رضایت عربستان از تضمین‌های توافق هسته‌ای با ایران
۱۳۹۴ شهریور ۱۴, شنبه
ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، با باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده در کاخ سفید دیدار و گفت‌وگو کرد. این اولین سفر پادشاه عربستان به آمریکا پس از رسیدن به مقام پادشاهی در ژانویه ۲۰۱۵ است.
توافق هسته‌ای با ایران که در ماه ژوئیه انجام گرفت، باعث نگرانی سران عربستان نسبت به افزایش قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه شد. اوباما در دیدارهای اخیر موفق شد سران عربستان را قانع کند که توافق قدرت‌های جهانی با ایران به زیان عربستان نیست و ثبات و امنیت را در منطقه تقویت می‌کند.
بیشتر بخوانید: سفر پادشاه عربستان به آمریکا و دیدار با اوباما
اوباما در این دیدار همچنین قصد داشت روابط با عربستان را بهبود بخشد. مناسبات سنتی آمریکا و عربستان در چند سال اخیر به دو دلیل به سردی گرایید: یکی این که آمریکا از دخالت نظامی علیه رژیم بشار اسد در سوریه خودداری ورزید و دیگر آن که در جهت عادی‌سازی روابط سیاسی با ایران پیش می‌رود.
"تضمین‌های کافی"
اوباما در دیدار اخیر به پادشاه عربستان تضمین داده که توافق با ایران از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری می‌کند و اگر ایران از تعهدات خود غفلت کند، بی‌درنگ با دور تازه‌ای از تحریم‌های اقتصادی روبرو خواهد شد.
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، در مصاحبه مطبوعاتی در واشنگتن تصریح کرد که عربستان پس از گرفتن این تضمین‌ها، اکنون به طور کامل از توافق هسته‌ای حمایت می‌کند.
وزیر خارجه عربستان تأکید کرد: «اکنون یکی از مشکلات منطقه حل شده است. حالا می‌توانیم به مراکز نفوذ ایران در منطقه با دقت بیشتری بپردازیم.»
برخی از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس پیش از این حمایت خود را از توافق اتمی ایران اعلام کرده بودند، اما همچنان نگران هستند که برداشته شدن تحریم‌ها و رفع مشکلات مالی ایران، آن کشور را در بی‌ثبات کردن منطقه یاری دهد. عربستان در رأس کشورهای عربی قرار دارد که نفوذ ایران در خاورمیانه، به ویژه در مناطق شیعی‌نشین، را خطری برای خود می‌دانند.
بیشتر بخوانید: گفت‌وگوهای منطقه‌ای میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس
عربستان، مانند اسرائيل، نگران آن است که با برداشته شدن تحریم‌ها، ایران منابع مالی بیشتری کسب و در کمک به جنبش‌های افراطی دست بازتری پیدا کند.
در ملاقات میان رهبران آمریکا و عربستان سعودی، جو بایدن، معاون رئیس جمهور، سوزان رایس، مشاور امنیت ملی، اشتون کارتر، وزیر دفاع و جان کری، وزیر خارجه آمریکا حضور داشتند.
به جز مسایل مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، بحران یمن و سوریه نیز از موضوعاتی هستند که پادشاه عربستان در سفر به آمریکا درباره آنها رایزنی خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: نقش ایران در منطقه در کانون دیدار آتی اوباما و ملک سلمان
ایران و عربستان در رشته‌ای از منازعات منطقه روبروی هم قرار دارند. جمهوری اسلامی در عراق از دولت شیعه آن کشور دفاع می‌کند، در سوریه از بقای رژیم بشار اسد در قدرت حمایت می‌کند و در یمن پشتیبان شورشیان حوثی است که به یکی از فرقه‌های شیعه گرایش دارند.
مبارزه با تروریسم در خاورمیانه
اوباما روز جمعه (۴ سپتامبر) نگرانی خود را درباره اوضاع یمن ابراز کرد. او گفت که ضرورت دارد دولتی کارآمد قدرت را به دست گیرد و به وضعیت نابسامان مردم رسیدگی کند. مقامات آمریکایی نسبت به آسیب رسیدن به مردم عادی در جریان بمباران مواضع شورشیان حوثی در یمن ابراز نگرانی کرده‌اند.
از ماه مارس گذشته نیروی هوایی عربستان، در رأس ائتلافی از کشورهای عربی، مواضع شورشیان ضددولتی را در یمن بمباران می‌کند. نهادهای مدافع حقوق بشر انتقاد می‌کنند که در حملات هوایی به شهروندان غیرنظامی آسیب فراوانی رسیده است.
بیشتر بخوانید: دیدبان حقوق بشر: عربستان همچنان علیه یمن بمب خوشه‌ای استفاده می‌کند
ملک سلمان در دیدار با سران ایالات متحده بر تعهد کشورش در مبارزه با گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش) تأکید کرده است.
اوباما روز جمعه در این باره به خبرنگاران گفت: «ما در مبارزه با نیروهای تروریستی در منطقه، از جمله در مقابله با داعش، به همکاری نزدیک خود ادامه می‌دهیم.»
سران عربستان سعودی به مقامات آمریکایی گفته‌اند که انتظار دارند آن کشور به تقویت بنیه دفاعی کشورهای عربی خاورمیانه یاری کند. آنها خواهان خرید موشک‌های پیشرفته بیشتری از آمریکا هستند.
وزیر خارجه عربستان فاش کرد که همکاری‌های نظامی آمریکا و عربستان افزایش می‌یابد و آنها به سوی یک "تعاون استراتژیک تازه" پیش می‌روند. درباره جزئیات معاملات تسلیحاتی تازه چیز زیادی منتشر نشده و تنها گفته می‌شود که عربستان برای تقویت نیروی دریایی خود به میزان بیش از یک میلیارد دلار از آمریکا تجهیزات خریداری می‌کند.