گزارش تازه‌ی محمد البرادعی و خشنودی مسئولان ایران
۱۳۸۶ شهریور ۲۰, سه‌شنبه
با این همه در گزارش البرادعی نکاتی هست که عدم پایبندی ایران به درخواست شورای امنیت را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد، در حالی که آمریکا بر این نکات پافشاری می‌کند، جمهوری اسلامی به همراهی برخی کشورهای اروپایی دلبسته، که توافق با آژانس را مثبت می‌دانند. نشست آینده‌ی سران اتحادیه‌ی اروپا نشان خواهد داد خشنودی ایران از این گزارش موجه بوده یا خیر.
سیاستمداران جمهوری اسلامی پنهان نمی‌کنند که از گزارش اخیر محمد البرادعی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دوشنبه ۱۹ شهریور، خوشنود هستند. علی اصغر سلطانیه نماینده‌ی دائم ایران در آژانس پیش از انتشار این گزارش گفته بود، ایران انتظار دارد حل و فصل مسائل مربوط به پروژه پلوتونیوم در گزارش البرادعی منعكس شود.
در نظر مقامات ایران روشن شدن این مسئله دلیلی است بر خواست جمهوری اسلامی برای رفع ابهام از فعالیت‌های هسته‌ای و اعتماد سازی. گزارش البرادعی به شورای حکام، نه تنها این انتظار را برآورده کرد که تاکید می‌کند همکاری‌های ایران، آژانس را قادر ساخته به بررسی‌های راستی‌آزمایی خود اقدام کند.
در حالی که گزارش البرادعی از سوی جمهوری اسلامی مثبت و یک پیروزی قلمداد شده، نماینده‌ی آمریکا در آژانس توافق‌های صورت‌گرفته را ناکافی خوانده و می‌گوید «همكاری‌ای كه به ایران فرصت ساخت سلاح هسته‌ای را می‌دهد، كافی نیست.»
آمریکا پیش از این نیز انعطاف ایران در مقابل آژانس را وقت‌کشی عنوان کرده بود. با این همه محمد البرادعی هنگام گشایش نشست شورای حکام گفته است، اگر ایران طرح كاری مورد مذاكره را «به طور كامل و به موقع» اجرا كند، مسائل باقیمانده راستی‌آزمایی را می‌توان در عرض دو تا سه ماه حل كرد.
نماینده‌ی آمریکا در آژانس، گریگوری شولته، از شورای حکام می‌خواهد، پیام روشنی به ایران بفرستند تا برای جلب اعتماد جهانی فعالیت‌های مورد نگرانی بین‌المللی را به حال تعلیق درآورد. اشاره‌ی او به ادامه‌ی فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی است که آن را در تضاد مستقیم با الزامات شورای امنیت سازمان ملل می‌خواند.
شورای امنیت در دو قطعنامه‌ی پیشین خود توقف غنی سازی را از ایران خواسته بود. به رغم ناخشنودی آمریکا، گزارش البرادعی دربرگیرنده‌ی نکاتی است که می‌تواند رضایت این کشور را جلب کند. دبیرکل آژانس در بخشی از گزارش خود متذکر می‌شود، ایران بر خلاف تصمیم‌های شورای امنیت غنی‌سازی را به حال تعلیق درنیاورده است.
تاکید البرادعی به عدم تمکین ایران به خواست شورای امنیت می‌تواند موضع آمریکا برای صدور قطعنامه‌ی سوم را تقویت کند. با این همه برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند این گزارش با گزارشهای قبلی البرادعی تفاوت دارد.
محمد عباسپور عضو هیات رییسه كمیسیون اجتماعی به رغم نقطه ضعف‌هایی که در این کزارش می‌بیند بر این تفاوت تاکید دارد و حسینعلی شهریاری عضو فراکسیون اصولگرایان معتقد است «به نظر می‌رسید گزارشهای قبلی البرادعی تحت فشار قدرت‌های جهانی از جمله آمریكا صادر شده است.» بهمن الیاسی نماینده‌ی دیگر مجلس نیز بر این نظر است که اکنون «روند کاری آژانس از نگاه سیاسی به یک نگاه علمی در مورد پرونده ایران تبدیل شده.»
معاون امور بین‌الملل سازمان انرژی اتمی، محمد سعیدی با متعادل خواندن گزارش البرادعی می‌افزاید توافق‌های انجام شده میان آژانس و ایران فضایی است برای ادامه‌ی مذاکرات. در حالی که توجه اصلی مقامات ایران به همکاری با آژانس معطوف است، آمریکا همچنان بر قطعنامه‌های شورای امنیت و توقف غنی‌سازی پافشاری می‌کند.
علی لاریجانی سرپرست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تعلیق را بحثی کهنه می‌خواند و می‌افزاید آمریکا با ماجراجویی به چیزی دست نخواهد یافت و برای جواب گرفتن باید رفتار درستی داشته باشد. دبیر شورای عالی امنیت ملی تاکید می‌کند «اگر رفتار معقولی صورت گیرد ایران گام‌های خود را برای حل مساله خواهد برداشت.»
ظاهرا جمهوری اسلامی پس از توافق و همکاری با آژانس در پی جلب نظر مساعد برخی از کشورهای اروپایی است. محمدنبی رودکی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس مدعی است اروپا در حال بررسی لغو تحریم‌هاست. او اعتقاد دارد آمریکا نیز اگر به مقررات بین‌المللی و گزارش البرادعی توجه کند قطعنامه سومی در کار نخواهد بود. او می‌افزاید حتا اگر ایالات متحده با تهدید و تطمیع کشورها صدور قطعنامه‌ی سوم را پیش ببرد، این قطعنامه از دو مصوبه‌ی پیشین کمرنگ‌تر خواهد بود.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر دویچه وله در تهران