گزارش از برلين
۱۳۸۳ بهمن ۲۳, جمعه۶۰ سال از پايان جنگ جهانى دوم و شكست هيتلر مىگذرد، جنگى كه با دهها ميليون كشته اسفناكترين فاجعه تاريخ شد. پايان جنگ اما، پايان نژادپرستى، افكار ضد يهودى و ضد خارجى نبود. احزاب راستگراى افراطى هنوز در آلمان و ديگر كشورهاى جهان فعالند. اين روزها، در آلمان صحبت بر سر ممنوعيت فعاليت احزاب راستگراى افراطى، از موضوعات اصلى سياسى شده است. البته اين موضوع نه تنها در آلمان بلكه در اروپا به صورت بحث روز درآمده است. براى مثال وزير كشور فرانسه چندى پيش اعلام كرد كه در نظر دارد، فعاليت احزاب راستگراى افراطى را در اين كشور ممنوع اعلام كند.
اين جنجالها براى راستگرايان افراطى آنقدرها هم ناخوشايند نيست، براى نمونه NPD كه حزب راستگرايان افراطى آلمان است، از واكنش احزاب ديگر، برخورد رسانههاى گروهى و مجامع عمومى منفعت مىبرد، چرا كه اين حزب بىآنكه شخصا فعاليت خاصى انجام دهد، در مركز بحثهاى سياسى روز قرار گرفتهاست. همچنين گزارشها و بحثها پيرامون شصتمين سالگرد آشويتس، سالگرد بمباران درسدن آلمان توسط نيروى هوايى انگليس و سفر اخير رئيس جمهور آلمان به اسرائيل و مرور جنايات وارده بر يهوديان، سبب شده كه در آلمان و سراسر جهان دوباره نام نئونازى و راستگرايان افراطى بر سر زبانها بيافتد.
حزب راستگراى افراطى آلمان در نظر دارد به مناسبت شصتمين سالگرد پايان جنگ جهانى دوم تظاهراتى در برلين ترتيب دهد. اين تظاهرات قرار است در هشتم ماه مه امسال برگزار شود. دولت ايالتى برلين در نظر دارد، تا پايان ماه آوريل در رابطه با ممنوعيت برگزارى اين راهپيمايى تصميم بگيرد. در مجموع اما، دولت آلمان بر اين عقيده است كه كلا تظاهراتى از اين قبيل را ممنوع اعلام كند، به خصوص در مناطقى كه سابقه تاريخى از جريان كشتار دستهجمعى يهوديان وجود دارد.
مطلب قابل توجه اين است كه در بعضى از ايالات آلمان، از جمله در ساكسن، حزب راستگرايان افراطى NPD موفق شدند، در انتخابات مجلس نمايندگان ايالتى آراى چشمگيرى را به خود اختصاص دهند. اين جريان زنگ خطريست كه از پا گرفتن مجدد احزاب راستگراى افراطى خبر مىدهد. از طرفى اما بايد توجه داشت كه دولت آلمان اقدام به اصلاحاتى در سيستم اجتماعى اين كشور كرده است، از جمله اين اصلاحات، تغيير در پرداخت بيمه بيكارى است كه به هارتز ۴ معروف است. با وجود هارتز ۴ بسيارى از بيكاران نمىتوانند از مزاياى حقوقى سابق برخوردار باشند. از طرف ديگر در سالهاى اخير آمار بيكارى در آلمان بىسابقه بوده است. راستگرايان افراطى مخالفت خود را با چنين اصلاحاتى و به خصوص با هارتز ۴ سرسختانه اعلام كردهاند. همين جريان مىتوانند دليلى براى محبوبيت اين حزب در بعضى ايالات آلمان باشد.
به هر حال دولت آلمان سعى در اين دارد كه تا آخرين لحظات ممكن از راهپيمايى راستگرايان افراطي در برلين جلوگيرى كند. اتو شيلى، وزير كشور آلمان صراحتا اعلام كرده است براى دستيابى به اين هدف، حتى به قانون جديدى متوصل خواهد شد. او همچنان تاكيد كرد كه برگزارى اين تظاهرات تصويرى از آلمان به دنيا ارائه مىدهد كه با آبروى اين مملكت در ارتباط است. حزب سبزهاى آلمان اما، نظر ديگرى دارند، آنها بهتر مىدانند، كه در مقابله با اين امر، احزاب ديگر اقدام به تظاهرات مخالف كنند.
بسيارى از سياستمداران آلمانى بر اين عقيدهاند كه در شرايط فعلى و با توجه به افزايش قدرت حزب راستگرايان افراطى، اقدام براى سركوب و ممنوعيت اين حزب مىتواند پيامدهاى ناخوشايندى در پى داشته باشد. اين امر مىتواند اين امكان را به راستگرايان افراطى بدهد، كه خود را به عنوان قربانيان سيستمى نشان دهند كه دم از دموكراسى و آزادى بيان مىزند. سياستمداران آلمانى همچنين تجربه چند سال پيش را نيز در نظر دارند. چرا كه در ژانويه سال ۲۰۰۳ اقدام براى ممنوعيت حزب راستگرايان افراطى بىنتيجه ماند.