ادامه بحران بازار بورس و تجمع اعتراضی سهامداران
۱۳۹۴ اردیبهشت ۲۱, دوشنبه
کاهش بهای جهانی نفت، نامشخص بودن آینده مذاکرات هسته‌ای و جذابیت بازارهای موازی سپرده‌گذاری، ارز و طلا، از جمله علت‌هایی هستند که بازار بورس اوراق بهادار ایران را با بحران روبرو کرده‌اند.
صبح دوشنبه (۲۱ اردیبهشت/ ۱۱ مه) ده‌ها سهام‌دار شرکت‌های بورسی برای اعتراض به ادامه سقوط شاخص‌ها و زیان‌های دامنه‌دار در این بازار مقابل تالار بورس تهران در خیابان حافظ تجمع کردند.
به گزارش خبرگزاری فارس برخی از معترضان می‌گویند ارزش سهام آن‌ها در کمتر از دو سال به نصف کاهش یافته و تصمیم‌گیری‌های نادرست مدیران بازار سرمایه در تشدید زیان سهامداران موثر بوده است.
بیشتر بخوانید: تشنج در بازار و اعتراض به ادامه سقوط شاخص کل بورس تهران
بازار بورس و مذاکرات هسته‌ای
بخشی از نوسان‌های بازار بورس به واکنش‌های هیجانی به رویدادهای سیاسی، به‌ویژه افت و خیزهای مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵، نسبت داده می‌شود.
شاخص کل بورس بهمن ماه ۹۲ در محدوده ۸۴ هزار واحدی قرار داشت و آذر ماه سال پیش با پایان مهلت تعیین شده در توافق‌نامه موقت ژنو و تمدید هفت ماهه دوره مذاکرات به ۷۴ هزار واحد سقوط کرد.
در مجموع روند نزولی شاخص بورس، صرف‌نظر از نوسان‌های جزیی ادامه یافته و در حال حاضر به حدود ۶۳ هزار واحد رسیده است.
بورس تهران سال گذشته نیز با تجمع اعتراضی شماری از سهامداران روبرو بود که مسئولان دولت و مدیران بورس را متهم می‌کردند، آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در این بازار تشویق کرده‌اند، اما برای جلوگیری از زیان آن‌ها اقدامی نمی‌کنند.
سهامداران معترض ۲۴ آذر ماه ۹۲ در نامه‌ی سرگشاده‌ای خاطب به حسن روحانی، رئیس جمهور و علی لاریجانی، رئیس مجلس، وزارت نفت را متهم به اقدام‌های خلاف قانونی کردند که به گفته‌ی آن‌ها "موجب خسارت و زیان هنگفتی به سهامداران صنعت پالایشگاهی در بورس شده است".
بیشتر بخوانید: بانک مرکزی در برابر قدرت موسسه‌های مالی بدون مجوز
ناتوانی در برابر نهادهای حکومتی و نظامی
تجمع‌کنندگان در مقابل تالار بورس حافظ نیز از جمله خواهان شفاف‌سازی اطلاعات شرکت‌ها و تجدید نظر کردن مدیران بورس و وزارت اقتصاد در برخی از سیاست‌ها در بازار سرمایه شده‌اند.
این تجمع اعتراضی در حالی شکل گرفت که چند ساعت پیش‌تر محمد فطانت، رئیس سازمان بورس در جمع خبرنگاران، در ساختمان سازمان بورس و اوراق بهادار در خیابان ملاصدرا مشغول تشریح نحوه رسیدگی به مشکلات بازار سرمایه بود.
به گزارش "خبرآنلاین" فطانت درباره شفاف‌سازی اطلاعات شرکت‌ها، اعتراف کرد که هیچ یک از شرکت‌هایی که اغلب به نهادهای حکومتی، مذهبی و نظامی تعلق دارند اطلاعات لازم را در اختیار سازمان بورس نمی‌گذارند.
فطانت به خبرنگاران گفت: «برخی از شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی موظف هستند اطلاعات خود را به بورس ارائه دهند که از جمله این شرکت‌ها می‌توان به موسسات و شرکت‌های عمومی غیردولتی، نهادهای نظامی و موسسات خیریه، موسسات وقفی و بقاع متبرکه، صندوق‌های بازنشستگی شامل کشوری و لشگری و نهادهای انقلاب اسلامی اشاره کرد.»
بیشتر بخوانید: سود و زیان اقتصاد ایران از کاهش سود بانکی
رکود اقتصادی و کمبود نقدینگی
یکی از پیامدهای سقوط شاخص بورس بی‌رغبتی سرمایه‌گذارن خرد برای فعالیت در این بخش و به تبع آن کمبود شدید نقدینگی و رکود فعالیت‌های تولیدی است.
ارزش بازار سرمایه در چند ماه گذشته از ۳۱۴ هزار میلیارد تومان به ۲۸۳ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. زیان‌ده بودن بسیاری از سهام و رقابت موسسه‌های مالی و اعتباری برای جذب سرمایه با بالا بردن میزان سود سپرده‌ها به فرار نقدینگی از بورس شتاب بخشیده است.
رئیس سازمان بورس در جمع خبرنگاران گفت: «در حال حاضر شاهد کمبود نقدینگی در بازار هستیم که سیاست‌های پولی و مالی دولت، سیاست‌های پولی بانک مرکزی، بالا بودن نرخ بهره و سپرده بین بانکی و نرخ شکنی برخی موسسات غیرمجاز باعث شده تا جذابیت بازارهای رقیب بازار پول از جمله بورس کم‌رنگ شود.»
بانک مرکزی هفته گذشته با ابلاغ مصوبه شورای پول و اعتبار تمام بانک‌ها و موسسه‌های مالی و اعتباری را موظف کرد از ۱۵ اردیبهشت از پرداخت سود بیش از ۲۰ درصد برای سپرده‌های یک‌ساله خودداری کنند.
این بانک سال گذشته نیز بخش‌نامه مشابهی منتشر کرد که هیچ یک از بانک‌ها و موسسه‌های مالی و اعتباری به آن توجه نکردند. ناظران احتمال می‌دهند با این سیاست‌ها نقدینگی به سوی بورس و تولید سرازیر نشود.
با این همه فطانت می‌گوید: «افزایش جهانی قیمت نفت، کاهش نرخ سود بانکی و پیشرفت روند مذاکرات هسته‌ای در حال حاضر خبرهای خوبی برای بازار سرمایه هستند که امیدواریم آثار و نتایج خود را بر قیمت‌ها بگذارد و به زودی شاهد رونق بازار باشیم.»