پيشنهاد ايران براى توقف كوتاه مدت غنىسازى اورانيوم
۱۳۸۵ شهریور ۲۰, دوشنبهبه گفتهى ديپلماتهاى اروپايى، على لاريجانى در گفتگوى هفت ساعتهى خود با خاوير سولانا سرديپلمات اتحاديهى اروپا در آخر هفته، توقف دوماههى غنىسازى اورانيوم توسط ايران را پيشنهاد كرده است. طبق ارزيابى كارشناسان، ايالات متحدهى آمريكا و اتحاديهى اروپا كه خواهان توقف نامحدود غنىسازى اورانيوم بودهاند، احتمالا اين پيشنهاد را نخواهند پذيرفت.
محمد البرادعى رييس آژانس بينالمللى انرژى اتمى پس از مذاكرات آخر هفته كه وى آن را مثبت ارزيابى كرد، خواهان ادامهى مذاكرات با ايران شد. وى گفت كه به نظر من مذاكرات هنوز بهترين راه حل براى پايان دادن به مناقشهى اتمى است.
لاريجانى روز دوشنبه گفت كه ايران طبق قرارداد منع گسترش سلاحهاى اتمى، هم داراى حقوقى است و هم داراى وظايفى. به عقيدهى لاريجانى، در جريان مذاكرات نكات سازندهاى مطرح شده كه توافق ميان دو طرف را افزايش داده است. از همين رو وى خوشبين است كه مذاكرات به نتيجه برسد.
گريگورى شولته نماينده آمريكا درآژانس بينالمللی انرژی اتمی در وين، از خبر نزديكى ايران با اتحاديهى اروپا ابراز خوشحالى كرد و افزود كه اما پيشنهاد تهران براى توقف محدود غنىسازى اورانيوم ناكافى است. به نظر شولته آنچه كه مهم است، تضمين امكان بازرسى در مورد توقف غنىسازى پايدار است و اگر ايران آن را بپذيرد، شوراى امنيت مىتواند پروندهى ايران را مختومه اعلام كند. به گفتهى وى، تا زمانى كه ايران دست از فعاليتهاى خود براى غنىسازى اورانيوم برندارد، دولت آمريكا براى وضع كردن تنبيهات به شوراى امنيت سازمان ملل فشار خواهد آورد.
احتمالا لاريجانى و سولانا روز پنجشنبهى اين هفته ديدار و گفتگوى ديگرى خواهند داشت. از همين رو قابل تصور نيست كه شوراى امنيت در اين هفته در مورد ايران دست به رايزنى بزند.
از سوى ديگر، كوفى عنان دبيركل سازمان ملل متحد در گفتگويى با راديو فرانسه طرفدارى خود را از راه حل مسالمت آميز در مناقشهى اتمى اعلام كرد. وى در مقابل اين پرسش كه آيا براى او قابل تصور است كه پس از تنبيهات عليه ايران يك رودررويى نظامى صورت گيرد، پاسخ داد: اين درست بيم بسيارى از روساى كشورها و دولتهاى منطقه است كه من با آنان ملاقات كردم. آنان تجربه كردند كه در عراق چه روى داد و ترس دارند.
رؤساى كشورهاى اتحاديهى اروپا و ۱۳ كشور آسيايى كه براى نشست دو روزهاى در هلسينكى گردآمده بودند، روز دوشنبه ايران را فراخواندند كه در مناقشهى اتمى نسيت به پيشنهادهاى كشورهاى اروپايى به همراه چين و روسيه و آمريكا، واكنش مثبت نشان دهد.
در اعلاميهى پايانى اين نشست از ايران خواسته شده است كه به تمامى مصوبات شوراى امنيت سازمان ملل و همهى قطعنامههاى آژانس بينالمللى انرژى اتمى در رابطه با برنامهى اتمى خود عمل كند. فقط از اين طريق است كه اعتماد بينالمللى به خصلت مسالمتآميز برنامهى اتمى ايران دوباره برقرار خواهد شد.