1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

"کمدی چسب هل" نماد "اخلاقیات جدید" سرمایه‌داری در ایران

۱۳۹۶ مرداد ۲۸, شنبه

واکنش‌ها به "قوانین" کارخانه "چسب هل" در شبکه‌های اجتماعی شدت گرفته است. کارخانه‌ای که خواندن نماز در آن اجباری است. مردان تنها اگر متاهل و زنان تنها در صورتی که مجرد باشند می‌توانند در این کارخانه استخدام شوند.

https://p.dw.com/p/2iVus
Iran Hell Leimfabrik in Tabriz
عکس: hlglue.ir

"قوانین" تهدیدآمیز کارخانه چسب هل در تبریز خطاب به کارگران مدتی است که در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ایران جنجالی شده است. داستان با انتشار عکسی از برگزاری "نماز جماعت" در این کارخانه شروع شد. روی دیوار کارخانه بنرهایی نصب شده که قوانین تهدیدآمیز مدیر کارخانه خطاب به کارگران را به آنان یادآوری می‌کند. از جمله این‌که نماز خواندن برای آقایان اجباری است و اگر در نماز جماعت شرکت نکنند حداقل ۱۲۰ هزار تومان جریمه یا اخراج می‌شوند.  

Hell Leimfabrik
عکس: golvani.ir

واکنش اکانت "چسب هل" در توئیتر در شبکه‌های اجتماعی درباره اجباری بودن خواندن نماز در این کارخانه، واکنش‌های بیشترسی نسبت به انتشار عکس اولیه برانگیخت. اکانت کارخانه خصوصی "چسب هل" نوشت: «اصلا برای اقامه نماز این کارخانه را زده‌ام و ادامه می‌دهم والا به پول نیازی ندارم.»

با گسترده شدن واکنش‌ها نسبت به قوانین کارخانه "چسب هل"، روز شنبه ۲۸ مرداد، خلیل نظری رئیس این کارخانه در ویدئویی که کانال یوتیوب این کارخانه منتشر شده می‌گوید: «یک روز مسئول خط تولید آمد و گفت در وقت نماز برخی آقایان که نماز نمی‌خوانند باعث مزاحمت‌هایی برای برخی خانم‌ها شده‌اند. بلافاصله به مسئول آموزش در سال ۹۳ ابلاغ کردم آقایان در وقت نماز حتما نماز بخوانند تا خانم‌ها آرامش داشته باشند.»

با گسترده شدن واکنش‌ها سایت این کارخانه هک شد. خلیل نظری در ویدئویی که اخیرا منتشر کرده مدعی است بسیاری از قوانینی که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی درباره قوانین این کارخانه منتشر شده "فوتوشاپ" است. با نگاه به آرشیو اینترنت اما قوانین این کارخانه قابل دانلود است. در قوانین این کارخانه از جمله آمده : «با توجه به این‌که ورود و خروج به سرویس بهداشتی توسط دوربین کنترل می‌شود، اگر بیش از ۱۰ دقیقه به طول انجامد، شامل عکس‌العمل خواهد شد.»

Iran Hell Leimfabrik in Tabriz
عکس: hlglue.ir

بر اساس قوانین عجیب این کارخانه آقایان تنها درصورتی که متاهل باشند اسخدام می‌شوند. خانم‌ها نیز تنها در صورتی که مجرد باشند می‌توانند استخدام شوند. در قوانین این کارخانه آمده: «بر اساس آموزه‌های دینی و به منظور حفظ استحکام کانون گرم خانواد‌ه‌ها، انتخاب نیروی کار جدید از بین خانم‌های متاهل برای کارخانه ممنوع می‌باشد. در صورت ازدواج کارکنان خانم، آنان موظف هستند در اسرع وقت موضوع را به مدیریت اطلاع دهند. در صورت تمایل کارفرما، ادامه همکاری خانم‌ها از تاریخ تاهل، آن هم فقط در دوران نامزدی حداکثر یک سال می‌باشد.»

نادر فتوره‌چی، نویسنده و روزنامه‌نگار، در پستی در صفحه فیس‌بوک شخصی خود رئیس کارخانه "چسب هل" را  نماد "اخلاقیات جدید" در جمهوری اسلامی توصیف کرده است. در این پست فیس‌بوکی آمده "بیمار روانی مذکور که احتمالا نشانه‌های بیماری در او پس از رسیدن به «ثروت یک شبه» تشدید و حاد شده، کارگران را وادار کرده تا برایش جشن تولد بگیرند و با وجود نفرتی که از چشمانشان متصاعد می‌شود برایش کف بزنند و هورا بکشند، در صفوف منظم برایش رژه بروند، نماز جماعت بخوانند و در صورت تمرد با کسر حقوق و اخراج مواجه شوند".

 

در بند شماره ۷۱ قوانین کارخانه "چسب هل"، منتشر شده در پاییز ۱۳۹۵، آمده : «استفاده از کلمه "این دفعه" ممنوع می‌باشد. بسیاری از کاربران به بندهای مختلف این سلسه قوانین عجیب واکنش نشان داده‌اند. یا در بند دیگری نوشته شده ورود کارگران به دفتر مدیریت مصداق «جابه‌جایی بی‌مورد است و موجب واکنش خواهد شد.» برخی کاربران نیز خود قوانین طنزآمیز دیگری ساخته و به اشتراک گذاشته‌اند.

روزنامه شرق در گزارشی با عنوان "کمدی چسب هل و کابوس‌شهر استثمار تام" که شنبه ۲۸ مرداد منتشر شده نوشته "کارخانه‌ چسب هل، کابوس‌شهر سرمایه است؛ یعنی جایی که سرمایه، با همراهان ایدئولوژیکش، توانسته یک سامانه‌ کنترلی تام بسازد و آن را با ایده‌ مالکیت خصوصی توجیه کند (مسئولان کارخانه در پاسخ به انتقادها گفته‌اند کارخانه آنها خصوصی است و در نتیجه هر کاری بخواهند می‌توانند بکنند)".

از سقف کارخانه "چسب هل" در تبریز، بنری بزرگ آویزان است که روی آن نوشته شده "به آینده خوش آمدید". آینده‌ای که مشخص نیست منظور آن آینده این کارخانه است یا آینده روند خصوصی‌سازی و "استثمار کارگران" در ایران.

در پی انتقادات شدید در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی از سوی "ستاد اقامه نماز" به مسئول این کارخانه درباره "نماز اجباری" تذکر داده شده است. فرماندار تبریز از این کارخانه بازدید کرده و بنا به گزارش خبرگزاری ایلنا بازرسانی نیز از سوی اداره کار استان آذربایجان شرقی به این کارخانه اعزام شده‌اند.