گفت‌وگو با اسلام از راه ترکیه
۱۳۸۸ فروردین ۱۸, سه‌شنبه
روز اول سفر به ترکیه:
اوباما پس از دیدار با عبدالله گل، رییس جمهوری ترکیه می‌گوید: ترکیه پلی میان غرب و جهان اسلام است. میان آمریکای مسیحی و ترکیه‌ی مسلمان می‌تواند همکاری و مشارکتی نمونه شکل گیرد.
پس از آن سخنرانی در پارلمان ترکیه − شاه‌بیت سخنرانی چنین است: آمریکا با اسلام در جنگ نیست و نخواهد بود.
روز دوم:
دیدار با رهبران مذهبی، بازدید از مسجد ایاصوفیه‌ی استانبول.
سفر مذهبی؟
به نظر می‌رسد که سفر رئیس جمهور آمریکا به ترکیه باری "مذهبی" داشته باشد.
خانم نجله کلک (Necla Kelek)، جامعـــــه‌شناس ترک-آلمانی در مصاحـــــبه‌ای با "رادیو آلمــــان" (Deutschlandfunk) از اینکه در سفر اوباما به ترکیه، مذهب نقش برجسته‌ای دارد و ترکها در رسانه‌ها فقط با مذهبشان معرفی می‌شوند، انتقاد می‌کند.
نجله کلک بر این نکته دست می‌گذارد که از ترکیه در غرب مدام به عنوان کشوری مسلمان نام می‌برند و دیگر از این موضوع یادی نمی‌کنند که این کشور یک جمهوری است و نظام سیاسی آن لائیک است، یعنی مبتنی بر جدایی دین و دولت است.
نیروهای مذهبی ترکیه، که بخشی از آنها اکنون قدرت را در دست دارند، مدام تبلیغ کرده‌اند که آمریکا و اروپا "کافر" هستند. جامعه‌شناس ترک روی این موضوع دست می‌گذارد و می‌گوید «حال اوباما به عنوان یک انسان مذهبی پا پیش گذاشته و می‌کوشد دل AKP (حزب مذهبی حاکم) و ترکیه را به دست آورد.»
پیام مجدد به تهران در نطق تفاهم‌جویانه با اسلام
به نظر نجله کلک، تأکیدی که اوباما در نطق خود در پارلمان ترکیه بر وجه اسلامی این کشور کرد، باعث شد که برای او کفی پرشور بزنند.
اوباما در همین نطق تفاهم‌جویانه‌اش خطاب به کشورهایی که با "اسلام" معرفی می‌شوند، باز به رهبران جمهوری اسلامی پیام فرستاد و گفت که آنان بایستی میان آینده بهتر و سلاح اتمی یکی را انتخاب کنند.
آمریکا انتظار دارد که ترکیه، به عنوان "کشوری مسلمان"، واسط غرب و دیگر "کشورهای مسلمان" باشد. ایران نیز جزو این کشورهایی است که آمریکا برای بهبود روابط با آن روی میانجی‌گری ترکیه حساب می‌کند.
اسلام ژئوپلتیک
اوباما در آستانه‌ی سفر به ترکیه، خواهان پذیرش ترکیه به اتحادیه‌ی اروپا شد. از این موضوع در رسانه‌های اروپایی انتقاد شده است. دولتهای فرانسه و آلمان، از توصیه‌ی به قول روزنامه‌ی ایندیپندنت "غیردیپلماتیک" اوباما ناخشنودی‌شان را نشان داده‌اند. برخی سیاستمداران صریحا گفته‌اند که آمریکا مجاز نیست در تصمیمات داخلی اتحادیه‌ی اروپا دخالت کند.
لاله آکگون، نماینده‌ی پارلمان مرکزی آلمان (بوندستاگ) از حزب سوسیال‌دموکرات در مصاحبه با "رادیو آلمان" گفته است که "تصمیم در مورد ورود ترکیه به اتحادیه اروپا ربطی به آمریکا ندارد" و در ادامه افزوده است که آمریکا برای توصیه در این مورد، دلایل خودش را دارد.
دلایل آمریکا، "ژئوپلتیک" است، یعنی ترکیه را به عنوان کشوری اسلامی می‌بیند و مایل است حضور آن در اتحادیه‌ی اروپا، نفوذ ژئوپولتیک غرب در "جهان اسلام" را تقویت کند.
روزنامه‌ی "زوددویچه" (Süddeutsche Zeitung) در تفسیر انتقادی‌ای که در مورد توصیه‌ی اوباما نوشته، یادآور شده است که در مورد پذیرش ترکیه به اتحادیه‌ی اروپا، نه بر مبنای محاسبات ژئوپلتیک، بلکه بر این اساس تصمیم گرفته می‌شود که سیاست داخلی‌این کشور چیست.
نویسنده: رضا نیکجو
تحریریه: جمشید فاروقی