جعل تاریخی در نقشه کشورها برای منافع ملی و خصوصی
۱۳۹۶ دی ۱۸, دوشنبهچندی پیش قرار بود در حراج بزرگ لندن نقشه جغرافیای سیاسی جهان در قرن شانزدهم میلادی به فروش رسد. حراجخانه بزرگ کریستی در لندن اما این حراج را متوقف کرد و قرار شد ابتدا تحقیقات روی حقیقی بودن این نقشه انجام شود و بعد این نقشه در معرض فروش قرار گیرد.
مقامات حراجخانه پس از تحقیقات لازم اعلام کردند که این نقشهای جعلی است و با واقعیت آن زمان هماهنگی ندارد. گفته میشود هدفهای راهبردی برای تغییر مرزهای سیاسی از دیرباز وجود داشته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
شهر سرگردان
تغییر نقشه جغرافیای سیاسی کشورها در جریان جنگ سرد به اوج خود رسید. در سپتامبر سال ۱۹۶۵ کشورهای عضو پیمان ورشو تصمیم گرفتند نقشه سیاسی کشورها را تغییر دهند و نقشههای واقعی خود را فقط برای هدفهای نظامی حفظ کنند.
بیشتر بخوانید: تاسیسات مخفی غنیسازی اورانیوم در کره شمالی
برمبنای این راهکار بعضی شهرها از روی نقشه پاک شدند و بعضی شهر نیز چون "لاگاشکینو" در سیبری تغییر شکل یافتند. موقعیت جغرافیایی این شهر در دوران اتحاد شوروی سابق از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۶۹ چندین بار تغییر کرد.
به این ترتیب شهر "لاگاشکینو" بعضی اوقات در کنار یک رودخانه قرار داشت، گاهی در کنار ساحل دریا و گاهی در کنار هر دو. این شهر حتی در سال ۱۹۵۴ میلادی به کلی از نقشه اتحاد جماهیر شوروی محو شد.
در نقشه اتحاد شوروی آن زمان فاصله شهرها مشخص نبودند. بسیاری از خیابانها و ساختمانهای مشهور نیز در نقشه دیده نمیشدند. به عنوان نمونه ساختمان "کا.گ.ب"، سرویس اطلاعاتی روسیه، در هیچ نقشهای دیده نمیشد.
از دهه ۱۹۳۰ ارتش اتحاد شوروی سابق کنترل نقشههای این کشور را بهدست گرفت. ژوزف استالین، دیکتاتور این کشور که از اواسط دهه ۱۹۲۰ تا زمان مرگش در سال ۱۹۵۳ میلادی، رهبری این کشور را در دست داشت، دستور جعل نقشهها را صادر کرد.
بیشتر بخوانید:نگرانی آژانس از فعالیتهای مخفی هستهای ایران
این تصمیم استالین در سال ۱۹۴۱ موفقیت این اقدام را به نمایش گذاشت. نیروهای ارتش آلمان که به نزدیکی مسکو رسیده بود با باتلاقهای بزرگی روبروشد. نقشههای شوروی این مسیر را جاده نشان داده بودند.
آلمان غربی و شرقی
پس از تقسیم آلمان به دو کشور شرقی و غربی، در نقشههای موجود در آلمان شرقی، بخشهای مرزی با آلمان غربی بسیار مغشوش شدند، تا امکانات فرار به غرب آلمان برای شهروندان بخش شرقی ناممکن شود.
برمبنای این نقشهها بخش غربی شهر برلین مسکونی نبود و بسیاری پس از اتحاد مجدد دو کشور به این واقعیت دسترسی پیدا کردند.
در آلمان غربی نیز همین تقلب در نقشههای جغرافیایی وجود داشت. مثلا در شهر ممینگن آلمان در ایالت بایرن، یک فرودگاه نظامی قرار داشت که در نقشهها از آن به عنوان "منطقه کشاورزی" یاد میشد.
در نقشههای آلمان فدرال میشد دید که در جنگلی در نزدیکی مونیخ کارخانهای قرار دارد. این محل که به نام کارخانه در نقشههای آلمان فدرال دیده میشد در حقیقت بزرگترین انبار مهمات در جنوب این کشور بود.
بیشتر بخوانید:ایران وجود تاسیسات مخفی هستهای را تکذیب کرد
در کلیه نقشههای کشورهای غربی نیز مکانهای حساس چون انبارهای نفت، ایستگاههای رادیویی یا کارخانههای پردازش سوخت هستهای از نقشهها ناپدید شده بودند و پناهگاههای هستهای نام انبار بر خود داشتند.
تقلب در نقشهها برای جلب انسانها
اما جعل در نقشه کشورها تنها به خاطر دشمنی و جنگ نبوده و گاهی این جعل به خاطر جلب انسانها انجام شده است. نخستین مهاجران به استرالیا برای جلب هرچه بیشتر هم شهریهای خود به مهاجرت از این کشور نقشههای جعلی میساختند.
در این نقشهها که برای خویشاوندان و دوستان ارسال میشد، استرالیا کشوری بود با رودهای بزرگ و دریاچههای وسیع و جنگلهای بکر. اما این جنگلها در واقعیت صحرا بودند.
چنین نقشههای دروغینی را مهاجران اولیه آمریکا نیز برای دریافت پول از حامیان اقتصادی پخش میکردند. در این نقشهها دور آمریکا را مسیرهای آبی تشکیل داده بودند. این در حالی است که مناطق شمال غربی آمریکا حتی در قرون وسطی نیز یخبندان بوده است.
جعل نقشه در دوران معاصر
در دورانی که ماهوارهها و گوگل بر نقشههای جهان نظارت دارند نیز مکانهای مخفی در نقشهها بسیارند. کورت برونر، یکی از کارتوگرافهای بنام آلمان در دانشگاه نظامی مونیخ که در سال ۲۰۱۵ میلادی درگذشت، به دنبال جعل نقشههای منتشر شده در دروان معاصر بود.
بیشتر بخوانید: نگرانی آژانس از فعالیتهای مخفی هستهای ایران
کورت برونر در این باره گفته است: «تقریبا همه کشورهای جهان در جعل نقشههای خود دست دارند تا بعضی مناطق را مخفی نگاه دارند. او مثال میآورد که مناطق مرزی در ترکیه، مقدونیه، گرجستان، یونان یا آلبانی به طور نمونه در نقشهها نادقیقاند. گوگل نیز که فعالیتاش بر همین نقشههای کشورها استوار است، این بیدقتی را توسعه میدهد.»