کشف نامههایی ناشناخته از اشتفان تسوایگ در اسرائیل
۱۳۹۵ آذر ۸, دوشنبه۷۴ سال از مرگ اشتفان تسوایگ، نویسندهی مشهور اتریشی و یکی از مهمترین چهرههای ادبیات معاصر آلمانیزبان میگذرد. اکنون ۲۶ نامه و شش کارتپستال ناشناخته از این نویسنده پیدا شده و در اختیار کتابخانه ملی اسرائیل قرار گرفته است.
اشتفان لیت، مسئول نویسندگان آلمانیزبان در آرشیو کتابخانه ملی اسرائیل میگوید: «این برای ما بسیار غافلگیرکننده بود که بیش از ۷۰ سال پس از مرگ اشتفان تسوایگ هنوز هم نامههایی از اشتفان تسوایگ در اسرائیل پیدا میشوند که ما از آنها اطلاعی نداشتهایم.»
در تابستان گذشته خانمی سالمند که در نزیکی تل آویو زندگی میکند، با مسئول مزبور تماس گرفت و گفت که صاحب نامههایی از اشتفان تسوایگ است و قصد دارد که این نامهها را نه از طریق وصیتنامه و پس از مرگش، بلکه در زمان حیاتش به کتابخانه ملی اسرائیل اهدا کند.
این خانم ۹۰ ساله که هانا یاکوبسون نام دارد، در برلین به دنیا آمده و دختر ناتنی هانس روزنکرانتس، گیرندهی نامههای ارسالی اشتفان تسوایگ است.
هانا یاکوبسون از مادر خود چمدانی پس از نامه به ارث برده بود و بعدها متوجه شد که شماری از این نامهها از اشتفان تسوایگ است. او این نامهها را در گاوصندوقی که در یکی از بانکها اجاره کرده بود، نگهداری میکرد.
این نامهها و کارتپستالها که دستنوشتهی اشتفان تسوایگ هستند، مکاتبات او با هانس روزنکرانتس را در بین سالهای ۱۹۲۱ تا ۱۹۳۳ میلادی روایت میکنند. روزنکرانتس در آن زمان جوانی ۱۶ ساله بود که قصد داشته نویسنده شود. او با بیپروایی به تسوایگ نامه نوشت و این نویسندهی معروف نیز نامههای روزنکرانتس را بیپاسخ نگذاشت. آنگونه که از نامهها پیداست، تسوایگ و روزنکرانتس چند با هم موفق به دیدار با یکدیگر شدند.
البته هانس روزنکرانتس علیرغم پشتیبانیهای گوناگون اشتفان تسوایگ نتوانست جایی برای خود در عرصه ادبی باز کند و بعدها در سال ۱۹۵۶ دست به خودکشی زد؛ سرنوشتی که تسوایگ نیز در سال ۱۹۴۲ در تبعید در برزیل برای خود انتخاب کرده بود.
اشتفان تسوایگ در سال ۱۸۸۱ در خانوادهای یهودی در وین زاده شد. او با آثاری چون «آشفتگی احساسات»، «وجدان بیدار» و «داستان شطرنج» به شهرت جهانی رسید. با برآمد ناسیونالسوسیالیسم در آلمان و انضمام اتریش به این کشور، تسوایگ در سال ۱۹۳۴ ناچار به ترک میهن شد و به لندن گریخت.
پس از آغاز جنگ جهانی دوم، اشتفان تسوایگ تبعیت بریتانیا را پذیرفت ولی در لندن طاقت نیاورد و از طریق آمریکا، آرژانتین و پاراگوئه، سرانجام در سال ۱۹۴۰ به برزیل رفت. این کشور به گرمی از تسوایگ استقبال کرد.
تسوایگ در تاریخ ۲۳ فوریه سال ۱۹۴۲ در اندوه به قدرت رسیدن نازیها و از دست دادن میهن ادبی و معنوی خود، به همراه زنش در پتروپولیس برزیل به زندگی خود پایان داد.
شایان ذکر است که کتابخانه ملی اسرائیل در سال ۲۰۱۲ نیز نامه خداحافظی تسوایگ را در اینترنت منتشر کرد؛ نامهای که این نویسندهی مشهور در آن از غم سالهای طولانی مهاجرت و دوری از میهن سخن گفته بود.