استفان اودری، از کاشفان سیاره جدید: به احتمال بسیار در آنجا آب وجود دارد
۱۳۸۶ اردیبهشت ۵, چهارشنبهدویچه وله: چگونه سیاره جدید را کشف کردید؟ کاملاً تصادفی؟
استفان اودری: نه ، بدیهی است که کشف ما کاملاً تصادفی نبود. ما روی برنامه تحقیقاتی جامعی کار میکنیم که به دنبال رد و نشانههای سیارههای ناشناخته است. ما تحولات و مسیر حرکت هزاران ستاره را تعقیب میکنیم تا از این طریق به علائم و نشانههایی از سیارات ناشناخته برسیم. سیاره نویافته ما یک ستاره محوری (خورشید) دارد که به دور آن میچرخد. نکته جالب برای ما سرعت مداری این گونه ستارههاست که بر اساس آن میتوانیم وجود یک سیاره را محاسبه کنیم.
نام سیاره تازهیافته چیست؟
ما برای این سیارهها نام خاصی انتخاب نمیکنیم، چون تعداد زیادی از آنها وجود دارد. اسم ستاره محوری را مبنا میگیریم و حرفی به آن اضافه میکنیم که نشان دهنده تاریخ کشف سیاره است. اولین سیارهای که بر مدار یک ستاره (خورشید) کشف میشود با حرف بی ((B مشخص میشود، دومین سیاره با حرف سی (C) و ... سیاره تازهیافته Gliese 581 C نام دارد، چون دومین سیارهای است که ما در حول و حوش Gliese 581 کشف کردهایم.
شرایط و امکانات زیست در Gliese 581 C چگونه است؟
این سؤال دشواری است. احتمالا این سیاره در سطح، یک ساختار سخت و جامد دارد، چون معمولاً در مورد سیارههایی به این بزرگی چنین است. جرم سیاره جدید 5 برابر جرم زمین و دمای متوسط آن احتمالاً بین صفر تا 40 درجه سانتیگراد است. سال این سیاره 13 روز دارد، چون به خورشید خود بسیار نزدیک است و در 13 روز میتواند آن را دور بزند.
آیا در آنجا اثری از حیات هست؟
تنها چیزی که من میتوانم بگویم این است که بزرگی و دمای سیاره شرایط مساعدی را برای حیات ایجاد کردهاند. این سیاره ، بنا به اصطلاح ما، در محدوده و شرایطی قابل زیست قرار دارد، زیرا که به احتمال بسیار زیاد در آنجا آب وجود دارد. منابع و نشانههای متفاوتی وجود دارند که ما را به احتمال وجود آب دراین سیاره میرسانند. برای مثال احتمالاً ستارههای دنبالداری وجود دارند که میتوانند برای سیارهها نقش آبآور را داشته باشند، همانطور که در مورد زمین، در دوران اولیه به وجودآمدن منظومه شمسی، چنین بوده است. همچنین احتمال وجود یخ و این که بخش معینی از سیاره جدید از یخ تشکیل شده باشد هم، وجود دارد. ولی شرط اصلی برای حیات وجود عناصر شیمیاییای مانند کربن و اکسیژن است. اگر علاوه بر آب، عناصر یادشده هم وجود داشته باشند، شرایط برای ایجاد حیات مهیاست. ولی در حال حاضر من چیز زیادی نمیتوانم بگویم. شاید 20 سال دیگر ما در شرایطی باشیم که اطلاعات بیشتری را عرضه کنیم. ما برای تعیین وجود حیات در سیاره جدید، بایستی پرتوی از جو آن داشته باشیم.
آیا برای مطالعه و تحقیق بیشتر در باره سیاره تازهیافته امکان به کارگیری و اعزام کاوشگرهای فضایی هم وجود دارد؟
نه، این سیاره در فاصله بسیار دوری از ما قرار دارد. این فاصله معادل بیست سال نوری است. اگر کاوشگر ما حتی میتوانست ازسرعتی معادل یک دهم سرعت نور برخوردار باشد ، امکانی که عالی میبود، باز هم برای رسیدن به این سیاره میبایست 200 سال در راه باشد. لذا ما باید خودمان را به تحلیل اطلاعاتی محدود کنیم که صرفاً از خود سیاره به ما میرسند.
کشف سیاره جدید از چه اهمیت و ارزش علمی برخوردار است؟
این یک کشف کاملاً مهم است. هدف درازمدت ما یافتن سیارهای دیگری به غیر از زمین است که بر روی آن امکان حیات وجود داشته باشد. ما گام به گام در این راه پیش میرویم تا "زمین دومی" را کشف کنیم.