آغاز ریاست فرانسه بر اتحادیه اروپا
۱۳۸۷ تیر ۱۰, دوشنبهفرانسه از ابتدای ژوئیه، به مدت ۶ ماه ریاست دورهای شورای اروپا را بر عهده خواهد داشت. گرمشدن کره زمین، سیاستهای بخش کشاورزی، مهاجرپذیری، همکاریهای دفاعی در اتحادیه اروپا و البته بحران ایرلند مهمترین محورهایی خواهند بود که فرانسه در دوره ریاست خود به آنها خواهد پرداخت.
سارکوزی و توافقنامه لیسبون
مردم ایرلند به توافقنامه جدید اتحادیه اروپا، موسوم به طرح لیسبون، رأی منفی دادند. طرحی که در آن افزایش تعداد کشورهای عضو این اتحادیه دیده شده، اکنون مسکوت مانده است. همهپرسی جدید در ایرلند هم نمیتواند زودتر از ژانویه ۲۰۰۹ تکرار شود.
نیکلای سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه، قصد دارد در ماه اکتبر برنامهای را برای برونرفت از بحران ایرلند ارائه کند. وی تأکید میکند که اجراییشدن پیمان جدید اتحادیه اروپا، برای تمام اعضای این اتحادیه ضروری است. سارکوزی که در ۶ ماه آینده عالیترین مقام شورای اروپا خواهد بود، پیشتر اعلام کرده که «تا اصلاح ساختاری در اتحادیه اروپا صورت نگیرد، عضو جدیدی وارد این اتحادیه نخواهد شد.»
این موضع سارکوزی، کشورهایی همچون کرواسی و اتریش را با ابهام روبهرو کرده است. کرواسی قرار است در آغاز سال ۲۰۰۹ به اتحادیه اروپا بپیوندد. اتریش هم از مدافعان سرسخت ورود این کشور به اتحادیه است.
گراهام واتسون، رئیس انگلیسی فراکسیون لیبرالها در اتحادیه اروپا، البته اوضاع را چندان بغرنج نمیبیند. وی به سارکوزی اعتماد دارد و معتقد است: «ممکن است که در این زمینه (توافقنامه لیسبون) هیچ پیشرفتی به وجود نیامده باشد اما سارکوزی فردی خلاق است که هر روز صبح با ۳۶ ایده جدید از خواب بیدار میشود و یکی از این ایدهها ممکن است راهحل بحران ایرلند باشد. »
پرداختن به دیگر عرصهها هم ضروری است
فرانسه، رئیس آینده شورای اروپا، میخواهد راهحلی برای خروج از بنبست اتحادیه اروپا و تصویب توافقنامه لیسبون بیابد، با این حال نباید مسائل مهمی همچون مهاجرپذیری، گازهای آلاینده و تقویت بنیانهای دفاعی مشترک کشورهای عضو اتحادیه اروپا را از نظر دور دارد.
فرانسوا فیون، نخست وزیر فرانسه، میگوید: «بسیار مهم است که پیام رأیدهندگان ایرلندی را دریافت کنیم. آنها خواستار راهحلهای مشخص برای مشکلاتی هستند که به پیشرفت اروپا میانجامند. به همین دلیل، من هم بر اولویتبندیهای رئیس جمهوری فرانسه پافشاری میکنم.»
یکی از اولویتها، اصلاح ساختار یارانهها در بخش کشاورزی است که در حال حاضر بیش از همه به سود فرانسه هستند. در نشست بعدی سران اتحادیه اروپا در ماه دسامبر، در بخش یارانهها بحث داغی با کشورهایی چون انگلیس بهراه خواهد افتاد که خواستار کاهش و اصلاح ساختارتخصیص یارانهها هستند. علاوه بر آن فرانسه علاقهمند است مالیاتهای بخش انرژی را با توجه به افزایش قیمت نفت کاهش دهد.
فرانسه و پیمان مدیترانه
۱۴ روز پس از آغاز ریاست دورهای فرانسه بر اتحادیه اروپا، نشستی برگزار میشود که هدف آن انعقاد پیمان همکاری میان اتحادیه اروپا و کشورهای مجاور دریای مدیترانه است.
این پیمان البته با ایراداتی که آلمان بر آن گرفت، کوچکتر و مختصرتر از طرح بلندپروازانه اولیهای شد که نیکلای سارکوزی در نظر داشت. جکی دیویس، عضو اتاق فکر "مرکز سیاست اروپا" ، مستقر در بروکسل میگوید: «طرح اولیه رقیقتر شده و محتوای آن کاهش یافته است. طرح کنونی که در واقع صورتی اصلاحشده از پیمان بارسلون است، بیشتر یک ژست نمادین برای کشورهای مدیترانهای خواهد بود.»
پیمان همکاری موسوم به "بارسلونا" ، ۱۲ سال پیش در اسپانیا (بارسلونا) میان اتحادیه اروپا و کشورهای حاشیه دریای مدیترانه، بهعنوان تکمیلکننده برنامه صلح خاورنزدیک، بسته شد.
لزوم تعادل در همه عرصهها
بروکسل اکنون منتظر ورود فرانسه به عرصه ریاست دورهای اتحادیه اروپاست. کمیسیون و پارلمان این اتحادیه در انتظار مجموعهای از خلاقیتها و راهحلها هستند. راهحلهایی که میتوانند راهگشای مشکلات اتحادیه اروپا باشند.
جکی دیویس، کارشناس مسائل سیاسی، معتقد است: «کشورهای تأثیرگذار اتحادیه اروپا علاقه دارند همواره از موفقیتهای بزرگ خبر بدهند. نیکلای سارکوزی از ابتدی ژوئیه سیاستمداری خواهد بود که بیشترین توجهها را در اتحادیه اروپا به خود جلب خواهد کرد. با این تغییر، اتحادیه اروپا میتواند تکانی بخورد، اما باید تعادل را در همه عرصهها برقرار کرد. ریاست اتحادیه اروپا نباید تنها به برآوردن علایق خود بیاندیشد، بلکه باید اتحادیه را در همه عرصهها متعادل پیش ببرد.»
گذشته از موضوعاتی چون توافقنامه لیسبون و یارانههای بخش کشاورزی، میزان گازهای آلایندهی خروجی از اگزوز خودروها نیز از موضوعات مهم اتحادیه اروپا و مورد اختلاف شدید فرانسه و آلمان است. البته در این مورد توافق نیمبندی حاصل شده که البته در دوره ریاست دورهای سارکوزی بر اتحادیه اروپا، بیشتر مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
به هر روی اتحادیه اروپا در حال حاضر با مسائلی روبهروست که حل کردن آنها نیازمند ظرافتهای خاصی است. اینکه سارکوزی میتواند با سیاستهای خود اروپا را در عرصههای مهمی همچون سیاست بینالمللی به درستی رهبری کند، مورد تردید بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپاست.