سیاست جدید منطقهای ترکیه و شکست صلح با کردها
۱۳۹۴ مرداد ۷, چهارشنبه
جنگ علیه گروه دولت اسلامی و پکک، تاسیس منطقه حفاظت شده در داخل مرزهای سوریه، اجازه استفاده از پایگاههای هوایی ترکیه به آمریکا بخشی از سیاست استراتژیک جدید ترکیه در خاورمیانه است که مقامهای دولت ترکیه و کارشناسان ترک از آن به عنوان "سیاست جدید منطقهای" این کشور یاد میکنند. سیاستی راهبردی که مسائل داخلی این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده و تا به‌حال منجر به دستگیری صدها نفر به اتهام "هواداری از داعش و پکک" شده است.
برخی از روزنامههای منتقد از جمله "تودی زمان" که مواضعی انتقادی به سیاستهای اردوغان دارد، بر این باورند که همه چیز از اقدام تروریستی سوروچ آغاز شده و وضعیت کنونی نتیجه این اقدام است. در این حمله تروریستی بیش از ۳۰ جوان کشته و صد نفر زخمی شدند.
بیشتر بخوانید: دستکم ۲۷ کشته در انفجار در مرز ترکیه و سوریه
اورهان اوغوز گوربوز، مقالهنویس تودی زمان مینویسد: «افکار عمومی در ترکیه و جهان بر این باورند که حکومت حزب عدالت و توسعه نسبت به القاعده و "داعش" مدارا میکند. برخی از مقامات ترکیه حکومت داعش را "جمعی متشکل از جوانانی که به خاطر خشم گرد هم آمدهاند" توصیف کرده بودند. حتی یکی از معاونان نخست‌وزیر گفته بود که "داعش می‌کشد اما حداقل شکنجه نمیکند".»
به نظر مقاله نویس تودی زمان، این گونه اظهارنظرها قابل قبول نیستند. او در ادامه به احتمال انتخابات زودهنگام پارلمانی ترکیه هم اشاره میکند و میگوید حزب حاکم عدالت و توسعه نسبت به آنچه در کوبانی اتفاق افتاد و اینکه حزب دموکراتیک خلقها (HDP) از حد نصاب انتخابات پارلمانی ترکیه عبور کرد برآشفته شدند. حزب دمکراتیک خلقها در انتخابات پارلمانی ترکیه (۱۷ خرداد/ ۷ژوئن) ۱۳ درصد آرا را بدست آورد.
عارف کسگین از مرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه هم میگوید سیاست جدید ترکیه در منطقه، در نتیجه شکست پی‌درپی سیاستهای منطقهای این کشور اتخاذ شده و پیامد منفی بر مسائل داخلی این کشور داشته است.
او تاکید میکند: «دردنیا تصوری ایجاد شده بود که ترکیه حامی داعش است و این تصور به چهره ترکیه در افکار عمومی جهان آسیب زد. از نقطه نظر ترکیه حضور داعش باعث تقویت ایران، مشروعیت بشار اسد و افزایش وجهه پکک شد. حالا با آغاز حمله نظامی، ترکیه این پیام را میدهد که حامی داعش نیست و با این گروه در حال جنگ است و از این طریق قصد دارد موقعیت منطقهای خود را تغییر دهد و در معادلات منطقهای به نفع خودش تغییراتی ایجاد کند.»
پیامدهای سیاست جدید ترکیه در منطقه
کسگین در گفت‌وگو با دویچه‌وله تاکید میکند که آمریکا مخالف حمله نظامی ترکیه علیه پکک نیست و از ایجاد منطقه حائل در خاک سوریه هم پشتیبانی میکند. قراراست مخالفان میانه‌رو سوری منطقه حفاظت شده "عاری از داعش" را کنترل کنند و پناهندگان و آوارگان جنگی نیز در این منطقه اسکان داده شوند. مقامهای ترک توانسته‌اند نظر مثبت آمریکا را برای این پروژه‌ها جلب کنند و به نظر میرسد که سیاست راهبردی جدید منطقهای ترکیه در این زمینهها موفق شده است.
بیشتر بخوانید: توافق ترکیه و آمریکا برای ایجاد منطقه عاری از داعش در شمال سوریه
کارشناس مرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه اضافه میکند که سیاست جدید منطقهای ترکیه در داخل این کشور منجر به شکست روند صلح با کردها شده است.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، روز سه‌شنبه (۶ مرداد/ ۲۸ژوئیه) به طور رسمی پایان مذاکرات صلح با پکک را اعلام کرد و گفت مذاکره با کسانی که "اتحاد ملی و برادری ما را هدف حمله قرار می‌دهند" ناممکن است.
شکست و پایان روند صلح با کردها
روند صلح با کردهای ترکیه اکنون به نقطهای رسیده است که به گفته آقای کسگین تداوم آن امکان پذیر نیست. او در این باره چنین توضیح میدهد: «روند صلح با کردها در ترکیه شکست خورده و به نظر من این روند دیگر جان نخواهد گرفت. مسئولان ترکیه هم گفتند که این روند نابود نشده اما متوقف شده است. آنها ادامه این روند را مشروط کردند به این که نیروهای مسلح کرد ترکیه را ترک کنند، یا خلع سلاح شوند و حداقل در داخل خاک ترکیه اقدامات تروریستی انجام ندهند.»
بیشتر بخوانید: اردوغان مذاکرات صلح با کردها را متوقف کرد
آگاهان به مسائل ترکیه به خوبی میدانند که چنین درخواستی در شرایط کنونی نتیجهای نخواهد داشت و سبب بازگشت ترور و خشونت به ترکیه خواهد شد.