1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۶ مارس ۱۷۸۷: دستکم ۱۶۰ نهاد پژوهشی به نام اوست

اسکندر آبادی۱۳۹۴ اسفند ۱۶, یکشنبه

۶ مارس ۱۷۸۷: ۲۲۹ سال پیش در چنین روزی یوزف فن فرانهوفر فیزیکدان و پژوهشگر آلمانی در اشتراوبینگ در جنوب آلمان ‌زاده شد. همه روزه در این بخش یکی از شخصیت‌ها یا رویدادهای مهم سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی آلمان را معرفی می‌کنیم.

https://p.dw.com/p/1I6TB
Josef Von Fraunhofer Physiker
عکس: picture-alliance/MAXPPP/Leemage

بخت با یوزف فرانهوفر (Joseph Fraunhofer) در کودکی یار نبود. در ۱۰ سالگی مادر و یک سال پس از آن پدر شیشه‌گرش را از دست داد. او را به آینه‌سازی سپردند و مجبور کردند از بام تا شام در اتاقکی نمور و تاریک که کارگاه آینه‌سازی بود، کار کند به طوری که همه عمر گرفتار بیماری‌های ناشی از آن بود.

۱۴ ساله بود که خانه آینه‌ساز در مونیخ فرو ریخت و او سرپرست خود را از دست داد. تازه آنوقت بود که یوزف، نوجوان یتیم، توجه والی شهر را جلب کرد و با موقعیتی که والی در اختیارش گذاشته بود، توانست در روزهای تعطیل به مدرسه برود.

• به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید!

یوزف فن فرانهوفر در ۲۰ سالگی کارخانه‌ای برای ساخت شیشه‌های عینک و ذره‌بین تاسیس کرد و دیری نپایید که حین آزمایش‌های گوناگون شیشه را با روشی ذوب کرد و صیقل و شکل داد که با آن می‌شد طیف عناصر را مشاهده کرد. از آن پس دوربین‌ها را با شیشه‌های فرانهوفر تجهیز کردند و توانستند طیف ستارگان و خورشید را با آن دوربین‌ها مشخص کنند. پس از این کشف، بهترین تلسکوپ‌های زمان را فرانهوفر می‌ساخت.

هرچند بسیاری از دانشمندان وقت با ورود یک خودآموخته که راه‌های معمول تحصیل را نپیموده بود به جهان آکادمیک مخالفت می‌کردند، دیری نپایید که فرانهوفر به مدارج بالای دانشگاهی دست یافت، از دانشگاه ارلانگن (Erlangen) دکترای افتخاری گرفت و به عنوان استاد فیزیک در دانشگاه مونیخ به تدریس پرداخت.

فرانهوفر در کوتاهترین زمان تقریبا از هیچ به پایه‌های بالای علمی رسید و با ساختن دوربین‌های کارآمد ستاره‌شناسی به بهترین وجه دانش تئوریک را با صنعت عملی پیوند داد.

اما کار با جیوه در کارگاه آینه‌سازی داغ خود را بر سلامتی او زده بود. یوزف فن فرانهوفر در ۳۹ سالگی در مونیخ درگذشت.

امروزه نام او مترادف با نهادهای پژوهشی مهم آلمانی در سراسر جهان است.