چرا لواشک فقط دهان ایرانیان را آب میاندازد؟
قرنهاست که لواشک فقط دهان کودکان ایرانی را آب میاندازد. اما در آلمان خرسی کوچک و رنگی از جنس ژلاتین خوراکی در عرض چند دهه به موفقیت جهانی دست یافته است.
تهیه لواشک در پشت بام
قرنهاست لواشک دهان کودکان و بزرگسالان ایرانی را آب میاندازد. در گذشتههای نهچندان دور تابستانها پشتبام خانهها پر میشد از سینیهایی که لبریز بود از مایعهایی به رنگ زرد و قرمز که پس از چند روزی آفتابگرفتن به لواشک تبدیل میشدند.
خرس پاستیل آلمان
در روز ۱۳ دسامبر سال ۱۹۲۰ شرکتی با نام هاریبو در شهر بن آلمان به ثبت رسید. دارایی رسمی و به ثبت رسیده این شرکت عبارت بودند از: یک کیسه شکر، یک چهارپایه، یک دیگ مسی، یک قطعه سنگ مرمر، یک اجاق و یک غلطک برای پهن کردن خمیر.
لواشک: نوستالژی ایرانی
ایرانیان با شنیدن نام لواشک آب در دهانشان راه میافتد و یاد دوران کودکی، بقالی سرکوچه و خوردن لواشک در راه مدرسه میافتند.
خرس پاستیل، نوستالژی آلمانی
در سال ۱۹۳۵ این جمله تبلیغاتی قلب کودکان آلمانی را فتح کرد:"هاریبو کودکان را خوشحال میکند". به این جمله تبلیغی از سال ۱۹۶۲"بزرگسالان را هم همینطور" اضافه شده است.
لواشک عصاره میوه
لواشک در واقع نوعی عصاره گرفته شده از میوههاست که متخصصان تغذیه به آن اکستراکت میگویند و با خشک کردن بهدست میآید.
پاستیل
این پاستیلهای رنگارنگ از شکر، شربت گلوکز، طعمدهندهها، رنگهای خوراکی و ژلاتین ساخته شدهاند. ژلاتینی که در ساخت پاستیلها استفاده میشود از استخوان گاو یا خوک به دست میآید.
آیا لواشک همه مواد مغذی موجود در میوهها را دارد؟
بخشی از ویتامین طی فرآیند خشک کردن، از بین میرود. به عنوان نمونه، در هر ۱۰۰ گرم سیب، ۶ / ۴ میلی گرم ویتامین C وجود دارد که این میزان وقتی که سیب خشک میشود یا به صورت لواشک در می آید، به ۸ / ۳ میلی گرم میرسد. میوه تازه حاوی مقادیر بالایی آب است که با جوشاندن و تبدیل کردن آن به لواشک، آب میوه کم میشود. مقدار ویتامین C لواشک میوهها از خود میوه تازه کمتر است.
پاستیلهای خرسی و مواد مغذی
متخصصان تغذیه میگویند پاستیل فاقد هرگونه مواد مغذی است ولی در سالهای اخیر برخی از کارخانههای تولید پاستیل، ویتامین c را نیز به محصولات خود افزودهاند. برخی از کارخانهها هم تلاش کردهاند برای تشویق مصرفکنندگان به خرید پاستیل، مالتیویتامینها را نیز به آن بیفزایند.
لواشک چه ضرری دارد؟
بزرگترین ضرر میوههایی که به لواشک تبدیل میشوند، اسیدیته بالای آنهاست. بچهها معمولا عادت دارند لواشک یا آلوچه را کنار دهانشان بگذارند و آنها را به آرامی بمکند و چون اسیدیته این خوراکیها بالاست، این کار باعث فرسایش سطح مینای دندان در درازمدت میشود. به علاوه، برخی از افراد، مشکل افزایش ترشح اسید معده دارند که با مصرف زیاد خوراکیهای ترش، این مشکل در آنها شدت پیدا میکند.
پاستیل چه ضرری دارد؟
کودکان به طور معمول در رعایت بهداشت دهان و دندان کوتاهی میکنند، پیامد خوردن پاستیل و مسواک نزدن صحیح، پوسیدگی دندان برای کودکان است. برای حل این مشکل، شرکتهای سازنده تلاش کردهاند قند "زایلیتول" را جایگزین شیرینکنندههای پوسیدگیزا در پاستیلها کنند تا پاستیلها موجب پوسیدگی دندانها نشوند. یکی دیگر از خطرات احتمالی پاستیلها برای سلامت، ژلاتین پاستیلها است.
لواشک در محدوده مرز ایران باقی ماند
هرچند با توجه به توسعه صنایع غذایی روشهای تهیه لواشک هم تحول یافته و نمونههای نوین این محصول با نظارت بهداشتی کافی تولید شد، اما لواشک در محدوده مرز ایران باقی ماند.
خرس پاستیل جهانی شد
آن شرکت کوچکی که در سال ۱۹۲۰در شهر بن آلمان تاسیس شد، اکنون با درآمد سالانه یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو، ۶ هزار کارگر و کارمند دارد و محصولات آن در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به فروش میرسد.
لواشک تنها نیست
به نظر میرسد تنها این لواشک نیست که در محدوده مرزهای ایران باقی مانده است. هرچند بسیاری دیگر از محصولات غذایی ایرانیان توان رقابت با دیگران را دارند اما به سرنوشت لواشک دچار شدهاند. چرا؟
نیاز به طرحی نو
حالا دیگر تنها مزه نیست که باعث تسخیر بازار میشود. شکل، رنگ، نوع بستهبندی، استفاده از نمادها، روانشناسی مصرفکنندگان و بسیاری عوامل دیگر در فروش یک کالا دخیل هستند.
یک خاطره
یکی از همکاران آلمانی دویچه وله برای تهیه گزارش روانه ایران شد. میزبان ایرانی او به رسم مهمان نوازی ایرانیان به او لواشک کادو داد. او فکر کرده بود که این شاید یک "زیر دستی برای تحریر" و یا شاید هم برای "زیر ماوس کامپیوتر" و احتمالا هم "رو میزی" است. او بعد با کمک همکاران بخش فارسی دویچه وله تازه فهمید لواشک چه "کاربردی" دارد.
محصولات بدیل یا آلترناتیو
فاصله گرفتن مصرفکنندگان از مواد غذایی که به صورت صنعتی تولید میشوند، شانس بزرگی را برای محصولات بدیل فراهم کرده است. بسیاری بجای نوشیدن کوکاکولا از نوشیدنیهای سالم استفاده میکنند. اکنون بر حجم بازار محصولات طبیعی سال به سال افزوده میشود و در کشورهای اتحادیه اروپا این بازار در سال ۲۰۱۱ بیش از ۹ درصد رشد داشت. در آلمان بیش از ۶ میلیارد یورو کالای BIO به فروش رفته است.