پیکر ریچارد فرای به جای دفن در اصفهان "سوزانده شد"
۱۳۹۳ تیر ۲, دوشنبه
خبرگزاری ایسنا به نقل از تورج دریایی، یکی از همکاران ایرانی ریچارد نسلون فرای نوشته است: «دو هفته‌ی پیش، خانواده‌ی پروفسور فرای پس از ۷۳ روز انتظار برای رسیدن خبری از ایران و دادن اجازه برای دفن پیکر این ایران‌شناس در این کشور، بالاخره تصمیم گرفت پیکر او را بسوزاند؛ اما هنوز نمی‌دانم قرار است با خاکستر او چه کنند.»
ریچارد فرای، ایران‌شناس برجسته آمریکایی و از بنیان‌گذاران مرکز مطالعات ایرانی در تهران در سن ۹۴ سالگی درگذشت. او دارای خانه‌ای در اصفهان بود و وصیت کرده بود که در کنار زاینده‌رود، نزدیک آرامگاه پروفسور آرتور پوپ، شرق‌شناس نامدار و همسرش دفن شود.
فرای کتاب‌های متعددی در زمینه‌ی تاریخ، فرهنگ و زبان و ادب ایران نگاشته و ده‌ها مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی منتشر کرده بود، از جمله کتاب‌های "ایران بزرگ: ادیسه قرن بیستم"، "تاریخ ایران باستان"، "دوران طلایی ایران" و "میراث باستانی ایران".
او از بنبان‌‌گذاران مرکز ایران‌شناسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک و مرکز مطالعات ایرانی در تهران بود. فرای پیش از انقلاب در دانشگاه شیراز تدریس می‌کرد و عضو هیات امنای این دانشگاه بود.
از "دوست واقعی" تا "زباله غربی"
یک روز پس از مرگ فرای محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران در صفحه توئیتر خود نوشت: «از درگذشت پروفسور ریچارد فرای٬ یک دوست واقعی و دانشمند ایران‌شناس٬ به شدت غمگین شدم. میراث غنی او همواره زنده خواهد ماند. خداوند روحش را قرین رحمت کند.»
وزیر خارجه ایران از رئیس دفتر رئیس‌جمهوری خواسته تا نسبت به دفن پیکر ریچارد فرای، ایران‌شناس آمریکایی در اصفهان، دستور لازم را صادر کند. مرکز دائرةالمعارف اسلامی نیز ساخت مقبره‌ای برای فرای را تقبل کرد.
کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی از رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه، و استاندار اصفهان خواست تا اجازه حمل پیکر ریچارد فرای به ایران و دفن آن در کنار مزار آرتور پوپ در شهر اصفهان را صادر کنند. اما این تقاضا هرگز عملی نشد. دفن فرای در کنار زاینده رود با موجی از ناسزا روبرو گشت.
محمدتقی رهبر، از روحانیون تندرو و نزدیک به اصولگرایان، دفن جسد ریچارد فرای در اصفهان را "کاری اشتباه" خواند و گفت: «چرا مسئولان دیواری کوتاه‌تر از اصفهان پیدا نکرده‌اند که قصد دارند زباله‌های غربی را در اصفهان و در کنار زاینده‌رود خاک کنند.»
امام جمعه موقت اصفهان نیز هشدار داد که مردم این شهر اجازه نخواهند داد پیکر ریچارد نلسون فرای، ایران‌شناس آمریکایی، در این شهر دفن شود. گروهی از مخالفان نیز با حمله به آرامگاه آرتور پوپ و همسرش شعارهایی را روی دیوار آرامگاه نوشتند و خبرگزای فارس از تجمع "جمعی از جوانان انقلابی و پرشور اصفهان" به منظور ممانعت از دفن ریچارد فرای در اصفهان خبر داد.
اعتراض محافظه‌کاران تندرو در ایران با واکنش برخی اصولگرایان مواجه شد. علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس خشم مخالفان دفن فرای را "ناشی از جهل و احساسات" دانست. ۲۳۳ استاد دانشگاه در ایران در نامه‌ای سرگشاده به روحانی درخواست کردند به وصیت فرای برای دفن در کنار زاینده‌رود عمل کند.
نهایتا یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی که نامش فاش نشد روز ۲۵ فروردین به خبرگزاری "ایلنا" گفت که ریچارد فرای احتمالا در ایران دفن نخواهد شد. این نماینده‌ی مجلس گفت که "عقب‌نشینی" دولت در این امر درست نیست، اما "با توهین‌ها و جنجال‌های صورت‌گرفته دفن این ایران‌شناس در اصفهان نیز دیگر صحیح نیست."
حالا از پیکر فرای تنها خاکستری باقی‌مانده است. "ایسنا" نوشته است: «پرونده‌ی دفن فرای در ایران شاید با سوزاندن پیکر او بسته شد؛ اما پرونده‌ی بی‌وفایی مسوولان ایرانی در عمل به عهد خود و جامه‌ی عمل پوشاندن به آخرین خواسته‌ی کسی که سال‌های زیادی از عمرش را در راه شناختن و معرفی کردن ایران گذاشت، همچنان باز است.»