سردبیر شارلی ابدو: کاریکاتور کودک غرق‌شده بیان واقعیت است

روز پنجشنبه (۱۷ سپتامبر / ۲۶ شهریور) کنفرانس رسانه‌ها در شهر پوتسدام آلمان (کنفرانس M100) جایزه ویژه آزادی بیان خود را به هفته‌نامه طنز شارلی ابدو اهدا کرد. این جایزه را ژرار بیار، سردبیر شارلی ابدو تحویل گرفت.

بیار در سخنرانی خود از جمله به انتقادهایی پرداخت که اخیرا به شارلی ابدو شده‌ است. علت این انتقادها انتشار کاریکاتوری است که در آن جنازه آیلان کردی، کودک سه ساله غرق‌شده در دریای مدیترانه، در کنار یک تابلوی تبلیغاتی مک‌دونالد به چشم می‌خورد. عنوان این کاریکاتور "در نزدیکی هدف" است و در زیر عنوان نوشته شده: «غذای کودک، دو منو به قیمت یک منو».

در تصویر دیگری از شارلی ابدو تصویر یک کودک پناهجو که در حال غرق شدن است در کنار یک روحانی مسیحی که روی آب ایستاده، آمده است. برخی مسیحیان معتقدند که پیامبرشان عیسی مسیح قادر بوده، روی آب راه برود.

ژرار بیار اظهار داشت که این تصاویر مرگ کودکان را به تمسخر نگرفته‌اند بلکه طرح‌های طنزآمیزی هستند که با هدف ایجاد شوک کشیده ‌شده‌اند. او با تاکید بر اینکه "طنز بیان واقعیت است"، گفت: «طنز باید شوکه کند».

ارزش‌های جهانی

سردبیر شارلی ابدو همچنین گفت: «باورها و ارزش‌هایی که ما از آن دفاع می‌کنیم، جهانی هستند و متعلق به همه مردم در سراسر جهان». به همین دلیل، به اعتقاد او، همه انسان‌ها باید از این ارزش‌ها دفاع کنند.

ژرار بیار ضمن تاکید بر این اصل که "نباید هر کسی با هر کاریکاتوری موافق باشد"، نفرت‌پراکنی از جانب برخی منتقدان کاریکاتورها و فراخوان به قتل کاریکاتوریست‌ها را محکوم کرد.

در ماه ژانویه سال جاری چند اسلام‌گرای افراطی به دفتر شارلی ابدو حمله کردند و ۱۲ تن از کارکنان این هفته‌نامه را کشتند. مسئولیت این حمله تروریستی را که برای انتقام از انتشار کاریکاتور پیامبر اسلام صورت گرفته بود، شاخه یمن القاعده به عهده گرفت.

بیشتر بخوانید: فرانسه در شوک حمله اسلام‌گرایان به دفتر "شارلی ابدو"

آن زمان ژرار بیار در این رابطه گفته بود که این کاریکاتور فقط یک شخصیت ساده و کوچک از پیامبر اسلام نیست که با قلم یک هنرمند کشیده شده باشد، بلکه نمادی است برای آزادی بیان، آزادی دین و مذهب، دمکراسی و سکولاریسم.

شارلی ابدو، "نماد آزادی بیان"

ژرار بیار در سخنرانی خود در پوتسدام نیز به این موضوع اشاره کرد که انتشار کاریکاتورهای انتقادی، شارلی ابدو را به یکی از نمادهای آزادی بیان تبدیل کرده و از دست‌اندرکاران این رسانه یک "قهرمان" ساخته است.

او در ادامه افزود که ولی هدف یک رسانه، به‌ویژه یک هفته‌نامه طنز نباید این باشد که به یک نماد تبدیل شود.

بیشتر بخوانید - یوسفی اشکوری: اسلام به یک جنبش بازنگری نیاز دارد

کنفرانس رسانه‌ها در شهر پوتسدام (M 100) در سال ۲۰۱۰ با هدف ایجاد گفت‌وگو میان دست‌اندرکاران رسانه‌ها در اروپا ایجاد شد. هر سال شماری از مسئولان رسانه‌ها از کشورهای گوناگون جهان در این کنفرانس گرد می‌آیند و در باره آینده رسانه‌ها، دفاع از آزادی رسانه‌ها و آزادی بیان و ارزش‌های دموکراتیک تبادل نظر می‌کنند.

در چهارچوب این کنفرانس هر سال جایزه ویژه‌ای به یک فرد حقیقی یا حقوقی که فعالیت چشمگیری در زمینه دفاع از آزادی بیان یا دیگر ارزش‌های دموکراتیک داشته، اهدا می‌شود.