آی تاکسی! • گزارش تصویری از دنیای تاکسی و تاکسیهای دنیا
تاکسی دنیای خاص خود را دارد. شاید بتوان گفت که فیلم "راننده تاکسی" اسکورسیزی با بازی رابرت دنیرو و جودی فاستر برای اولین بار نگاهها را به زندگی رانندگان تاکسی جلب کرد. تاکسیهای دنیا چگونهاند؟
راننده تاکسی
تاکسی، دنیای خاص خود را دارد. شاید بتوان گفت که فیلم "راننده تاکسی" مارتین اسکورسیزی با بازی رابرت دنیرو و جودی فاستر برای نخستین بار در سال ۱۹۷۶ نگاهها را به زندگی رانندگان تاکسی جلب کرد. هرچند زندگی همه رانندگان تاکسی شبیه این روایت سینما نیست، اما شاید کمتر از آن همه نباشد.
رانندگان تاکسی و نبض جامعه
رانندگان تاکسی در طول روز با دهها و شاید صدها مسافر گوناگون سروکار دارند. رانندگان تاکسی نبض جامعه را هر روز احساس میکنند و چند سال تجربه کار، از آنها "جامعهشناس" زبدهای میسازد. (تصویر: تاکسی در هاوانا - کوبا)
بازتاب حال و هوای جامعه
همین نزدیکی به مردم، تاکسی را به محلی برای سنجش حدودی خواستهای جامعه تبدیل کرده است. در ماه اوت ۲۰۱۳ بود که ینس استولتنبرگ، نخستوزیر نروژ، به صورت ناشناس پشت فرمان یک تاکسی نشست (تصویر) تا به مشکلات مردم کشورش گوش فرا دهد.
بحثهای تاکسیای
در فرهنگ عامیانه ایران اصطلاحاتی همچون "بحثهای تاکسیای" یا "تحلیلهای تاکسیای" وجود دارد. این اصطلاحات عموما به استدلالهای فاقد پایه علمی اطلاق میشوند؛ "بحثها" هم بسته به مدتزمان حضور مسافران در تاکسی، گروه سنی و سلایق افراد متفاوتاند.
تاکسی و تلویزیون
فضای داخل تاکسی همچنین دستمایه برنامههای تلویزیونی فراوانی شده است. بسیاری از طنزپردازان این فضا را برای تهیه برنامههای "دوربین مخفی" انتخاب کردهاند. (تصویر: تاکسی مصری در روزهایی ناآرام)
تاکسی برقی در مانیل فیلیپین
شخصیتی به نام "راننده تاکسی"
راننده تاکسی نیز کاراکتر هنری مخصوص به خود را دارد. شخصیتهای "راننده تاکسی" در بسیاری از برنامههای تلویزیونی یا فیلمهای سینمایی ویژگیهای مشترکی دارند.
مشکلات راننده تاکسی بودن
رانندگی تاکسی بسته به محل زندگی و ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی جامعه متفاوت است. یکی در قلب اروپا مرسدس بنز میراند و دیگری در جنوب شرقی آسیا گاری حامل مسافران را به دنبال خود میکشد. (تصویر: یک ریشکا در خیابانی در کلکته - هند)
خطرات رانندهتاکسی بودن
رانندگان تاکسی گاهی اوقات هم قربانی حملات مسافران بزهکار میشوند. علاوه بر این رانندگان در برخی از کشورها با مشکلات اقتصادی و اجتماعی مختلف روبهرو هستند؛ مثلا عدم وجود بیمههای درمانی، از کارافتادگی، بازنشستگی و... (تصویر: تاکسی در شهر ماپوتو - موزامبیک)
مسافرکشی و تاکسیرانی
در بسیاری از کشورها هم مسافرکشها همراه با رانندگان تاکسی به حملونقل مسافر مشغولاند؛ یا با خودرو یا با موتورسیکلت. (تصویر: تاکسی موتوری در جمهوری دمکراتیک سائوتومه و پرینسیپ)
تاکسی در چین؛ خودروهای ساخت فولکسواگن آلمان
تاکسیهای هندی
جایگزین حملونقل عمومی
تاکسیهای گردشی در برخی از کشورها از جمله ایران - به اشتباه - بهعنوان وسیله حملونقل عمومی مورد استفاده قرار میگیرند. این روند تا حدودی در حال تغییر است. به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران، ۸۰ هزار تاکسی در پایتخت ایران روزانه ۵/ ۴ میلیون مسافر را جابهجا میکنند.
دانشگاه تاکسیرانی
میثم مظفر میگوید رشته دانشگاهی تاکسیرانی در دانشگاه علمی- کاربردی ایجاد شده و به زودی مرکز آموزش و دانشکده تاکسیرانی افتتاح خواهد شد.
جاذبه گردشگری
تاکسیها در هر رنگ و اندازهای، بخشی از هویت شهر محسوب میشوند. در برخی از شهرهای جهان تاکسیها حتی از جاذبههای گردشگری برشمرده میشوند. تاکسیهای لندن یا نیویورک از جمله تاکسیهای مشهور دنیای تاکسیها هستند. (تصویر: تاکسیهای مشهور لندن)