مناظره تلویزیونی ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران
۱۳۹۶ اردیبهشت ۸, جمعهیکی از موضوعات مورد مناظره شش نامزد انتخابات "حاشیهنشینی" بود. به اعتقاد حسن روحانی این پدیده یکی از معضلات مهم ایران است. او ضمن بیان اینکه «کشوری سراغ نداریم که با این پدیده مواجه نباشد»، دلایل اصلی این پدیده را "بیکاری و نبود درآمد کافی" برشمرد.
رئیس جمهور ایران برنامه یا طرح مشخصی برای حل این معضل ارائه نکرد.
اسحق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور ایران، در رابطه با معضل حاشیهنشینی تاکید ورزید که نباید به حاشیهنشینها "به عنوان افراد اضافه نگاه کرد".
جهانگیری افزود: «حاشیهنشینی یکی از مهمترین آسیبهای اجتماعی است که کشور ما در دوران کنونی در اکثر شهرها از تهران تا اصفهان، مشهد، زاهدان، چابهار و همه شهرهای بزرگ کشور با این پدیده روبروست.»
به گفته او، دولت یازدهم با این پدیده "برخورد بسیار علمی، دقیق و کارشناسی" داشته است. او در این راستا از شورایی نام برد که به گفته او مسئول «بازآفرینی مناطق سکونتی مردم اعم از بافتهای فرسوده، بافتهای میانی و حاشیهنشینی» است.
بیشتر بخوانید: نتایج یک نظرسنجی انتخاباتی: روحانی اول، رئیسی سوم
جهانگیری گفت: «برای سلامت آنها برنامهریزی دقیق کردیم؛ تقریبا تمام حاشیهنشینها در این دولت بیمه شدند؛ مراکز بهداشت و درمان آنها در مراکز حاشیهنشینی مستقر شد. جوانان و فرزندان آنها که به سن تحصیل میرسند و محروم بودند در این دولت شناسایی شدند و برای آنها برنامه آموزشی دیده شده است.»
آمار حاشیهنشینها
محمدباقر قالیباف در پاسخ به پرسشی در باره رفع معضل حاشیهنشینی در ایران ضمن بیان آمار ۱۱ میلیون حاشیهنشین در ایران گفت: «دلیل این مشکل، فرصتهای نابرابر اجتماعی و بحران اقتصادی است.»
قالیباف با اشاره به اینکه "در همه جای دنیا این افراد مورد حمایت قرار می گیرند" گفت: «در هفت سال گذشته، یارانهای در نظر گرفته شده اما گله این افراد این است که ارزش یارانه ۴۵ هزار تومانی به یک سوم کاهش یافته است.»
رئیسی برای حل مشکل حاشیهنشینی پیشنهاد داد که سرمایهگذاران صنایع را به حاشیه شهرها ببرند. او همچنین خواستار "تثبیت وضعیت مالکیت حاشیهنشینان" شد.
به گفته رئیسی، آمار ۱۱ میلیون نفر حاشیهنشین در ایران مربوط به سال ۹۲ است و در حال حاضر تعداد حاشیهنشینان "تا ۱۶ میلیون برآورد میشود".
مصطفی میرسلیم در پاسخ به این پرسش که «طرح و برنامه شما برای حل مشکل حاشیه نشینی چیست» اظهار داشت: «مهمترین سرمایه کشور ما نیروی انسانی است وباید متناسب با ظرفیتهای زیستی این سرمایه توزیع شود .»
بیشتر بخوانید: جمهوریت در ایران، یک گام به پیش دو گام به پس
این نامزد انتخاباتی تاکید کرد: «درخصوص ظرفیت انسانی استانهای کشور دارای طرفیتهای متعدد و استعدادهای مختلف هستند و باید این استعدادها و نیروی انسانی به شکوفایی برسد.»
میرسلیم توضیح نداد که برنامه او برای رسیدن به این هدف چیست.
هاشمی طبا در این راستا به "بحران شدید زیست محیطی" در ایران اشاره کرد و گفت: «اولویت اول ما باید توجه به زیستگاه و حفظ ایران باشد.»
او در ادامه افزود: «امروز نباید بدون توجه به اولویتها درباره محیط زیست زندگی حرکت کرد.»
موضعهای مخالف
از گفتههای نامزدهای انتخاباتی اصولگرایان چنین برمیآمد که دولت روحانی در رابطه با بسیاری از معضلهای اجتماعی کمکاری کرده و جمهوری اسلامی با مشکلات بزرگی درگیر است. به عنوان مثال، میرسلیم این پرسش را مطرح کرد که چرا «آزادی دسترسی به اطلاعات هنوز میسر نشده و چرا هنوز زیرمیزی گرفتن رواج دارد؟»
او از جهانگیری پرسید: «چرا باید کارمندان و مدیران در دولت بتوانند به امکانات نجومی دست یابند و اعتماد عمومی را نسبت به دولت کاهش دهند و بعد برای آنها توجیه قانونی هم درست شود؟»
نامزدهای دیگر نیز در این راستا به "مشکل ازدواج جوانان"، وضعیت ناهنجار مسکن، اقتصاد ناکارآمد، بیکاری و تبعیض طبقاتی اشاره کردند.
رئیسی گفت: «باید بگویم شاهد بیکاری جوانان تحصیل کرده، تعطیل شدن واحدهای تولیدی و مشکلات اقتصادی در جامعه هستیم که موجب افزایش فاصله طبقات اجتماعی شده است.»
قالیباف نیز با اشاره به "بهرهمندی چهار درصد جمعیت جامعه از امتیازها" اظهار داشت: «این افراد از رانت برخوردارند به طوریکه اکنون سه میلیون مسکن خالی داریم که متعلق به همین چهار درصد است که یک ویلا در شمال و شمال شرق با پول های بادآورده خریداری کردهاند.»
در مقابل، روحانی، جهانگیری و هاشمی طبا تاکید کردند که دولت در زمینههای گوناگون موفق بوده است. روحانی گفت: «امروز امید به آینده در جامعه افزایش یافته و آحاد مردم و جوانان نسبت به آینده خود امیدوارند.»
به گفته رئیس جمهور، دولت یازدهم «موفق به ارتقای رتبه شرایط کسب و کار کشور از ۱۵۲ به ۱۲۰» شده و «بر این اساس شرایط کسب و کار بهبود یافته است.»
روحانی در ادامه افزود: «همچنین اعتماد به سرمایه گذاری در جامعه ایجاد شده که اگر نباشد، شغل ایجاد نمیشود.»
قالیباف گفت که روحانی وعده ایجاد چهار میلیون فرصت شغلی داده است.
روحانی در پاسخ گفت: «من هیچ وقت به مردم وعده ایجاد چهار میلیون شغل ندادم و اظهار چنین مطالبی دروغ است.» او به قالیباف یادآوری کرد که «دروغ گناه است».
هاشمی طبا تصریح کرد: «بنظر من دولت در حال حاضر خدمات فراوانی انجام داده است و هم اکنون دیگر امکان بزرگتری از سوی دولت وجود ندارد بجز اینکه اقتصاد کشور را توانمند و درآمد ملی را افزایش دهیم که این مهم امکانپذیر است.»
او گفت: «امکان ایجاد سرمایهگذاری برای کار و مسکن بیشتر از حد امروزی با روش فعلی، امکانپذیر نیست.»
بانکداری پیچیده
هاشمی طبا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «ما همه چیز را با هم میخواهیم. برخورداری، مصرف خوب، پروانه ساخت خانههای چندهزار متری با استخر میخواهیم که همه اینها با هم سازگار نیست و ما باید اولویتهایی داشته باشیم.»
او در ادامه به سیستم بانکداری اشاره کرد و گفت: «وقتی عملیات بانکداری ما با پیچیدگیهایی صورت میگیرد که این پیچیدگیها موجب میشود که برخی میتوانند از این پیچیدگیها سوء استفاده کنند، به طور طبیعی بانک نمیتواند خدمات خود را ارائه کند.»
نشاط در جامعه
رئیس جمهور روحانی در بخشی از سخنانش گفت: «باید در اداره امور کشور به مردم اعتماد کرد، کار را به مردم واگذار کنیم تا بخش خصوصی ما فعال شود و سرمایه اجتماعی بین مردم و دولت افزایش یابد.»
در حال حاضر شاخههای مهم اقتصادی و صنعت سنگین ایران در اختیار ارگانهای حکومتی است. روحانی تصریح کرد: «قالیباف مرتب به دنبال چهار درصد و ۹۶ درصدی کردن جامعه است، مگر برجهای بزرگ پایتخت را شما به همان چهار درصد مجوز ندادید؟»
او در ادامه مدعی شد که شهردار تهران و نامزد انتخابات ریاست جمهوری «مجوز احداث برج ۳۳ طبقه را به همان کسی» داده که «اموال مردم و سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار را غارت کرده است».
روحانی همچنین به قطع درختان کهنسال تهران در سالهای اخیر اشاره کرد که اعتراض طرفداران محیط زیست را برانگیخته است. او گفت: «همه درختهای ۲۰۰ و ۳۰۰ ساله تهران را قطع کرده و به جای آن درختهای یک ساله میکارید.»
روحانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «مهمترین مسئلهای که باید امروز مورد توجه قرار گیرد ایجاد فضای نشاط در جامعه است که الحمدالله نسبت به سالهای گذشته این امید بیشتر شده است.»
قالیباف در پاسخ سخنان روحانی اظهار داشت، اگر او نظر ملت را در این زمینه جویا شود به نتیجه دیگری خواهد رسید. به گفته شهردار تهران، ملت ایران از نشاط بیبهره هستند.
اشتغال زنان و خانواده
مجری مناظره تلویزیونی از روحانی در باره "مهمترین برنامه دولت برای ایجاد تعادل بین اشتغال بانوان و صیانت از نقش آنان در خانواده" پرسید. رئیس جمهوری اسلامی در پاسخ گفت: «اشتغال بانوان از اهمیت بسزایی برخوردار است و در دولت یازدهم در مجموع بیش از ۷۰۰ هزار شغل برای بانوان ایجاد شده است.»
روحانی در ادامه افزود: «در استخدام اخیر که ابلاغیه آن ابتدا برای آقایان آمد ولی سپس شرکت در آن برای هر دو دسته آقایان و بانوان آزاد اعلام شد، بانوان بیش از ۵۳ درصد موفقیت کسب کردند.»
به گفته رئیس دولت یازدهم، بیش از ۵۰ درصد جمعیت دانشجویان ایران را زنان تشکیل میدهند. او زنان را "قشر" خواند و گفت: «حتی استعداد این قشر جامعه در برخی فعالیتها بیش از آقایان است و بر این اساس ایجاد اشتغال برای این جمعیت بسیار مهم است.»
رئیس جمهوری اسلامی در رابطه با "استحکام خانواده" گفت: «یکی از عوامل پدیدآورنده مشکلات اجتماعی آن است که استحکام خانوادهها از بین رفته و نتوانستهایم همه اعضای خانواده را برای جامعه امروز آماده کنیم.»