چين: پيشرفت اقتصادى در كنار بحران اجتماعى

كميته مركزى حزب كمونيست نيز، تصويب برنامه پنجساله را، آغاز تحولى بزرگ در اين كشور خواند. اما به گزارش خبرگزارى آلمان، رهبرى چين كنترل اقتصاد كشور را همواره بيشتر از دست مى دهد. رشد اقتصادى پرجمعيت ترين كشور جهان، از همه كشورهاى ديگر بيشتر است، اما ميليون ها كشاورز چينى در سال هاى اخير، هستى خود را از دست داده اند و به كارگران مهاجرى تبديل شده اند كه در جست و جوى كار، به حاشيه شهرهاى بزرگ پناه مى برند.

به اين ترتيب، وضعيت انفجارى شهرها، در نتيجه برخورد ”لومپن پرولتاريا” و نوثروتمندان صاحب ويلاها و خودروهاى لوكس، همواره خطرناك تر مى شود. فرصت طلبان، ناشيانه بر منابع مالى عمومى چنگ مى اندازند و رهبران منطقه اى حزبى، قيام هائى را كه با شليك گلوله ها خاموش مى شوند، از پكن پنهان مى دارند.

خبرگزارى آلمان در گزارشى دراينباره از جمله خاطرنشان ساخت كه كميته مركزى حزب كمونيست مى تواند هرچقدر دلش مى خواهد براى تحول اساسى برنامه ريزى كند، اما اين امر واقعيت را تغيير نمى دهد.

به گزارش شين هوا خبرگزارى رسمى چين، برنامه پنج ساله جديد پيش بينى مى كند كه درآمد سرانه مردم اين كشور در سال ۲۰۱۰ به دوبرابر سال ۲۰۰۰ خواهد رسيد. با اعلام اين برنامه، هو جينتائو از قدرت بيشترى در ميان حوزه هاى متنفذ حزبى برخوردار مى شود و اندك اندك از زير سايه سلف پرنفوذ خود ”جيانگ زمين” بيرون مى آيد.

كميته مركزى ۳۴۵ نفرى حزب كمونيست، هنگام تصويب برنامه پنج ساله اعلام كرد: «ما بايد براى عدالت اجتماعى بيشتر كار كنيم و براى توزيع عادلانه تر درآمد ملى، بر تلاش هاى خود بيافزائيم. همچنين بايد عليه فاصله درآمد ميان مناطق مختلف كشور و طبقات اجتماعى اقدام شود.»

در هشت فصل دو سال اخير، رشد اقتصادى چين هر بار دست كم ۹ درصد بوده است. اما اين شكوفائى، مشكلات اجتماعى بزرگى را نيز به دنبال داشته است. افزايش فاصله طبقاتى و ضعف سيستم خدمات درمانى و بيمه بازنشستگى از مهمترين مشكلاتى هستند كه زمينه گسترش اعتراضات عليه كميته مركزى و دولت در پكن شده اند.

خبرگزارى رويترز به نقل از خبرگزارى رسمى چين گزارش مى دهد كه در برنامه پنج ساله جديد، گسترش خدمات بهداشتى و درمانى پيش بينى شده است و دوران آموزش اجبارى به ۹ سال افزايش مى يابد. علاوه بر اين، در پنج سال آينده، مى بايست در زمينه صرفه جوئى و مصرف كارآمدتر انرژى پيشرفت هائى صورت گيرد. اين برنامه، مطابق قانون اساسى چين، مى بايست پائيز امسال به تصويب نشست سالانه كنگره ملى خلق نيز برسد، اما موافقت كنگره ملى از هم اكنون قابل پيش بينى است.

براى اقتصاد چين، به ويژه صرفه جوئى و مصرف كارآمدتر انرژى از اهميت بسيارى برخوردار است، زيرا شكوفائى اقتصادى در دو دهه اخير، نياز اين كشور را به مواد سوختى به شدت افزايش داده است. شركت ملى نفت كه مسئوليت تامين انرژى چين را با حدود يك ميليارد و هفتصد ميليون نفر جمعيت به عهده دارد، در سال هاى اخير، قراردادهاى بزرگى براى تامين سوخت با كشورهاى مختلف بست، كه قرارداد ۲۴ ميليارد دلارى با جمهورى اسلامى ايران يكى از بزرگترين آن ها بود. در سال جارى، اين شركت كوشيد يكى از كنسرن هاى بزرگ آمريكائى را با پرداخت ۱۸ ميليارد دلار بخرد، اما كنگره آمريكا مانع از انجام اين معامله شد.

رئيس جمهور چين، هنگام بحث درباره برنامه پنج ساله تاكيد ورزيد كه مصمم به پيشبرد جدى اصلاحات سياسى نيز هست. وى كوشيد به اين منظور ”لى كچيانگ” را، كه از نزديك ترين ياران اوست، به دفتر سياسى حزب كمونيست وارد كند، اما موفق به اين كار نشد.

خبرگزارى رويترز به نقل از ناظران امور چين نوشت: «اين امر نشان مى دهد كه قدرت هو جينتائو، به رغم موفقيت وى در تصويب برنامه پنج ساله، هنوز كاملا تحكيم نشده است. رهبران چين، در پى از هم پاشى اتحاد جماهير شوروى، تصميم گرفتند كه دروازه هاى كشور را به روى سرمايه هاى خارجى باز كنند، اما با اين استدلال كه تغيير سريع ساختارهاى قدرت سياسى مى تواند توازن قوا را به هم بزند، در مسير اصلاحات سياسى اقدام موثرى نكردند.»

هو جينتائو در سال ۲۰۰۲ پس از جيانگ زمين به رياست حزب كمونيست رسيد، در سال ۲۰۰۳ به عنوان رئيس جمهور برگزيده شد و يك سال بعد فرماندهى كل قوا را نيز در اختيار گرفت.