هشدار ایران درباره "دستبرد" به اموال بلوکه شده در آمریکا
۱۳۹۴ دی ۷, دوشنبه
چند روز پیش دادگاه عالی آمریکا حکم داد که دولت این کشور می‌تواند دارایی‌های بانک مرکزی ایران در نیویورک را برای پرداخت غرامت به قربانیان دو حادثه بمب‌گذاری در بیروت و عربستان سعودی بلوکه کند.
این رأی، و تبصره‌ای در قانون بودجه سال ۲۰۱۶ ایالات متحده که پرداخت غرامت به قربانیان گروگان‌گیری در سفارت آمریکا در تهران را هموار می‌کند در ایران با واکنش‌های زیادی روبرو شده است.
حسین جابرانصاری، سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری دوشنبه، هفتم دی‌ماه خود گفت: «اگر جایی اموال جمهوری اسلامی و ملت ایران هدف دستبرد قرار گیرد، ایران از همه راه‌های در اختیار برای استیفای حقوق ملت استفاده می‌کند.»
به باور کارشناسان در توافق‌نامه هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و کشورهای ۱+۵ اشاره‌ای به امکان استفاده از دارایی‌های بلوکه شده ایران در خارج برای پرداخت غرامت نشده و بعید است این کار بدون نقض توافق عملی باشد.
بیشتر بخوانید: غرامت ۴/۴ میلیون دلاری به گروگان‌های سفارت آمریکا در تهران
جریمه لغو تحریم
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، جابرانصاری در ادامه خاطر نشان کرد که غرامت گروگان‌های آمریکایی از جریمه‌ای که از یک بانک فرانسوی گرفته شده پرداخت می‌شود و در این مورد "هیچ بحثی در مورد منافع و اموال ایران مطرح نیست".
بانک "ب ان پ پاریبا" مستقر در پاریس، به دلیل نقض تحریم‌ها علیه ایران، سودان و کوبا محکوم به پرداخت جریمه‌ای بالغ بر ۹ میلیارد دلار به دولت آمریکا شده که قرار است یک میلیارد دلار آن صرف پرداخت غرامت‌ها شود.
گروه موسوم به "دانشجویان پیرو خط امام" ۱۳ ابان ۵۸ با حمله به سفارت آمریکا در تهران ده‌ها دیپلمات و کارمند آمریکایی را گروگان گرفتند.
پس از توافق دو کشور و امضای بیانیه الجزایر، سرانجام و پس از ۴۴۴ روز ۵۲ گروگان باقیمانده آمریکایی سی‌ام دی‌ماه ۵۹ (۲۰ ژانویه ۱۹۸۱) آزاد شدند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید، برداشت احتمالی از اموال ایران برای پرداخت غرامت به گروگان‌ها با بیانیه الجزایر در تعارض است و آمریکا باید برای این منظور از منابع دیگری استفاده کند.
بیشتر بخوانید: "ایران باید به قربانیان ترورهای بیروت و عربستان غرامت بدهد"
پول‌های بلوکه شده بانک مرکزی
موضوع دیگر حدود ۲ میلیارد دلار سپرده بانک مرکزی جمهوری اسلامی در "سیتی‌بانک" نیویورک است که از سال ۱۳۸۶ طرح شکایت برای استفاده از آن به منظور پرداخت غرامت به قربانیان و بازماندگان دو عملیات تروریستی در دستگاه قضایی آمریکا مطرح است.
دستگاه قضائی آمریکا، ایران را به عنوان مسئول دو حمله تروریستی به قرارگاه نظامیان آمریکایی در بیروت و عربستان محکوم کرده است.
پس از حکم دادگاه عالی آمریکا، جابرانصاری نقش داشتن ایران در حمله‌های بیروت و عربستان را "اتهامی واهی و بی‌اساس" خواند و این دو حادثه را "از اقدامات تروریستی اتباع شناخته شده کشورهای متحد آمریکا" عنوان کرد.
رئیس مجلس، علی لاریجانی نیز در نشست امروز مجلس شورای اسلامی گفت: «این اقدام ستم‌کارانه‌ای است که بخواهند روی اموالی از ایران به بهانه‌‌های غلط دست بگذارند و واقعاً شبیه یک سرقت است.»
لاریجانی مصوبه‌های کنگره آمریکا برای استفاده از اموال بلوکه شده ایران برای پرداخت غرامت را "تصمیمات کودکانه" خواند و این گونه افدام‌های نمایندگان کنگره را ترفندی برای خروج از "انفعال در رفتار دیپلماتیک" توصیف کرد.
بیشتر بخوانید: برداشت غرامت از دارایی‌های ایران برای خانواده قربانیان انفجار عربستان
درخواست غرامت به خاطر جنگ ایران و عراق
همزمان، شماری از نمایندگان مجلس ایران طرحی با قید یک فوریت آماده کرده‌اند که هدف آن "دریافت غرامت و خسارت از دولت آمریکا" عنوان شده است.
احمد شوهانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی هفتم دی‌ماه به پایگاه اطلاع‌رسانی مجلس گفت، این طرح که تا کنون به امضای ۱۶۶ نماینده رسیده مربوط به " اقدامات خصمانه آمریکا" از دوران مصدق تا کنون است اما هنوز به هیئت رئیسه ارائه نشده است.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی جزئیات این طرح را فاش کرد. بر این اساس امضاکنندگان طرح خواستار "پرداخت غرامت بابت خسارت‌های جانی و مالی" وارد شده به ملت ایران از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا انقلاب ۵۷ شده‌اند.
در این طرح همچنین دولت موظف به پیگیری دریافت غرامت به خاطر کشته و معلول‌شدگان و "خسارت ۱۰۰۰ میلیارد دلاری" جنگ ۸ ساله ایران و عراق از آمریکا شده است.
در این گزارش به علت سکوت چند دهه گذشته نمایندگان مجلس و مسئولان جمهوری اسلامی برای دریافت خسارت و غرامت از آمریکا اشاره‌ای نشده است.
پرداخت غرامت به گروگان‌های سفارت آمریکا در تهران، گرچه تازه وارد مرحله‌ای اجرایی می‌شود، از زمان آزادی آنها در مراجع قضایی پیگیری می‌شده است.