کشمکش دولت و شورای نگهبان بر سر لایحه CFT
۱۳۹۷ آبان ۱۴, دوشنبه
شورای نگهبان لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) را واجد ۲۲ ایراد و ابهام دانسته و این لایحه را به مجلس پس فرستاده است. این شورا معتقد است که لایحه "مبارزه با تأمین مالی تروریسم" دارای مواردی است که "خلاف شرع، خلاف قانون اساسی و ابهام در موعد مقرر" است.
موافقت شواری نگهبان با این لایحه که یکی از لوایح چهارگانه دولت ایران برای عضویت این کشور در گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است، ضروری است.
گروه ویژه اقدام مالی، نهادی است که در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در جهان تصمیم‌گیری می‌کند و ایران برای ادامه مبادلات مالی خود با سایر کشورهای جهان نیازمند همکاری با این نهاد است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی ۱۵ مهر (هفتم اکتبر) با الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) موافقت کرده و این لایحه را به شورای نگهبان فرستاده بودند.
شورای نگهبان اما ۱۳ آبان (چهارم نوامبر) همزمان با روز بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم را به مجلس پس فرستاد.
واکنش مجلس به تصمیم شورای نگهبان
حسینعلی امیری، معاون پارلمانی حسن روحانی حال در واکنش به رد لایحه در شورای نگهبان اعلام کرد: «مجلس قاعدتا باید براساس ایرادات شورای نگهبان به رفع آنها اقدام کند. در این صورت دو حالت پیش می‌آید یا شورای نگهبان نظر مجلس را می‌پذیرد و قانون می‌شود یا شورای نگهبان اصلاحات انجام شده را برای تأمین نظر خود کافی نمی‌داند که در این صورت مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌رود.»
معاون پارلمانی دولت تأکید کرد که قانونی شدن الحاق به لایحه برای ایران مهم است و آن را "لازمه استانداردسازی مناسبات و ارتباطات و تعاملات سیستم بانکی ایران با سیستم موسسات مالی دیگر کشورهای جهان" خواند. او گفت: «دولت نمی خواهد کشور در لیست سیاه FATF قرار بگیرد چون ایران به تعاملات بانکی و مالی با دیگر کشورها معتقد است بنابراین همه سعی خود را می‌کند تا با اصلاح مصوبه در همین مرحله نظر شورای نگهبان تأمین و الحاق به CFT قانون شود.»
محمدرضا باهنر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز دوشنبه ۱۴ آبان در واکنش به ایرادهای شورای نگهبان تأکید کرد: «ممکن است همه این قانون با اعتقادات، احکام اسلامی و قانون اساسی ما همسو نباشد اما ما میتوانیم آن را به صورت مشروط قبول کنیم چرا که در غیر این صورت با تحریمها و مشکلات بیشتری مواجه میشویم.»
اکبر رنجبرزاده، عضو هیئت رئیسه مجلس هم روز دوشنبه گفت: «طبق آیین‌نامه داخلی مجلس زمانی که ایراداتی از سوی شورای نگهبان به مصوبات مجلس وارد می‌شود این موارد برای رفع ایراد به مجلس اعاده شده و به کمیسیون مربوطه می‌رود و بعد از رفع اشکالات دوباره برای رأی‌گیری به صحن علنی می‌آید.» او تأکید کرد که لایحه CFT تا حدود هفته دیگر در صحن علنی مجلس بررسی می‌شود.
گروه ویژه اقدام مالی تعلیق اقدام‌های متقابل علیه ایران را برای چهار ماه دیگر یعنی تا اواخر دی ماه امسال تمدید کرده است. در این مدت ایران باید اصلاحاتی در زمینه سیستم پولی و بانکی خود اجرا کند تا احتمال استفاده از نظام پولی ایران برای تامین مالی اقدام‌های تروریستی و پولشویی به حداقل ممکن و مورد تایید اف.ای.تی.اف برسد.
روز یکشنبه پس از اعلام نظر شورای نگهبان در مورد لایحه "مبارزه با تأمین مالی تروریسم" شاخص بورس ایران یکباره منفی شد و تا پایان روز ۵۳۰ پله افت کرد.
خبرگزاری ایرنا روز یکشنبه نوشت: «با گذشت زمان و مشخص شدن ناتوانی آمریکا در به صفر رساندن صادرات نفت ایران فضای مثبت بر بازار بورس و سایر بازارهای مالی حاکم شده بود، اما اعلام خبر رد لایحه CFT توسط شورای نگهبان به یکباره شرایط را تغییر داد و نگرانی در بین فعالان بورس شکل گرفت.»
"موافقان لایحه مبازره با تأمین مالی تروریسم مشکوک هستند"
منتقدان پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) می‌گویند پذیرش این کنوانسیون از سوی ایران به معنای قطع بودجه سپاه و نیروی برون‌مرزی آن یعنی نیروی قدس است. روزنامه کیهان در شماره روز یکشنبه ۱۳ آبان خطاب به موافقان پیوستن ایران به این کنوانسیون نوشت: «این اقدام که "خودتحریمی" ترجمان دیگر آن است باید تحت نظارت بازرسان کنوانسیون صورت پذیرد تا از انجام آن اطمینان کامل حاصل کنند! چه خوابی برای ما دیده‌اند که برای تصویب این لایحه ذلت‌بار سر و دست می‌شکنند؟!»
این روزنامه ضمن تمجید از اقدام شورای نگهبان موضع‌گیری مخالف با نظر شورای نگهبان را "عجیب و مشکوک" خواند و این پرسش را مطرح کرد که: «آیا افراد مذکور آمریکایی یا همسو با آمریکا هستند که از رد لوایح مطلوب رژیم آمریکا درباره FATF و CFT ناراحت می‌شوند؟ آیا خبر ندارند که خزانه‌داری آمریکا ضمن کنترل بر مافیای FATF ازطریق دستیار خود چند بار بر الحاق ایران به FATF برای کنترل معاملات و تراکنش‌های مالی ایران و اعمال تحریم دقیق‌تر و همچنین واداشتن ایران به خودتحریمی از داخل اصرار دارد؟!»
سایت اقتصاد نیوز روز دوشنبه در پاسخ به مقاله کیهان نوشته است: «برخلاف ادعای نادرست کیهان، آمریکای ترامپ به همراه اسرائیل بیشترین تلاش را برای نپیوستن ایران به این کنوانسیون جهانی کرده‌اند. غیر از ایران و کره شمالی هیچ کشوری از جمله سوریه، لبنان، روسیه و چین (متحدان ایران) خارج از کنوانسیون مزبور نیستند.»