گشوده‌شدن بیشتر مرزهای درونی اتحادیه اروپا
۱۳۸۶ آبان ۱۸, جمعه
از ۹ کشور تازه‌ای که به این پیمان می‌پیوندند ۸ کشور از ممالک اروپای شرقی هستند. اغلب این کشورها از اوایل سال ۲۰۰۴ به عضویت اتحادیه اروپا درآمده‌اند. جزیره مالت یکی دیگر از اعضای جدید قرارداد شنگن است.
قرارداد اولیه شنگن که سال ۱۹۸۵در شنگن لوکزامبورگ میان ۵ کشور آلمان، فرانسه، هلند، بلژیک و لوکزامبورگ به امضا رسید ناظر بر حذف ویزا در مسافرت‌های میان این ۵ کشور بود. بعدتر این پیمان با ضوابط و مقررات بیشتری، موسوم به متمم شنگن ۲، تکمیل شد و از سال ۱۹۹۵ در حالی که دو کشور اسپانیا و پرتغال نیز به آن پیوسته بودند به اجرا درآمد. در متمم سال ۱۹۹۰ هماهنگ‌سازی مقررات اخذ ویزا برای کشورهای ثالث، همکاری‌ها و هماهنگی‌های گسترده در امر امنیت داخلی، مبارزه با جنایات سازمان‌یافته، یکدست‌سازی سیاست‌ها در رویکردهای مربوط به پناهندگی و مسائل حقوقی و موارد متعدد دیگری در نظر گرفته شده است که کشورهای عضو ملزم به رعایت آنها هستند.
با پیوستن اتریش، یونان ، ایتالیا، دانمارک، فنلاند و سوئد به قراداد شنگن عملاََ ۱۳ کشور از ۱۵ کشور قبلی عضو اتحادیه اروپا به آن پیوستند. انگلستان و ایرلند به رغم عضویت در اتحادیه اروپا کماکان عضو این قرارداد نیستند، این در حالی است که نروژ و ایسلند که در این اتحادیه‌اروپا حضور ندارند بسیاری از مقررات قرارداد شنگن را پذیرفته و به اجرا درآورده‌اند.
تصمیم روز پنجشنه، ۸ نوامبراتحادیه اروپا به بسط حوزه قرارداد شنگن به ویژه برای کشورهای اروپای شرقی که تازه به این اتحادیه پیوسته‌اند حائز اهمیت است. این تصمیم عملاَ گام دیگری برای غلبه بر جدایی وانشقاقی است که به شاخص تاریخ اروپا در دهه‌های پس از جنگ بدل شده بود و ۱۸ سال پیش با فروپاشی دیوار برلین ناقوس پایان آن به صدا درآمد. برچیده‌شدن همه سدو مرزها میان اروپای شرقی و غربی عملاَ پاسخگویی به افزایش حجم نقل و انتقال‌های انسانی و کالایی میان کشورهای قدیم و جدید عضو اتحادیه اروپا هم هست.
لغو کنترل مرزی درونی اتحادیه اروپا همزمان به معنای سخت‌گیری‌های بیشتر در مرزهای خارجی این اتحادیه است. در سال‌های گذشته کشورهای جنوبی عضو اتحادیه با سیل مهاجران آفریقایی روبرو بوده‌اند که با به خطرانداختن جان خود و دست زدن به سفرهای خطرناک قصد رسیدن به اروپا و دستیابی به کار و امکانات این قاره را داشته‌اند. اینک با پیوستن کشورهای جدید اروپا به قرار شنگن، آنها موظف شده‌اند که مرزهای خود با خارج را بیش از پیش مشمول کنترل‌های سخت و سفت تری کنند. برای مثال لهستان در مورد سفر اتباع همسایه‌های شرقی‌اش، همچون اوکرائین و بلاروس کنترل‌های سخت‌تری اعمال خواهد کرد.
قرار است روز ۲۱ دسامبر، همزمان با برچیده‌شدن شمار دیگری از مرزهای درونی اتحادیه اروپا، در ۳ نقطه مهم این اتحادیه که میزان رفت‌و‌آمدها و نقل و انتقالات در آنها چشمگیر است جشن‌های بزرگی برپا شود: در مثلث میان آلمان و لهستان و جمهوری چک، در مرز مشترک سه کشور اتریش، مجارستان و اسلواکی و در مرز میان ایتالیا و اسلوونی.
برچیده‌شدن کنترل مرزی در مورد اعضای جدید اتحادیه اروپا ابتدا کشتی‌ها و سواری‌ها و کامیون‌ها را شامل خواهد شد و از ابتدای سال ۲۰۰۸ به فرودگاه‌ها هم تعمیم خواهد یافت. به این ترتیب برای اتباع کشورهای ثالث اخذ ویزا از یک کشور عضو اتحادیه اروپا ( به جز انگلستان و ایرلند) برای همه کشورهای دیگر این اتحادیه معتبر خواهد بود.