پایان تبلیغات انتخابات دورهی هشتم مجلس ایران
۱۳۸۶ اسفند ۲۲, چهارشنبهنزدیک به ۴۴ میلیون نفر از جمعیت ایران بالای ۱۸ سال سن دارند و میتوانند در انتخابات شرکت کنند. ۴۵۰۰ نفر برای ۲۹۰ کرسی نمایندگی مجلس داوطلب شدهاند. شمار نخستین داوطلبان در آغاز ثبتنام، ۷۲۰۰ نفر بودند. مابقی این افراد، توسط نهادهای مجری و ناظر انتخابات از دور رقابت خارج شدهاند و یا آنطور که متولیان انتخابات مدعیاند، صلاحیت آنها "احراز" نشده است.
شش فهرست انتخاباتی
در این دوره از انتخابات مجلس ایران شش فهرست انتخاباتی با یکدیگر رقابت میکنند: ۲ فهرست در بلوک اصولگرایان و ۴ فهرست در جبهه اصلاحطلبان. از چهار فهرست انتخاباتی بلوک اصلاحطلب، تنها دو لیست "ائتلاف اصلاحطلبان" و "حزب اعتماد ملی" قابل اعتنا و طرف توجه افکار عمومیاند.
در سوی دیگر نیز از دو فهرست اصولگرایان، وزن اصلی با "جبههی متحد اصولگرایان" است که از حمایت نهادهای عمدهی محافظهکاران، از جمله، هواداران رئیسجمهور احمدینژاد برخوردار است.
با اینحال، رقابت اصولگرایان و اصلاحطلبان، رقابت یکسانی نیست. در حالی که اصولگرایان برای همهی ۲۹۰ کرسی مجلس، نامزد مطلوب خود را معرفی کردهاند، شمار نامزدهای اصلاحطلبان حداکثر به یکسوم این تعداد میرسد. یعنی قریب به ۲۰۰ کرسی مجلس از رقابتها خارج و پیشاپیش در اختیار خود اصولگرایان است.
علاوهبراین، امکانات تبلیغ و اطلاعرسانی عمومی، مانند رادیو، تلویزیون، دهها روزنامهی سراسری و تریبونهای مساجد و نمازجمعهها، جملگی در کنترل کامل اصولگرایان قرار دارند.
فضای سرد انتخابات
فرایند انتخابات دورهی هشتم مجلس ایران، از هنگام آغاز ثبتنام تا روز برگزاری انتخابات، نزدیک به سه ماه زمان برده است، اما نامزدهای انتخاباتی تنها یک هفته فرصت تبلیغات داشتند. بقیهی این مدتزمان سهمامه، صرف بررسی صلاحیت داوطلبان شده است. مدت زمان بسیار کم تبلیغات، محدودیت در استفاده از امکانات تبلیغاتی، فقدان برنامه و رقابت جدی میان احزاب و گروهای شرکتکننده، موجب شده که انتخابات دورهی هشتم مجلس، فضای بسیار سردی را تجربه کند.
تحلیلگرانی که انتخابات اخیر ایران را از نزدیک دنبال میکنند براین نظرند که فضای سرد انتخاباتی نه تصادفی، بلکه کاملا "هدایت شده" است. به باور این تحلیلگران، اصولگرایان برای بسیج پایهی اجتماعی خود جهت شرکت در انتخابات، نیازی به تبلیغات ندارند. زیرا برای آنها شرکت در انتخابات، نه رفتار مدنی آزادانه، بلکه عمل به "تکلیف شرعی" است. ازاینرو در فضای سرد انتخابات، اصولگرایان چیزی را از دست نمیدهند، رقبای اصلاحطلب آنها اما چرا.
اصلاحطلبان میگویند در آن دسته از حوزههای انتخاباتی که امکان رقابت برای آنها وجود دارد، اگر میزان مشارکت بالا باشد، به همان اندازه شانس پیروزی نامزدهای آنان بیشتر خواهد بود. محمدعلی ابطحی، معاون رئیسجمهور سابق ایران، محمد خاتمی، به خبرگزاری آلمان گفته است، اگر اکثریت آنهایی که از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ خودداری کردند، در رایگیری روز جمعه شرکت کنند، جناح رئیسجمهور احمدینژاد، با وضعیت دشواری روبرو خواهد شد.
انتخاباتی با نتایج مشخص
با اینحال بسیارند کسانی که میگویند انتخابات روز جمعه، تاثیری در سیاستهای جاری ایران، دستکم در کوتاه مدت نخواهد داشت و بیش از همه به این دلیل که، نتایج آن از پیش مشخص و معین شده است.
"كمیته دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه" که در تابستان گذشته از سوی تنی چند
از حقوقدانان و چهرههای سیاسی و فرهنگی مستقل کشور تشکیل شده است، در آخرین بیانیهی خود که امروز انتشار یافت، میگوید: «فاصلهی محسوس نحوه برگزاری این انتخابات با استانداردها و ضوابط یك انتخابات آزاد، سالم و عادلانه، غیرقابل كتمان است.»
این کمیته در بیانیهی خود میافزاید: «انتخابات مجلس هشتم بهگونهای صورتبندی شده است كه پیش از اراده مردم، اراده برخی صاحبان قدرت، تكلیف كرسیهای مجلس را معلوم كرده است.»
این انتخابات، به گفتهی كمیته دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه، «بیش از آنکه عرصهی رقابت تمامی جریانها و جمعیتهای سیاسی ایران باشد، به صحنهی رقابتی محدود و از قبل كنترل و طراحی شده، مبدل گردیده است.»