1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

کامپیوترهای فوق پیشرفته

۱۳۸۵ بهمن ۳۰, دوشنبه

اگر صنعت هواپیما سازی با سرعتی که کامپوترها پیشرفت کرده‌اند پيشرفت كرده بود، مى‌شد كمتر از چند دقيقه از آمریکا به آلمان رسيد بعد هم هواپیما را تا کرد و توی جیب گذاشت. فكر مى‌كنيد با كامپيوتر چه كار مى‌توان كرد؟ جستجو در اینترنت، فرستادن ایميل، نوشتن متن دانشگاهى، بایگانی اطلاعات؟ يا برعكس شايد بايد پرسيد با كامپيوتر چه كارهايى نمى‌توان كرد؟

https://p.dw.com/p/A6Tg
تصويرى از مركز تحقيقاتى يوليش
تصويرى از مركز تحقيقاتى يوليشعکس: picture-alliance/dpa

كمتر زمينه‌اى را پيدا مى‌كنيد كه به نحوى با كامپيوتر در ارتباط نباشد. مثلأ در آزمايشگاه‌هاى تحقيقات پزشكى بيمارى قبل از اينكه خود را نشان دهند به کمک کامپیوترهای فوق پیشرفته تشخیص داده مى‌شود. مرکز تحقیقاتی یولیش آلمان يكى از مراكزى است كه به پيشرفته‌ترين كامپيوترهاى موجود مجهز است. به عنوان مثال در بخش تحقيقات پزشكى اين مركز به کمک کامپیوتر، در مورد بیماری آلزایمر تحقیق مى‌شود. با اينكه اين نوع تحقیقات بسیار پر هزینه‌اند و گاه برای رسیدن به نتیجه سالها طول مى‌کشند نمى‌توان از آنها صرفنظر كرد. بررسی‌های ساده آزمایشگاهی در بسيارى از موارد پاسخگو نیستند.

بخش بزرگى از اطلاعاتى که در مورد بیماری آلزايمر در اختیار متخصصان مغز و اعصاب است بدون كامپيوترهاى پیشرفته قابل دسترسى نمى‌بود. مثلأ بررسی نحوه پیچش اشتباه پروتئينی که باعث مى‌شود نحوه عمل پروتئین تغییر پیدا کند و پيامد آن افت عملکرد طبيعى سلولهاى مغزى است. کامپیوترهای فوق پیشرفته مرکز يوليش تصوير روشنى از پيچش اشتباه و تغييرات ساختمانى پروتئين در اختيار متخصصان مغز و اعصاب قرار مى‌دهد. نه تنها بيمارى آلزايمر بلكه بخش عمده تحقیقات پزشکی وابسته به این فوق كامپيوترهاست.

پروفسور جک دونگارا از دانشگاه تنسی مى‌گوید:” وقتی ما در مورد یک بیماری تحقیق و دلایل بروز آن را بررسی مى‌کنیم، مى‌توانیم راه درمان بيمارى را پیدا کنیم و یا با آن به نحوی مدارا کنیم که کمتر به مرگ ختم شود. اینها اهداف قابل دسترسی هستند که به کمک کامپیوترهای فوق پیشرفته می‌توان آنها را عملی کرد. وقتی بهترین تجهیزات را در اختیار بهترين متخصصان قرار دهید به نتایج باور نکردنی مى‌رسید.“

قیمت هر كدام از این کامپیوترهای فوق پیشرفته چند صد میلیون یورو است. دلیل بالا بودن قیمت این دستگاهها ظرافت و حساسیت بسیار بالای مغز الکترونی آنهاست. اینطور که پروفسور دونگارا توضیح می‌دهد حساسیت بالای این قطعات، قدرت محاسبه کامپیوتر را چند برابر مى‌کند. مثلاً کامپیوتر مرکز تحقیقاتی یولیش که تقريباً يك سال پيش به روز شده است میتواند ۴۶ ميليارد عمل محاسباتی را در يك ثانیه انجام دهد. اين كامپيوتر در حال حاضر سیزدهمین کامپیوتر فوق پيشرفته دنیاست. اما همين مدل تا شش ماه آینده به رتبه‌اى ميان سی تا چهل سقوط خواهد کرد.

توماس راشل وزير مشاور در وازرت علوم آلمان مى‌گويد:” این چالش بسيار بزرگى است که در حال حاضر مقابل ما قرار دارد. از دست دادن این کامپیوتر یعنی اینکه آلمان یکی از مهمترین هسته‌های تحقیاتی‌اش را از دست بدهد. تمام تلاش ما این است که در صدر جدول بمانیم به همین دلیل هم از وزارت تحقیقات درخواست کرده‌ایم که سه مرکز بزرگ تحقیقاتی یولیش، مونیخ و اشتوتگارت در چهارچوب يك مركز فوق پيشرفته محاسباتى به نام ”مركز محاسباتى گاووس“ در هم ادغام كند.“

هدف از این تصمیم افزايش همکاری میان مراکز تحقيقاتى آلمان است كه در صورت تحقق آن آلمان صاحب مجهزترين مراکز تحقیقاتی اروپا خواهد شد. گذشته از آن پروفسور جک دونگارا معتقد است ظرفیت استفاده از کامپیوترهای فوق پیشرفته هنوز بالاتر از آنى است که در حال حاضر است: ”كاملاً واضح است که تحولات و پيشرفت در دنياى کامپیوتر با همین سرعت پيش خواهد رفت به همین دلیل هم توانایی‌هاى ما بیشتر خواهند شد تا بر مشکلات را بهتر غلبه کنیم و تحقیقاتمان را کامل کنیم. در هیچ زمینه دیگری تا این حد پیشرفت سریع نبوده است مثلا اگر صنعت هواپیما سازی با سرعتی که کامپوترها پیشرفت کرده اند پيشرفت كرده بود، مى‌شد كمتر از چند دقيقه از آمریکا به آلمان رسيد بعد هم من هواپیمايی که با آن تا اینجا آمده‌ام را تا مى‌کردم و توی جیبم می‌گذاشتم!“

پروفسور دونگارا و همكارانش تيمى را تشكيل مى‌دهند كه مسئوليت ”به روز كردن“ پانصد کامپیوتر برتر دنیا را در اختیار دارند. او در مورد هزينه بالاى نگهدارى و به روز كردن اين كامپيوترها مى‌گويد:” یکی از بزرگترین چالش‌هايى كه در اين زمينه وجود دارد شايد اين باشد که سیاستمداران را قانع کنید كه به برنامه‌هاى تحقيقاتى، صنعتى و اقتصادى توجه بيشترى نشان دهند. سرمایه گذاری روی اين کامپیوترها منجر به نوآورى‌هايى مى‌شود كه من فکر مى‌کنم ارزش آن را دارد وارد عرصه رقابت در اين زمينه شد. البته اگر دولتها بتوانند این مسئله را بفهمند و آن را در اولویت قرار دهند. “