکید احمدی‌نژاد و رحیم‌مشایی و دیگر همفکران آنها بر این نکات به منظور کسب محبوبیت در میان توده خاموش مردم برای دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری است؛ انتخاباتی که به زعم بسیاری از ناظران سیاسی، رحیم مشایی یکی از نامزدهای آن خواهد بود.

مهرزاد بروجردی جامعه‌شناس و تحلیلگر سیاسی مقیم امریکا یکی از این افراد است. او می‌گوید: «ناسیونالیسم در ایران ایدئولوژی حاکم است، چه حکومت این را به رسمیت بشناسد چه نشناسد. آن چیزی که در قلب مردم جای گرفته عشق به ایران و عرق ملی است. بنابراین من فکر می‌کنم با در نظر گرفتن این که احتمالا آقای احمدی‌نژاد می‌خواهند که آقای مشایی رئیس جمهور بعدی بشوند، فکر می کنند که در این بوق دمیدن می‌تواند برای انتخابات آینده به ایشان کمک کند و ضمنا وجهه از دست رفته‌ی خود آقای احمدی نژاد را هم در این دو سالی که از ریاست جمهوری‌اش باقی مانده، بهبود ببخشد».

وی در عین حال به این که این بازی بتواند به سرانجام برسد بدبین است: «آقای احمدی نژاد این مسئله را پیش گرفته ولی من در جدیتش شک دارم چون فکر می‌کنم فردا اگر باز هم با یک تشر آقای خامنه‌ای روبرو شوند که این حرفها را دیگر نزنید، همانطور که با تشر روحانیت راجع به ورود خانمها به ورزشگاهها روبرو شدند، این بحثها هم رها خواهد شد».

آیا ورود نوروز به ادبیات دولتمردان را باید به فال نیک گرفت؟

در طول سی و دو سال برقراری حکومت اسلامی در ایران، این اولین بار است که یک رئیس‌جمهور قصد کرده جشنی با حضور میهمانان خارجی و در مکانی با شهرت جهانی به مناسبت نوروز برپا کند. این در حالی است که در اوایل انقلاب برخی از ائمه جمعه و نیز مسئولان حکومتی سخن از جانشینی عید قربان یا فطر به جای نوروز می‌گفتند و یک بار نیز بحث جایگزینی "جشن ملی ۲۲ بهمن" به جای نوروز به میان آمد.

آیا صرف این که یک رئیس جمهور حتی اگر به بدنامی احمدی‌نژاد باشد، قصد بزرگداشت نوروز را کرده می‌تواند نویدی برای ایرانیان باشد؟

مهرزاد بروجردی چنین نظر می‌دهد: «با توجه به ظلمی که در عرض این سی سال گذشته به ناسیونالیسم ایرانی شده به نظر من بسیار عالی است که حکومتی که می‌خواست تخت جمشید را در سی سال گذشته خراب کند حالا سر عقل آمده و می‌خواهد در آنجا مراسم نوروز برگزار کند؛ این قدم مثبتی است و من هم هیچ اشکالی در آن نمی‌بینم. همانطور که این حکومت نتوانست مسئله چهارشنبه سوری و یا دیگر رسوم ایرانی را از خاطره‌ها بزداید، این نوع برنامه برگزار کردن هم به نظر من می‌تواند حتی اگر ناخواسته باشد به حیات دوباره ناسیونالیسم ایرانی جان دیگری ببخشد که این هم بسیار مثبت است».

وی در عین حال تاکید می‌کند که : « نگاهی که ما به سیاستمداران می‌کنیم نمی‌تواند یک نگاه ساده‌لوحانه باشد که اینها واقعا همه‌ی این چیزها را براساس اعتقادات واقعی خودشان انجام می‌دهند همیشه انتخابات بعدی و شغل بعدی در چشم‌انداز افق دید این بازیگران بوده و خواهد بود».

آقای بروجردی معتقد است که نگاه یک تحلیلگر سیاسی باید با نگاه مردم عادی متفاوت باشد. او می‌گوید تحلیلگر سیاسی نمی‌تواند با مردم همصدا شده و بگوید این اقدام حکومت را به فال نیک می‌گیرد. به گفته‌ی وی «درجه بدبینی تحلیلگران سیاسی متاسفانه بالاتر از مردم عادی است».

و نگرش مردم چگونه خواهد بود؟ آیا مردم ایران که از حس ناسیونالیستی بالایی نیز برخوردارند، از اینگونه اقدامات استقبال خواهند کرد؟ بروجردی می‌گوید: «در چشم مردم ما احمدی‌نژاد، مصدق نیست که وجهه ملیش خدشه‌دار نشده باشد و مردم قبولش داشته باشند. من فکر می‌کنم این نوع حرکتها در این راستا دیده می‌شود که بازی انتخابات بعدی از الان شروع شده و هرکدام از این بازیگران سیاسی دارند سعی می‌کنند مبنای اعتباری برای خودش به وجود بیاورد که در رقابت‌های آتی به نفعشان باشد».

میترا شجاعی

تحریریه: کوشک جلالی