گسترش همكارىهاى اقتصادى چين و هند
۱۳۸۵ آذر ۱, چهارشنبههو جينتائو رئيس جمهور چين در سفر چهار روزه اخير خود به هند، ضمن مذاكره با نخست وزير اين كشور، مقدمات گسترش مناسبات اقتصادى را فراهم ساخت. اين نخستين سفر يك مقام بلندمرتبه چين به هند ظرف ده سال اخير بود. هو جينتائو، پس از مذاكره با نخست وزير هند اعلام كرد: ”دو كشور اين هدف را براى خود تعيين كردهاند كه تا سال ۲۰۱۰ ميلادى حجم مبادلات بازرگانى خود را به ۴۰ ميليارد دلار برسانند. ما، توافقنامهاى براى ترغيب و حمايت از سرمايه گذارى امضا كرديم. همچنين تصميم گرفتيم به مذاكرات مربوط به تنظيم يك پيمان تجارت آزاد سرعت ببخشيم”.
دولت چين، تاكنون همواره از اين نكته شكوه مىكرد كه به علت مسائل امنيتى نمىتواند در پروژههاى بزرگ هند مشاركت كند. در هند نيز هنوز كسانى هستند كه نسبت به برترى اقتصادى چين هشدار مىدهند. با اين همه، در اين جا هم، اين انديشه جا مىافتد كه در دوران شكوفائى، همكارىهاى اقتصادى مىتواند به سود هر دو كشور باشد.
مانموهان سينگ نخست وزير هند درباره چشمانداز روشن اين همكارىها گفت: ”براى هر دو كشور جاى كافى هست. ما مىتوانيم متقابلا به توسعه يكديگر كمك كنيم و در عين حال حساسيت خود را در برابر نگرانىها و مطالبات طرف مقابل حفظ كنيم”.
اين مطالبات بيش از هر چيز به اختلافات مرزى ميان دو كشور مربوط مى شود. هند مايل است بخشى از كشمير را كه تحت تصرف چين قرار گرفته است باز پس بگيرد و چين مدعى مالكيت ايالت هندى ”آروناچال پرادش” است كه در مرز تبت قرار دارد. به همين دليل، دو كشور همسايه در سال ۱۹۶۲ وارد نبردى خونين شدند. اما اكنون چين و هند قصد دارند براى رفع موانع گسترش مبادلات بازرگانى خود، اين اختلافات مرزى را هرچه سريع تر حل كنند.
در اين مورد، هو جينتائو در جريان سفر خود به دهلى نو گفت: ” ما حل سريع اختلافات مرزى را يك هدف استراتژيك مىدانيم كه در خدمت منافع بنيادى هر دو كشور است. اين امر مىبايست پيش از هرچيز فضاى روابط را بهبود بخشد و اعتماد ميان دو ابرقدرت را تامين كند. ما مىخواهيم فضائى ايجاد كنيم كه براى هر دو طرف منصفانه، معقول و پذيرفتنى باشد. تا عقد يك قرارداد، مىبايست صلح و آرامش را در مناطق مرزى حفظ كنيم”.
نه تنها در زمينه اقتصادى كه حتى در عرصه سياسى نيز، همكارى چين و هند از ابعاد معمولى مناسبات دوجانبه فراتر مىرود. مانموهان سينگ نخست وزير هند در اين مورد گفت: ” همكارى ميان هند و چين داراى اهميت جهانى است. كشورهاى ما مىتوانند در كنار هم سهم مهمى در حل مشكلات جهانى ايفا كنند”.
دو كشور چين و هند، در سال هاى اخير مناسبات بازرگانى خود را با ايران نيز گسترش دادهاند. به ويژه چين در سالهاى اخير با عقد قراردادهاى بزرگ نفتى به بزرگترين طرف تجارى ايران تبديل شده است.