یونکر: کشورهای اروپایی بدون اتحادیه بیاهمیت میشوند
۱۳۹۵ آذر ۱۹, جمعهدر تاریخ ۹ دسامبر سال ۱۹۹۱ روسای دوازده کشوری که "جامعه اقتصادی اروپا" را تشکیل میدادند، بر سر پیمان ماستریخت به توافق رسیدند. این پیمان در ماه فوریه سال ۱۹۹۲ امضا شد و در سال ۱۹۹۳ اتحادیه اروپا به عنوان سازمانی سیاسی از بطن آن بیرون آمد. این اتحادیه نه تنها همکاری در حوزههای سیاست خارجی و امنیتی و نیز دادگستری را گسترش بخشید، بلکه یورو را نیز به عنوان واحد پولی مشترک خود تعیین کرد.
در آن زمان، یعنی دو سال پس از فروریزی دیوار برلین، از بدبینی نسبت به اتحادیه اروپا و اروپاستیزی نشانی دیده نمیشد، بلکه درست بر عکس همهجا با اشتیاق از اروپای مشترک سخن گفته میشد.
رنگباختن شور و شوق اولیه
اکنون ۲۵ سال از آن تاریخ میگذرد و جای شور و شوق اولیه را هشیاری گرفته است. اتحادیه اروپا در یکی از عمیقترین بحرانهای خود بسر میبرد و تقریبا در همهی کشورهای آن جریانهای پوپولیستی راستگرای ضداتحادیهشکل گرفته و در حال گسترشاند.
بیشتر بخوانید: هشت چالش بزرگ اتحادیه اروپا
اقتصاد آسیبدیده یونان نیازمند بستههای کمکی مداوم است، وضعیت ایتالیا میتواند بحران اقتصادی اتحادیه را تشدید کند و بریتانیا نیز به خواست اکثریت شهروندان خود اتحادیه اروپا را در ماه ژوئن ترک کرد.
چنین وضعیتی در ۲۵ سال پیش در ماستریخت برای هیچکس قابل تصور نبود، چرا که شرکتکنندگان آن نشست میخواستند به مرحلهی تازهای از تحقق "اتحادیهای از ملتهای اروپا" دست یابند.
با توجه به چنین وضعیتی بیهوده نیست که ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در سخنرانی خود در نشست روز جمعه در ماستریخت نسبت به تلاشهایی هشدار داد که قصد دارند این اتحادیه را نابود کنند.
یونکر گفت: «کسانی که فکر میکنند زمان آن فرارسیده که اتحادیه اروپا را تقسیم و تکه تکه کنند و به اجزای ملی فروکاهند، سخت اشتباه میکنند». او هشدار داد که در این صورت اروپا از نظر اقتصادی و جمعیتی در مقیاس بینالمللی اهمیت خود را شدیدا از دست خواهد داد و "ما به عنوان کشوری جدا بدون اتحادیه اروپا وجود نخواهیم داشت".
بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا از انتخابات در اتریش و ایتالیا نگران است
ارقام هشداردهنده
یونکر خاطر نشان ساخت که اگر اروپا در اوایل قرن بیستم دارای ۲۰ درصد جمعیت جهان بود، در حال حاضر فقط دارای ۶ درصد جمعیت جهان است و این رقم نیز همچنان در حال کاهش است.
به گفتهی یونکر، اگر چه اتحادیه اروپا ۲۵ درصد اقتصاد جهان را نمایندگی میکند، ولی این رقم تا ده سال دیگر به ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت و تا بیست سال دیگر هیچ یک از کشورهای اتحادیه اروپا جزو کشورهای "جی ۷" نخواهد بود. جی ۷ یا گروه هفت از پیشرفتهترین کشورهای صنعتی جهان تشکیل شده است و در حال حاضر از اتحادیه اروپا کشورهای آلمان، فرانسه و ایتالیا جزو آن هستند.
یونکر همچنین گفت که مشکل پناهجویان، اتحادیه اروپا را وارد بحران عجیبی کرده است و برای اولین بار در سطح این اتحادیه به توافقها عمل نشده است. اشارهی یونکر به کشورهای شرق اروپا بود که از پذیرش سهمیهی پناهجویان خودداری میکنند. به گفتهی یونکر، این "پدیده تازهای" است و اصول بنیادین اتحادیه اروپا و نظامی را که بر روی قواعدی معین استوار است نقض میکند.
بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا از انتخابات در اتریش و ایتالیا نگران است
یونکر خواستار آن شد که اتحادیه اروپا خود را با تحولات جهان تطبیق و قراردادهای خود را تغییر دهد. او همچنین گفت باید مدارهای دیگری برای کشورهایی در نظر گرفته شود که نمیخواهند جزو همهی بخشها باشند. به باور یونکر، ایجاد چنین مدارهایی "تراژدی" یا "بحران" بهشمار نمیرود، بلکه شانس تازهای است و مناسبات را روشنتر میکند.