ترامپ و "اسباب‌کشی آشوب‌آفرین" • گشتی در شبکه‌ها
۱۳۹۶ آذر ۱۶, پنجشنبه
انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم (بیت‌المقدس) را کاربران در شبکه‌های اجتماعی نوعی "اسباب‌کشی آشوب‌آفرین" خوانده‌اند. انتقال سفارت یعنی پذیرش اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل. چنین تصمیمی همانگونه که پیش‌تر احتمال می‌رفت به موجی از اعتراضات گسترده دامن زده است.
تشکیلات خودگران "سه‌روز خشم" اعلام کرده است و اسماعیل هنیه، رهبر حماس از انتفاضه جدید سخن گفته است. مخالفت‌ها تنها به کشورهای اسلامی محدود نیست. بسیاری از کشورهای اروپایی و همچنین مسئولان برخی دیگر از کشورها نسبت به پیامدهای منفی و زیان‌بار این تصمیم هشدار داده‌اند.
بیشتر بخوانید: انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم؛ اقدامی خطرناک یا "گامی بلند"؟
ترامپ اما بار دیگر ثابت کرد که در تصمیم‌گیری خود به هشدارها و حتی هشدارهای متحدان خود نظیر بریتانیا و دیگر کشورهای اروپایی توجه نمی‌کند. موضوعی که در مورد پیمان اقلیمی پاریس یا در مورد توافق هسته‌ای با ایران نیز مشاهده شد.
هشدارها، پیش و پس از تصمیم
اگر هشدارهای رهبران کشورهای جهان پیش از اعلام تصمیم انتقال سفارت به اورشلیم ناظر بر آن بود تا ترامپ را نسبت به خطا بودن چنین اقدامی در شرایط کنونی متقاعد کنند، هشدارهای پس از اعلام تصمیم او مربوط به پیامدهای زیان‌بار آن برای صلح و امنیت خاورمیانه و جهان بود.
بیشتر بخوانید: کارشناس آلمانی: ترامپ نمی‌داند چه می‌کند
این تصمیم ترامپ نیز، همچون سایر تصمیم‌های او، باعث جبهه‌گیری افراطی دیدگاه‌ها و نظرات کاربران شده است. طرفداران تصمیم انتقال سفارت به اورشلیم تنها به هواداران ترامپ در آمریکا یا شماری از مسئولان اسرائیلی محدود نمی‌شود. در مقابل، مخالفت با این تصمیم بسیار گسترده است و طیف وسیع و متنوعی از افراد را شامل می‌شود.
ترامپ و احمدی‌نژاد
علی شکوری‌راد زیان‌های ناشی از تصمیم انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم را با زیان‌های نفی هولوکاست توسط احمدی‌نژاد مقایسه کرده و معتقد است که چنین تصمیمی هیچ سودی به‌همراه ندارد، نه برای آمریکا و نه برای اسرائیل:
و کاربری در تصحیح یا تکمیل این نظر می‌نویسد که موضوع بر سر نفع نیست، بلکه بر سر ضرر است و کمترین ضرر ناشی از این تصمیم برای آمریکا و اسرائیل، انزوای سیاسی است.
کاربر دیگری بر این باور است که ترامپ و احمدی‌نژاد در عملکرد خود نزدیکی‌های زیادی دارند و از این رو جهانی را متصور می‌شود که در یک سوی آن دونالد ترامپ نشسته است و در سوی دیگر احمدی‌نژاد.
این کاربر می‌نویسد:
اسرائیل و واکنش‌های متفاوت
بدیهی است که تصمیم ترامپ باعث خرسندی و رضایت بسیاری از رهبران و مسئولان اسرائیلی شده است. اما شماری از فعالان مدنی اسرائیلی چنین اقدامی را به سود مذاکرات صلح و تنش‌زدایی در بحران خاورمیانه نمی‌بینند.
در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های این کشور نیز، موضوع انتقال سفارت به اورشلیم بازتابی وسیع داشته است. مفسران روزنامه‌ها به رویکردهای متفاوت جامعه اسرائیل نسبت به این تصمیم پرداخته‌اند.
یکی از توصیف‌های گویا از تصمیم ترامپ در مورد به‌رسمیت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل را روزنامه لیبرال چپ هاآرتص منتشر کرده است. این روزنامه نوشته است که ترامپ با تصمیم خود کل تاریخ تلاش‌های دیپلماتیک خاورمیانه را کله پا کرد.
روزنامه "یدیعوت اخرونوت" با انتشار کاریکاتوری خشنودی نیروهای محافظه‌کار اسرائیل از تصمیم ترامپ را با تغییر نام دروازه قدیمی اورشلیم به "ترامپ−گیت" تصویر می‌کند. در این کاریکاتور، نتانیاهو و وزیر محافظه‌کار آموزش و پرورش اسرائیل، نفتالی بنت، سرگرم زدن تابلوی جدید نام دروازه قدیمی شهر اورشلیم هستند و میری ریگیف، وزیر مخافظه‌کار فرهنگ این کشور مشغول تماشای رونمایی مجدد از این دروازه قدیمی است.
واکنش اروپا و جهان
مسئولان و سیاستمداران کشورهای اروپایی هم پیش و هم پس از اعلام تصمیم انتقال سفارت به اورشلیم درباره پیامدهای احتمالی این اقدام هشدار داده بودند.
به عنوان نمونه، جرمی کوربین رهبر حزب کارگر و همچنین اپوزیسیون دولت بریتانیا نیز با انتشار یک توییت خواستار آن شده است که این اقدام زیان‌بار توسط دولت بریتانیا محکوم شود.
کوربین نوشته است: «به‌رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل توسط ترامپ، حتی بخش اشغال شده سرزمین فلسطینی‌ها، تهدید آشکار صلح است. دولت بریتانیا باید این اقدام خطرناک را محکوم کرده و در راستای حل عادلانه و پایدار این مناقشه عمل کند.»
اشتفان زیبرت به نقل از صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل نوشته است: «دولت آلمان موافق این تصمیم نیست، چون ساختار [سیاسی] اورشلیم باید در چارچوب مذاکرات مربوط به راه حل دو کشور تعیین شود.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد هم از تصمیم ترامپ انتقاد کرد و گفت که این تصمیم با تلاش برای کسب راه حل دو کشور مغایرت دارد و برای این راه حل، جایگزین و بدیلی وجود ندارد.
امانوئل مکرون نیز این تصمیم را برخلاف همه قطعنامه‌های سازمان ملل دانسته و تاکید کرد که ساختار سیاسی اورشلیم تنها در جریان مذاکره بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها و زیر نظارت سازمان ملل باید روشن شود.
این در حالی است که برگردان فارسی مواضع البرادعی در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه بوده است. البرادعی خواستار مقاومت در برابر این تصمیم شده است و دست زدن به اعتراضات را کارساز نمی‌داند.
بسیاری از کاربران به سکوت پرمعنای برخی از سران کشورهای اسلامی اشاره کرده‌اند. در همین رابطه عطاءالله مهاجرانی مواضع این دسته از کشورهای اسلامی را با موضع بولیوی مقایسه کرده و نوشته است:
تصمیم ترامپ و موضوع صلح خاورمیانه
بسیاری از کاربران از ادعای ترامپ مبنی بر اینکه این تصمیم در راستای برقراری صلح در خاورمیانه است، انتقاد کرده و تاکید کرده‌اند که به‌رسمیت شناختن اورشلیم به‌مثابه پایتخت اسرائیل، عملا مذاکرات صلح خاورمیانه را دشوارتر می‌سازد.
این کاربر نوشته است: «من مایلم اکنون از ترامپ بپرسم، وقتی آمریکا اورشلیم را به‌مثابه پایتخت به‌رسمیت بشناسد و حماس به همین خاطر فراخوان یک انتفاضه جدید بدهد، چگونه می‌توان این قدم را در راستای صلح دانست.»
کاربر دیگری این امر را در سایه "نظم نوین جهانی" می‌داند و می‌نویسد:
و سرانجام آنچه کاربران شبکه‌های اجتماعی درباره برداشت خود از نقش این تصمیم ترامپ در روند صلح خاورمیانه نوشته‌اند، کاریکاتوریست تایمز این چنین به تصویر کشیده است: