گفتگوی ایران و عراق درباره بحران سوریه
۱۳۹۲ شهریور ۱۷, یکشنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز یکشنبه (۱۷ شهریور / ۸ سپتامبر) در نخستین سفر خارجی خود از زمان تصدی مقام وزارت امور خارجه وارد بغداد شد و در آنجا از سوی همتای عراقی خود، هوشیار زیباری، مورد استقبال قرار گرفت.
ظریف سپس با نوری مالکی، نخست وزیر، و خضیر الخزاعی، معاون رئیس‌جمهور عراق، دیدار کرد. جلال طالبانی، رئیس جمهور عراق، از حدود ۵ ماه پیش در بستر بیماری است و خضیر الخزاعی در دیدارهای رسمی بجای او شرکت می‌کند.
وزیر امور خارجه ایران در آستانه سفر خود به بغداد گفته بود که انتخاب عراق به عنوان اولین مقصد سفر وی به معنای آن است که این کشور برای ایران حائز اهمیت بسیار است و اینکه ایران خواهان روابط دوستانه با همسایگان خود است. ظریف همچنین گفت که قصد دارد درباره "اوضاع خطرناک" سوریه و منطقه با مقامات عراقی گفتگو کند.
جزئیات گفتگوی وی با مقامات عراقی تاکنون منتشر نشده است. قرار است وزیر امور خارجه ایران همچنین با وزیر امور خارجه عراق، هوشیار زیباری، و اسامه نجیفی، رئیس مجلس عراق، دیدار داشته باشد.
سفر معاون وزیر امور خارجه به مسکو
همچنین قرار است معاون وزیر امور خارجه ایران، حسین امیرعبداللهیان، روز دوشنبه (۱۸ شهریور / ۹ سپتامبر) به روسیه سفر کند تا از جمله با همتای روس خود درباره سوریه به مذاکره بپردازد. روسیه در روزهای اخیر میزبان سران کشورهای گروه جی ۲۰ بود. موضوع سوریه نیز از مهم‌ترین موضوع‌هایی بود که در اجلاس سران جی ۲۰ به بحث گذاشته شد.
لاریجانی: سوریه پایانی جهنمی برای غرب خواهد داشت
همچنین رئیس مجلس شورای اسلامی، علی لاریجانی، در سفر به ترکمنستان در جمع گروهی از ایرانیان مقیم این کشور گفت که با مقامات ترکمنستان در مورد لزوم تلاش برای جلوگیری از حمله به سوریه گفتگو کرده است.
لاریجانی گفت، آمریکایی‌ها بحرانی جدید به وجود آورده‌اند که آن هم حمله به سوریه است. وی افزود: «شاید این بحران‌آفرینی در ابتدا ساده باشد اما پایانی جهنمی برای آنان خواهد داشت و باید کشورهای غربی به این موضوع ساده نیاندیشند.»
به گفته لاریجانی، "میدان بزرگ تروریستی در سوریه باز شده" که غربی‌ها بنام ایجاد دموکراسی و با اعزام تروریست‌ها به سوریه در ایجاد آن سهم داشته‌اند. لاریجانی با بیان اینکه با تانک و توپ نمی‌توان دموکراسی را بوجود آورد، گفت: «برای ما روشن است که آتشی که در منطقه روشن شده را غربی‌ها نمی‌توانند کنترل کنند و باید تلاش کرد تا جلوی جنگ‌افروزی گرفته شود.»
جمهوری اسلامی ایران به عنوان حامی رژیم بشار اسد با طرح‌های آمریکا و فرانسه برای حمله نظامی علیه سوریه فعالانه مخالفت می‌کند. آمریکا و فرانسه می‌گویند که رژیم اسد در ۲۱ اوت از سلاح شیمیایی علیه مردم حاشیه شهر دمشق استفاده کرده، موجب کشته شدن صدها نفر شده و بدین خاطر باید مورد حمله قرار گیرد. اما ایران ادعای رژیم اسد را می‌پذیرد که می‌گوید این شورشیان بوده‌اند که سلاح شیمیایی را بکار گرفته‌اند.
محمد جواد ظریف، پس از آنکه آمریکا نتوانست حمایت اکثریت سران کشورهای جی ۲۰ را برای حمله به سوریه بدست آورد گفت: «این نشان می‌دهد که گروه‌های طرفدار جنگ که سیاست خارجی خود را با جنگ و وسایل غیرقانونی پیش می‌برند با انزوا روبرو هستند.»
جمهوری اسلامی به دولت سوریه کمک‌های مالی و اطلاعاتی می‌کند ولی اتهامات مبنی بر کمک نظامی به این کشور را نمی‌پذیرد. این در حالی است که آمریکا بارها از عراق خواسته است جلوی پرواز هواپیماهایی که حامل سلاح از ایران برای سوریه هستند را بگیرد. عراق می‌گوید که ایران شمار پرواز هواپیماهای حامل سلاح برای سوریه را کاهش داده، اما عراق نمی‌تواند جلوی همه آنها را بگیرد.
جنگ داخلی سوریه دربرگیرنده کشمکش میان دو گروه اصلی است: از سویی شورشیان سنی‌مذهب که برخی کشورهای غربی خواهان سرنگونی رزیم اسد و نیز کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از آنها حمایت می‌کنند؛ و از سوی دیگر دولت بشار اسد که شیعه علوی است.
خود عراق بخاطر درگیری‌های داخلی درون این کشور میان گروه‌های شیعه و سنی تاکنون کوشیده است در رابطه با جنگ داخلی عراق جانبداری نکند، اما کشمکش داخلی سوریه در برخی موارد به خاک عراق هم کشیده شده است. همچنین گروه‌های شیعه یا سنی عراقی برای حمایت از گروه‌های متخاصم وارد خاک سوریه شده‌اند و بدین ترتیب کار دولت عراق را در حفظ موضع خود دشوار کرده‌اند.
روزنامه "وال استریت ژورنال" پنج‌شنبه گذشته (۵ سپتامبر/۱۴ شهریور) به نقل از مقام‌های آمریکایی اعلام کرد که نیروی قدس سپاه پاسداران به شبه‌نظامیان عراق دستور داده، در صورت حمله آمریکا به سوریه، به مواضع آمریکا در عراق حمله کنند.
علیرضا میریوسفی، سخنگوی هیأت نمایندگی ایران در سازمان ملل، روز شنبه (۷ سپتامبر / ۱۶ شهریور) این خبر را نادرست و "بی‌پایه" خوانده است.
در جنگ داخلی سوریه تا کنون حدود ۱۱۰ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.