احمدینژاد: طرح مسئلهی اتمی در چارچوب یک خطابهی دینی
۱۳۸۶ مهر ۴, چهارشنبهمسئلهی اتمی! کدام مسئله؟
او سخنرانی خود را در دفاع از "منزلت زن" آغاز کرد، سپس در مقام مدافع "حقوق بشر" ظاهر شد، از بیعدالتی در جهان شکایت کرد و سرانجام در بخش پایانی خطابهاش به موضوعی که همه انتظارش را میکشیدند، پرداخت: مسئلهی اتمی. خلاصهی حرف او این بود که چنین مسئلهای وجود ندارد. او از بحث اتمی دعوت دینی ساخت و بالاخره با مدح مهدی موعود موعظهاش را به پایان رساند. وی از همگان خواست برای آمدن « موعود امم و مصلح کل و نجات بخش نهایی و آخرین پیک آسمانی» تلاش کنند و اخطار کرد که «نجاتبخش» خواهد آمد، «این وعده خداست و وعده خدا تخلف نمی پذیرد.»
رئیس جمهور اسلامی در بخش اتمی خطابهاش گفت که «همه میدانید، ایران عضو رسمی آژانس و پایبند به قوانین و مقررات آن است و بیشترین همکاری را در تمام زمینهها داشته است . همه فعالیتهای ایران صلح آمیز و کاملاً شفاف بوده است.» وی در ادامه گفت که «ایران تاکنون همه تکالیف خود را به جا آورده است» و شکایتکنان افزود که باوجود این «از حق کمکهای فنی سایرین و آژانس و در مقاطعی از حمایت آژانس نیز بیبهره بوده است.»
احمدینژاد، هم در این سخنرانی و هم در مصاحبههای مطبوعاتی که در نیویورک داشت، خطی را پیش برد که در دورهی اخیر به استراتژی جمهوری اسلامی در کشمکش اتمی تبدیل شده و بویژه در هفتههای جاری سیمای تبلیغاتی بارزی یافته است.
این استراتژی دو محور دارد: ۱. گذاشتن آژانس بینالمللی انرژی اتمی در برابر شورای امنیت، ۲. ایجاد شکاف در شورای امنیت از طریق جلب نظر چین و روسیه.
در سخنرانی احمدینژاد در مجمع عمومی، محور نخست مبنای طرح مسئلهی اتمی بود. احمدینژاد مدام تأکید کرد که حکومت ایران کاملا مطابق با قواعد آژانس عمل کرده و هر مشکلی که پیش آمده به دلیل «سیاسی کردن» تلاشهای هستهای ایران بوده است.
احمدینژاد نگفت که موضع حکومت وی در برابر آژانس بینالمللی انرژی اتمی تغییر کرده و اینک بر آن است، با اتکا بر آژانس جو بیاعتمادیای را که نسبت به فعالیتهای هستهای تهران وجود دارد، تغییر دهد. او در عوض گفت که این آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که تغییر کرده است. رئیس جمهور اسلامی در این مورد توضیح داد: «خوشبختانه اخیراً آژانس مجدداً در صدد بازیابی نقش قانونی خود یعنی حمایت از حقوق اعضاء در کنار نظارت بر فعالیتها برآمده است. ما این را رویکرد درست و عملکرد صحیح این سازمان ارزیابی می کنیم.» او در ادامه افزود: « قبلاً، به طور غیر قانونی اصرار بر سیاسی کردن موضوع هسته ای ملت ایران داشتند، ولی امروز به لطف ایستادگی ملت ایران، کار به آژانس برگشته است و من رسماً اعلام می کنم که از نظر ما موضوع هسته ای ایران خاتمه یافته و به یک امر عادی در آژانس بدل شده است.»
استراتژی تعهدآور
استراتژی جمهوری اسلامی تعهدآور است و نمیتواند در سطح تبلیغی باقی بماند. جمهوری اسلامی زیر فشار بینالمللی به همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی رو آورده و به بیانی دیگر از بیم شورای امنیت به آژانس پناه برده است. این پناه بردن الزامآور شده است. تهران جدول زمانیای را که آژانس تعیین کرده، پذیرفته است. بر اساس این جدول جمهوری اسلامی بایستی گام به گام به کنترلهایی از سوی بازرسان آژانس تن دهد و جنبههای مبهم و تاریک فعالیتهای هستهای خود را آشکار سازد.
محمد البرادعی، دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در این مورد در آخر ماه اوت در مصاحبهای با هفتهنامهی آلمانی "اشپیگل" چنین گفت: «حداکثر تا ماه دسامبر باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا مقامات تهران به وعدهی خود عمل خواهند یا خیر.» او در عین حال افزود: «این آخرین شانسی است که تهران نباید آن را از دست بدهد. »
مهلت تا پایان سال
موضع آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در نطقش در سازمان ملل این بود که بایستی دید که آیا ایران به تعهداتی که به آژانس بینالمللی انرژی اتمی داده است عمل کند یا نه، و درصورتی که عمل نکند بایستی منتظر فشارهای بینالمللی بیشتری باشد. وی تأیید کرد که اگر ایران به سمت پایان دادن به کشمکش اتمی تغییر جهت ندهد، آلمان نیز خواهان اعمال مجازاتهای شدیدتری علیه ایران خواهد شد.
موضع آلمان، اجماعی است که در حال حاضر در میان قدرتهای بزرگ در قبال کشمکش اتمی با ایران وجود دارد. با این که لحن آمریکا و فرانسه در برابر ایران تندتر است و این دو کشور خواهان اعمال فشارهای بیشتری هستند، این موضوع دیگر پذیرفته شده است که بایستی منتظر ایستاد و دید که جمهوری اسلامی چگونه به تعهداتی که به آژانس بینالمللی انرژی اتمی داده است، عمل میکند. به جمهوری اسلامی، برمبنای جدول زمانیای که آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش گذاشته، تا پایان سال جاری میلادی مهلت داده شده است که فعالیتهای هستهای خود را شفاف کند.
ر / خبرگزاری آلمان، ایرنا، اشپیگل