بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز دوشنبه (۲۹ خرداد/ ۱۹ ژوئن) اعلام کرد که «به دنبال اظهارات نسنجیده و مداخلهجویانه وزیر امور خارجه آمریکا، کاردار سوئیس در تهران احضار و مراتب اعتراض رسمی و شدید جمهوری اسلامی به دولت آمریکا به وی ابلاغ شد».
قاسمی گفت، در غیاب سفیر سوئیس کاردار این کشور به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران احضار و اعتراض جمهوری اسلامی به سخنان اخیر تیلرسون درباره ایران "طی یک یادداشت رسمی" به او ابلاغ شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
اشاره سخنگوی وزارت خارجه ایران، به سخنان روز ۱۸ ژوئن رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، در نشست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آن کشور در رابطه با "تغییر مسالمتآمیز رژیم ایران" است.
"حمایت از عناصری در ایران به قصد تغییر مسالمتآمیز رژیم"
تیلرسون گفته بود که آمریکا در حال بررسی پیامدهای دیپلماتیک و بینالمللی قرار دادن مجموعه سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی است. آمریکا پیش از این نیز برخی از فرماندهان سپاه و افراد حقیقی و حقوقی مرتبط با این نهاد را در فهرست تحریمهای خود گنجانده بود.
وزیر خارجه آمریکا همچنین گفته بود: «سیاست ما در قبال ایران پسزدن این هژمونی، مهار کردن تواناییشان برای ساخت سلاح هستهای و تلاش برای حمایت از عناصری در داخل ایران است که به تغییر مسالمتآمیز رژیمشان منجر میشود».
این اظهارات که نشانگر چرخشی آشکار در سیاست خارجی آمریکا در قبال جمهوری اسلامی بود، با واکنش تند مقامهای ایرانی روبهرو شد. بهرام قاسمی یک روز پس از سخن گفتن تیلرسون از "تغییر مسالمتآمیز" حکومت ایران، آن را "مداخلهجویانه" خوانده و "سردرگمی" را از مشخصههای بارز سیاست خارجی دولت جدید آمریکا نامیده بود.
رکس تیلرسون، وزیر خارجه ایالات متحده گفته است، سیاست آمریکا "تغییر مسالمتآمیز" حکومت ایران است
"معاهدات دوجانبه"
به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، محمد کشاورززاده، مدیرکل آمریکای وزارت خارجه ایران، در ملاقات با کاردار سوئیس، "اظهارات نسنجیده" تیلرسون را "مداخله آشکار در امور داخلی ایران دانسته و بهشدت آن را محکوم" کرده است.
گرچه ایران و آمریکا رسما هیچ رابطهای با هم ندارند، کشاورززاده به "معاهدات دوجانبه" ایالات متحده با جمهوری اسلامی استناد کرده و سخنان تیلرسون را مغایر با آنها و "قواعد آمره حقوق بینالملل و تعهدات بینالمللی دولت آمریکا از جمله منشور ملل متحد" دانسته است.
بهرام قاسمی همچنین به نقل از مدیرکل آمریکای وزارت خارجه ایران گفته است: «دولت آمریکا در مقابل این اظهارات دارای مسئولیت است و باید نسبت به آن پاسخگو باشد».
"همکاری با دشمن"
سخنان اخیر وزیر خارجه آمریکا مبنی بر "حمایت از عناصری در داخل ایران" برای "تغییر مسالمتآمیز" سیستم حکومتی در این کشور، علاوه بر تأثیرات بینالمللی، همچنین میتواند به عنوان اهرم فشاری در دست مخالفان اصلاحات سیاسی در ایران قرار بگیرد.
صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران، روز دوشنبه با اشاره به سخنان اخیر تیلرسون، عدهای را متهم به همکاری با دشمن کرد و گفت: «متاسفانه عدهای در داخل کشور به دشمنان چراغ سبز نشان میدهند و با ارسال برخی سیگنالها موجب ایجاد طمع در دشمنان میشوند. برخی از این افراد محارباند و برخی مفسد فی الارضاند و بر این اساس نیروهای امنیتی به ویژه وزارت اطلاعات و سپاه باید کاملا هوشیارانه، این قبیل گروهها را رصد و کشف کنند».
آملی لاریجانی ضمن تأکید بر اینکه دستگاه قضای ایران از "تبلیغات مدعیان حقوق بشر" نمیهراسد گفت، قوه قضائیه با این افراد برخورد خواهد کرد.
پیش از این جمعی از فعالان سیاسی اصلاحطلب و زندانیان سیاسی سابق در ایران طی بیانیهای سخنان اخیر تیلرسون را "سخنانی تحریکآمیز و خلاف قواعد حقوقی و بینالمللی" خوانده و آن محکوم کرده بودند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
حیطه قدرت و اختیارات رئیسجمهور بر مبنای قانون اساسی
رئيس جمهوری ایالات متحده آمریکا به مدت چهارسال به طور مستقیم انتخاب میشود. او حق شرکت در انتخابات ریاست جمهوری را تنها در دو نوبت دارد. رئيس جمهوری به عنوان عالیترین مقام سیاسی کشور و رئیس قوه مجریه همزمان رهبری کشور و دولت را در اختیار دارد. او موظف به اجرای قوانین مصوب کنگره آمریکا است. حدود چهار میلیون نفر در خدمت قوه مجریه آمریکا هستند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
قوای سهگانه
قوه مجریه آمریکا به رهبری رئیسجمهور در هماهنگی با دو قوه دیگر این کشور، یعنی قوه قانونگذاری و قوه قضائیه عمل میکند. رئیسجمهور حق تعیین وزیران، سفیران، درخواست بخشش و عفو محکومان را دارد، اما قضات دیوان عالی این کشور با موافقت سنای آمریکا تعیین میشوند. موافقت کنگره کنترلی است بر فعالیتهای رئیس جمهور در این موردها.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
قدرت "ایالات متحده"
رئیسجمهور در "سخنرانی در باره شرایط ملی" کنگره را در جریان تصمیمگیریهای مربوط به سرنوشت کشور قرار میدهد. او گرچه در این سخنرانی به قوانینی که باید تصویب شوند اشاره نمیکند، اما موضوعهایی را معرفی میکند که به نظرش پراهمیت هستند و باید در کنگره به تصویب برسند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
رد پیشنویس قوانین
رئیسجمهور میتواند با پیشنویس قوانین مخالفت کند. کنگره اما این حق را دارد که پیشنویس وتو شده توسط رئیسجمهور را دوباره مطرح کند. برای تایید مجدد همین پیشنویس موافقت دو-سوم نمایندگان هر دو نهاد قانونگذاری، یعنی مجلس نمایندگان و سنای آمریکا ضروری است. روسای جمهور آمریکا تاکنون ۱۵۰۰ پیشنویس قانون را وتو کردهاند و تنها ۱۱۱ مورد آنها موفق به گرفتن تایید دو-سوم نمایندگان کنگره شدهاند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
حوزههای نامشخص در تعریف قدرت رئیسجمهور
قانون اساسی و احکام دادگاه عالی آمریکا به طور دقیق حد و مرز قدرت و اختیارات رئیسجمهور را در ایالات متحده آمریکا مشخص نمیکنند. وتوی روسای جمهوری آمریکا میتواند به راحتی پیشنویس یک قانون را ناکارا کند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
دستورالعملهایی که چون مواد قانونی عمل میکنند
رئیسجمهوری میتواند با دستورالعملهایی وظایف کارمندان دولت را مشخص کند. این دستورالعملها (Executive Orders) که هیچ کس زیر آنها را امضا نکرده، برای کارمندان دولت حکم قانون را دارند. البته دادگاهها میتوانند برخی از این دستورالعملها را ناکارا سازند و کنگره نیز این حق را دارد که قوانینی مخالف همین دستورالعملها به تصویب برساند.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
دور زدن کنگره
رئیس جمهور میتواند موافقتنامههایی با کشورهای دیگر منعقد کند. مجلس سنای آمریکا باید این موافقتنامهها را با دو-سوم آرا تصویب کند. روسای جمهوری آمریکا برای دور زدن تصویب این موافقتنامهها توسط مجلس سنای آمریکا، نام موافقتنامه را از روی این قراردادها برداشته و به آنها "توافق اجرایی" (Executive Agreements) میگویند. در چنین حالتی دیگر موافقت کنگره آمریکا با آن ضروری نخواهد بود.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
فرمانده کل قوا
فرماندهی کل نیروهای مسلح و نیروهای شبهنظامی در دست رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا است. اما اعلان جنگ و صلح از اختیارات کنگره است. آنچه مشخص نیست این نکته است که رئیسجمهور تا چه حد بدون تایید کنگره، اختیار ارسال سربازان کشور را به مناطق جنگی دارد. در عمل پرزیدنت آمریکا تا زمانی که کنگره مخالفتی نکرده، به اقدامات خود ادامه میدهد.
-
میزان قدرت و اختیارات رئيسجمهور ایالات متحده آمریکا
کنترل نهایی رئیس جمهور
در صورتی که رئیس جمهور آمریکا از موقعیت خود سوءاستفاده کند یا مرتکب خطا و بزهکاری شود، مجلس نمایندگان میتواند او را استیضاح کند. در تاریخ آمریکا تنها دو رئیس جمهور استیضاح شدهاند و استیضاح در هر دو بار ناموفق بوده است. راه حل بهتر برای متوقف کردن برنامههای رئیس جمهور، جلوگیری از تصویب بودجه پیشنهادی او از سوی کنگره است.