پیش‌بینی بهای نفت در سال ۲۰۰۸

سال ۲۰۰۷ سال افزایش قیمت نفت بود. قیمت نفت حدود ۶۰ درصد افزایش داشت و به حد ۹۹ دلار و ۲۹ سنت به ازای هر بشکه (۱۵۹ لیتر) رسید. عامل‌های مختلفی در جهش قیمت نفت نقش داشتند: افزایش خلاف انتظار مصرف، بورس‌بازی با نفت به دلیل کاهش بهای دلار، تنگنا در بازار به دلیل کمبود عرضه‌ی مواد پالایش شده‌ی نفتی به دنبال ازکار افتادن برخی پالایشگاه‌ها.

هنوز مصرف‌کنندگان پی‌آمدهای افزایش بهای نفت را حس نکرده‌اند. در آلمان، به عنوان نمونه، قیمت بنزین ۲۰ درصد افزایش یافت، نه مثلا ۶۰ درصد، آن هم به این دلیل که در ترکیب قیمت فرآورده‌های نفتی در آلمان، مالیات سهم بالایی دارد. مستأجران در سال ۲۰۰۸ فشار قیمت را حس خواهند کرد، یعنی آن هنگامی که بخواهند مخارج گرمای منزل در سال ۲۰۰۷ را بپردازند.

این را نیز باید در نظر گرفت که قیمت گاز در سال ۲۰۰۸ بالا خواهد رفت، زیرا قیمت گاز با فاصله‌ای شش ماهه از رشد قیمت نفت خام پیروی می‌کند.

بالارفتن تقاضا و مشکل دلار

جهان یک دوره‌ی رونق اقتصادی را طی می‌کند. این امر باعث افزایش تقاضا برای نفت می‌شود. هم اکنون میزان روزانه‌ی تولید نفت در جهان ۸۵ میلیون بشکه در روز است. مقدار نیاز به نفت را مقامات مسئول انرژی در ایالات متحده‌ی آمریکا چیزی میان ۸۵ تا ۸۶ میلیون بشکه تخمین می‌زنند. از آنجایی که تقاضا فقط اندکی بیشتر از عرضه است، کارتل کشورهای صادرکننده‌ی نفت، اوپک (OPEC)، افزایش تولید را لازم نمی‌بیند.

به نظر اوپک افزایش بهای نفت، نه به دلیل کاهش تولید، بلکه به دلیل بورس‌بازی بوده است. کاهش بهای دلار باعث شده که سرمایه‌ی پولی از حوزه‌ی دلاری به سمت اجناس برود که شامل نفت نیز می‌شود.

خود کشورهای عضو اوپک مشکل پایین بهای دلار را آشکارا حس می‌کنند. اکنون دلار بیشتری دارند، اما با این پول بیشتر نمی‌توانند در هنگام خرید از اروپا یا ژاپن چندان سبد خود را پر کنند.

اما اگر کشورهای عضو اوپک به افزایش تولید اراده هم کنند، از پس این کار برنمی‌آیند. ذخایر کم‌مایه‌تر شده‌اند و تأسیسات استخراج فرسوده گشته‌اند. به عنوان نمونه تولید نفت در عربستان نسبت به سال ۲۰۰۶ به میزان محسوسی پایین آمده است.

شرط پایین آمدن قیمت نفت

در سال ۲۰۰۸ میزان تقاضا برای نفت ۷ / ۸۷ میلیون بشکه در روز تخمین زده می‌شود. تصور می‌شود که قیمت نفت از میزان غیرعادی کنونی به تدریج پایین‌تر آید و به حدود ۷۰ دلار به ازای هر بشکه برسد، الته به شرطی که بحران سیاسی عمده‌ای درنگیرد. شرط تحقق این پیش‌بینی آن است که از شدت بحران حول عراق و همچنین ایران کاسته شود و اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها به سمت صلح پیش روند.

ر/ آسوشیتدپرس