1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پیامد کش پیدا کردن ماجرای "حقوق‌های نجومی"

HH۱۳۹۵ تیر ۹, چهارشنبه

افشاگری رقیبان سیاسی درباره دریافتی‌های هنگفت مدیران دولتی حکایت از دامنه‌دار بودن این ماجرا و سهم داشتن همه جناح‌ها در آن دارد. مطابق گزارش‌ها دریافتی‌های نامتعارف بر اساس قوانین معتبر در دولت‌های مختلف انجام شده است.

https://p.dw.com/p/1JFWV
عکس: Mehr

پس از تائید و تکذیب‌های مکرر سرانجام وزیر کار و رفاه اجتماعی، علی ربیعی روز گذشته، سه‌شنبه هشتم تیر اعلام کرد که "در چارچوب برخورد دولت با دریافت‌کنندگان حقوق‌های غیرمتعارف" مدیرعامل بانک رفاه برکنار شد.

بنابر گزارش‌ها، پیش از این ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور در حاشیه همایش قوه قضائیه به خبرنگاران گفته بود انتصاب علی صدقی به مدیریت این بانک با فشار حسین فریدون، برادر رئیس جمهور انجام شده است.

وزیر کار سخنان سراج را رد کرده و به خبرگزاری دولتی ایرنا می‌گوید، اساسا انتصاب یا عزل مدیران عامل بانک‌ها دارای رویه و ضوابط خاصی است که با نظارت دستگاه‌های ناظر اعمال و اجرا می‌شود.

بیشتر بخوانید: "پرداخت‌های نامتعارف"؛ بدعت ادامه‌دار دولت احمدی‌نژاد

تائید ادامه پرداخت‌های نامتعارف

برکناری صدقی دست‌کم نشان می‌دهد دریافت "حقوق غیرمتعارف" از سوی او تا زمان برکناری صحت دارد. برخی رسانه‌ها ادعا کرده‌اند او تنها در شش ماه از سال گذشته حدود ۵۲۰ میلیون تومان دریافتی داشته است.

مسئولان دولت یازدهم پرداخت‌های نامتعارف را به قوانین و مصوبه‌های دولت قبل نسبت می‌دهند، حامیان دولت پیشین اسنادی را افشا می‌کنند که بیانگر ادامه این روند در بیش از سه سال گذشته است.

خبرگزاری تسنیم، رسانه وابسته به سپاه و منتقد دولت روز چهارشنبه، نهم تیرماه بدون ذکر منبع خود از تغییر دو مدیر بانکی دیگر در روزهای آینده خبر داد.

بنابر این گزارش مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه مهر ایران پیش از برکناری تقاضای بازنشستگی کرده و مدیر عامل بانک صادرات که برای ارائه توضیح درباره دریافت‌های نامتعارف خود به نهادهای نظارتی دعوت شده تهدید کرده که در صورت برکناری به بانک جهانی شکایت می‌کند.

بیشتر بخوانید: افشای فیش‌های حقوقی نامتعارف، چالش یا فرصت؟

مصوبه‌های فسادانگیز

خبرگزاری تسنیم به محتوای شکایت احتمالی مدیرکل بانک صادرات اشاره‌ای نکرده است، اما احتمال می‌رود که این شکایت به خاطر "مبنای قانونی" داشتن دریافت‌های هنگفت مدیران بانکی و موانع قانونی عزل آنها باشد.

احمد حاتمی‌یزد مدیرعامل پیشین بانک صادرات به روزنامه "تعادل" می‌گوید بر اساس مصوبه‌های دولت‌های نهم و دهم تعیین حقوق و مزایای مدیران موسسه‌های مالی بر عهده خود آنها گذاشته شده است.

علی‌نقی مشایخی عضو هیات علمی دانشگاه شریف هشتم تیرماه به روزنامه "تعادل" گفت: «شرایط برخورد با این دست از مدیران چندان واضح نیست و بسیار هم پیچیده است.»

در این میان برخی از رسانه‌های نزدیک به دولت علاوه بر تاکید بر "قانونی" بودن پرداخت‌های غیرمتعارف، به ضرورت متناسب بودن حقوق مدیران ارشد با بهره‌وری کار آنها اشاره می‌کنند که در اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد امری معمول است.

۳ هزار فیش حقوقی در نوبت افشاگری

برخی از ناظران معتقدند گرچه پرداخت‌های نامتعارف تحت عنوان پاداش، مزایا، حق ماموریت، اضافه‌کاری و نام‌های دیگر ریشه در مصوبه‌های گذشته دارد، افشای فیش حقوقی مدیران در دولت یازدهم انگیزه سیاسی و جناحی دارد.

عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو شورای مشورتی بنیاد باران می‌گوید رقیبان دولت "از طریق دستگاه‌های حراستی" به حدود سه هزار فیش حقوقی مدیران دست یافته‌اند و قصد دارند از آنها برای زمین‌گیر کردن دولت حسن روحانی سوءاستفاده کنند.

او نهم تیرماه به روزنامه "وقایع اتفاقیه" گفت، افشای فیش‌های حقوقی مدیران دولتی شوک بزرگی به جامعه وارد آورده و اعتماد عمومی را نسبت به کل حاکمیت سلب کرده است.

ناصری افزود: «این مشکل به دولت اختصاص ندارد. در مجلس، قوه قضاییه، در مجمع تشخیص مصلحت نظام و تمام نهادها از جمله ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان و آستان قدس هم این مسئله باید دنبال شود. »

بیشتر بخوانید: رانت و رانت‌خواری، بیماری فراجناحی جمهوری اسلامی

دو مانع بزرگ دولت

این فعال اصلاح‌طلب با بیان این که برکناری یکی دو مدیر مشکل را حل نمی‌کند گفت: «دولت باید زودتر دست‌به‌کار شود و دستور‌العمل‌های نظام حقوقی جدیدی را که بین کف و سقف تعیین کرده اعلام کند و رسما آن را به جامعه نمایش دهد.»

برخی از کارشناسان معتقدند که دولت حسن روحانی برای حل معضل حقوق‌های نجومی و بازگرداندن اعتماد عمومی دست‌کم دو مانع اساسی دارد.

تقریبا تمام مدیران ارشد دولت و دستگاه‌ها و نهادهای عمومی شبه‌دولتی از سال‌های پیش به دریافت‌های هنگفت عادت کرده‌اند و برکناری یا کاهش شدید عایدی آنها تقریبا ناممکن است و به خلاء مدیریتی و نارضایتی می‌انجامد.

از سوی دیگر بخش بزرگی از اقتصاد کشور در اختیار نهادهای تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی است که به راحتی تن به نظارت و بازرسی نمی‌دهند.

صفدر حسینی، مدیر عامل صندوق توسعه ملی که فیش حقوق ماهانه ۵۷ میلیون تومانی او چندی پیش افشا شد هشتم تیرماه با انتشار بیانیه‌ای ادعا کرد که مابه‌التفاوت دریافتی‌های خود تا سال ۹۴ را بازگردانده و کل دریافتی‌های او ماهانه ۱۸ و نیم میلیون تومان "بیشتر" نیست.

این رقم حدود ۲۵ برابر حداقل دستمزد تعیین شده برای کارگران در سال ۹۵ (حدود ۸۲۰ هزار تومان) است. ناصر سراج می‌گوید دست‌کم پنجاه نفر از مدیران وزارت نفت ماهی ۵۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند.