1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ابوالحسن نجفی، زبانشناس و مترجم صاحب‌نام درگذشت

HF۱۳۹۴ بهمن ۲, جمعه

ابوالحسن نجفی، از چهره‌های شاخص زبانشناسی، فرهنگ‌نویسی و تحقیقات ادبی بود. نجفی چند کتاب در زمینه زبانشناسی در کارنامه خود دارد. او آثاری از ادبیات جهان را به فارسی برگرداند و از همکاران برجسته فرهنگستان زبان بود.

https://p.dw.com/p/1HiLD
عکس: Ibna.ir

ابوالحسن نجفی، روز جمعه (۲۲ ژانویه/ ۲ بهمن) در تهران درگذشت. او از چهره‌های مطرح زبانشناسی، تحقیق ادبی و ترجمه بود.

نجفی دانش‌آموخته زبان فرانسه از دانشگاه تهران بود و سال ۱۳۳۲ همراه با دو تن دیگر انتشاراتی نیل را در تهران بنیان گذاشت. بعد برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در رشته زبانشناسی به تحصیل ادامه داد. با بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۴ به "حلقه ادبی جنگ اصفهان" پیوست که چهره‌هایی مانند محمد حقوقی و بهرام صادقی را در برمی‌گرفت. این حلقه نشریه‌ای به نام جنگ اصفهان منتشر می‌کرد و دیدگاه‌ها و آرای نجفی در آن نقشی مهم بر ذهنیت و سمت‌گیری‌های کسانی مانند هوشنگ گلشیری و بهرام صادقی در عرصه داستان‌نویسی گذاشت.

در دوران پیش از انقلاب نجفی علاوه بر همکاری با انتشارات فرانکلین در چند دانشگاه تدریس می‌کرد. کتاب "مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی" حاصل فعالیت‌های تحقیقی او در همین دوران است.

نجفی پس از انقلاب به همکاری با مرکز نشر دانشگاهی در مطالعات مربوط به زبانشناسی و ظرفیت‌های زبان فارسی پرداخت که کتاب معروف "غلط ننویسیم (فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی)" از نتیجه‌های این همکاری است. این کتاب بحث‌های بسیاری برانگیخت و مخالفان و موافقان فراوانی یافت. نقد محمدرضا باطنی، زبانشناس نامدار ایران بر این کتاب از جمله مطالبی بود که بحث‌انگیز شد و تفاوت نوع نگاه ادیبانه و زبانشناسانه به زبان را به نمایش گذاشت.

نجفی در زمینه فرهنگ‌نویسی نیز فعال بود که "فرهنگ فارسی عامیانه" از جمله دستاوردهای فعالیت او در این زمینه است. او در ویرایش متون نیز صاحب تخصص و تجربه بود.

او از سال ۱۳۶۹ به فرهنگستان زبان پیوست و از سال ۱۳۸۳ مدیریت مدیر گروه ادبیات تطبیقی این نهاد را بر عهده گرفت.
نجفی در عرصه ترجمه نیز دستی توانا داشت. بخشی از کارنامه او در این زمینه از این قرار است: "شیطان و خدا" (ژان پل سارتر)، "گوشه‌نشینان آلتونا" (ژان پل سارتر)، "ضد خاطرات" (آندره مالرو)، "خانواده تیبو" (روژه مارتن دوگار)، بیست و یک داستان از نویسندگان معاصر فرانسه، )شنبه و یکشنبه در کنار دریا (روبر مرل)، کالیگولا (آلبر کامو)، ادبیات چیست؟ (ژان پل سارتر)، استادکاران (آرتور آدامف)، همان طور که بوده‌ایم (آرتور آدامف)، "پرندگان می‌روند در پرو می‌میرند" (رومن گاری)، ژان پل سارتر (هنری پیر)، "درباره نمایش" (ژان پل سارتر)، "نژاد و تاریخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌" (کلود لوی استروس)، نویسندگان معاصر فرانسه (برگزیده داستان‌های کوتاه)، "وعده‌گاه شیر بلفور" (ژیل پرو)، "عیش و نیستی" (تیری مونیه) "گم‌گشته" (ژیل پرو) و ...

نجفی متولد ۱۳۰۸ در اصفهان بود. او که اخیرا از بیماری رنج می‌برد به هنگام مرگ ۸۶ سال داشت.