چين: كمك هاى عمرانى با اهداف استعمارى؟
۱۳۸۵ بهمن ۲۰, جمعهسفر اخير ”هو جينتائو” رئيس جمهور چين به ناميبيا، نمونهاى از تلاش هاى چين براى تبديل شدن به مهمترين شريك توسعه آفريقا بود. وى در اين سفر علاوه بر تضمين حدود ۱۵۰ميليون دلار براى اجراى طرحهاى عمرانى، ۱۰۰ ميليون دلار اعتبار براى خريد كالاهاى چينى در اختيار دولت ناميبيا گذاشت.
مشاور وزارت دارائى ناميبيا، پيش از بازگشت هو جينتائو به پكن، گفت: ”رئيس جمهور چين، براى ايجاد يك بيمارستان يا مركز آموزش حرفهاى ۳۰ ميليون يوان ( برابر با ۴ ميليون و ۵۰۰ هزار دلار) تامين كرد. وى همچنين متعهد شد كه در مرحله بعدى۳۰ ميليون يوان وام بدون بهره براى اجراى ساير طرحهاى عمرانى در اختيار دولت ناميبيا قرار دهد. با اين مبلغ احتمالا دو مدرسه در مناطق روستائى ساخته خواهد شد.
به گفته مشاور وزارت دارائى، تفاوت چين با ساير كشورهاى پرداخت كننده اعتبارات عمرانى آن است كه اين كشور ابتدا كمكها را مىپردازد و بعد بر سر نحوه مصرف آنها به گفت و گو مىپردازد. در حالى كه كشورهاى صنعتى، اغلب پيش از پرداخت كمك ها درباره محل مصرف آن مذاكره مىكنند.
در سفر به ناميبيا، يك هيئت بزرگ اقتصادى، رئيس جمهور چين را همراهى مىكرد. يك روز پيش از پايان اين سفر، سمينارى با حضور ۱۲۰ مدير شركت، بازرگان و كارمند چينى و ناميبيائى در يكى از هتلهاى پايتخت تشكيل شد كه وزير بازرگانى ناميبيا آن را اداره مىكرد.
هيئت چينى، علاوه بر كمكهاى عمرانى ذكر شده، اعلام كرد كه براى سالهاى ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ ميلادى حدود ۹۳۰ ميليون يوان ديگر به طرحهاى توسعه اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى ناميبيا اختصاص خواهد داد. علاوه بر اين، ناميبيا مىتواند از يك اعتبار ۱۰۰ ميليون دلارى براى خريد كالاهاى چينى استفاده كند.
از ديد كارشناسان غربى، كمكهاى عمرانى چين به كشورهاى آفريقائى، بيش از آن كه اهداف انسانى را دنبال كند، با هدف دستيابى به منابع طبيعى اين قاره صورت مىگيرد. در مقابل اين نظر، بسيارى از كارشناسان نيز معتقدند چنين منافعى را، كشورهاى صنعتى نيز، در پرداخت كمك هاى عمرانى دنبال مىكنند.
وزير بازرگانى ناميبيا، در توضيح نتايج سفر هيئت چينى اعلام كرد كه اين سفر مىتواند به آغاز فعاليتهاى مشترك چين و ناميبيا، در زمينه گردشگرى، پرورش ماهى، معادن، انرژى و بهبود محصولات كشاورزى ناميبيا منتهى شود. بر اساس گزارش بزرگترين روزنامه پايتخت ناميبيا، قراردادهائى در زمينه بهبود بهره بردارى از مواد خام ناميبيا منعقد شد، اما جزئيات اين قراردادها هنوز روش نشده است. در عين حال، رئيس حزب سواپو در مذاكره با رئيس جمهور چين متعهد شد كه از تلاشهاى چين براى وحدت دوباره با تايوان پشتيبانى كند. در حالى كه ايالات متحده آمريكا، مهمترين پشتيبان استقلال تايوان است.
رشد اقتصادى اعجابآميز چين در دو دهه اخير، نياز اين سرزمين بزرگ را به انرژى چنان افزايش داده است كه اين كشور در سراسر جهان براى دستيبابى به منابع تازه مىكوشد. ناظران غربى بر اين نظرند كه دولت چين، در همكارىهاى اقتصادى خود، به وضعيت حقوق بشر توجه ندارد . جمهورى خلق چين، در دو سال گذشته براى بهره بردارى از منابع نفت و گاز ايران بيش از صد ميليارد دلار قرارداد با جمهورى اسلامى بسته است. اما مجموعه اطلاعات نشان مىدهند كه بيشترين تلاش چينىها روى دستيابى به مواد خام قاره آفريقا متمركز شده است.