پيشرفتهاى عظيم اقتصادى درهند
۱۳۸۵ اردیبهشت ۱۲, سهشنبههند در جنوب آسيا و ساحل شمالى اقيانوس هند جاى دارد. اين كشور با بيش از سه ميليون كيلومتر مربع مساحت، وسيع تر از كل اروپاست و هفتمين كشور جهان محسوب میشود. از نظر جمعيت نيز با بيش از يك ميليارد جمعيت ، بعد از چين در رديف دوم جهان قرار دارد. اگر روزى نام هند، فقر و تنگدستى را به ياد میآورد، اكنون پيشرفت اقتصادى اين كشور توجه همگان را به خود معطوف جلب كرده است. مدتهاست كه سرمايه گذارى كنسرنهاى خارجى در اين كشور امرى عادى به شمار میآيد و فروش كالاهاى هندى در بازارهاى جهان به شدت افزايش يافته.
مانموهان سينگ، يك متفكر اقتصادى
كارشناسان سرآغاز پيشرفتهاى اقتصادى هند را سال ۱۹۹۱ میدانند. در اين سال مانموهان سينگ ، وزير دارايى هند، برنامههايى را براى خروج كشور از اقتصاد برنامهريزى شدهى سوسياليستى به تصويب رساند و به تدريج به اجرا درآورد. از آن زمان به بعد به تدريج قوانين مالياتى ِ دست و پا گير لغو شدند، قوانين صادرات و واردات كشور تعديل يافتند و امكان سرمايه گذارى خارجى وامنيت سرمايههاى داخلى به تدريج تامين گشت.
مانموهان سينگ اكنون نخست وزير هند است و روند توسعهی طرحهايى كه خود شروع كرده، ادامه میدهد. هدف سينگ ارتقاء هند به سطح كشورهاى بزرگ جهان است. او در اين مورد میگويد:
”امروز هند يكى از بالاترين رقمهاى رشد اقتصادى را در جهان به خود اختصاص داده و كشورهاى ديگر با اعجاب به سرزمين ما و پيشرفتهاى اقتصادى اش مینگرند. مردم جهان مبهوت شدهاند كه چگونه در كشورى با يك ميليارد جمعيت، با اين همه تنوع در مذهب و وجود سيستم كاستى ، اين رشد ِ اقتصادى انجام گرفته و اقتصاد با اين پيشرفت عظيم روبرو شده است.”
كارشناسان امور اقتصادى دور نمیبينند روزى را كه هند سومين كشور صنعتى در سراسر جهان گردد. بعضى حتا سال تحقق چنين آرزويى را نيز مشخص میسازند: سالهاى ۲۰۲۰ و يا ۲۰۵۰ميلادى.
راجيو كومار، رئيس شوراى تحقيقات در دهلى نو، در مورد دلايل مهم پيشرفتهاى اقتصادى در هند، تحقق امنيت سرمايه را يكى از مهمترين عوامل پيشرفت ارزيابى میكند و میگويد:
”از سال ۱۹۹۱ تاكنون در هند شش دولت به قدرت رسيدهاند، اما روند اقتصادى تصويب شده در آن سال ادامه يافته و امنيت سرمايهگذاران داخلى و خارجى تامين شده. سرمايهداران در اين مدت مطمئن شدهاند كه با تغيير دولت به سرمايههاىشان گزندى وارد نخواهد آمد و سودشان سر جايش میماند.”
هند ديگر تنها بهشت بازار كامپيوتر و انفورماتيك در جهان نيست. اين كشور به تدريج يكى از برجستهترين مراكز صنعتى جهان میشود. در هند اقشار ميانى رشد يافته و قدرت خريد فراوانى به دست آوردهاند.
به همين جهت است كه كشورهاى صنعتى جهان، اين كشور را بازارى مناسب براى فروش كالاهاى خود يافتهاند. كارخانههاى اتوموبيل سازى، هند را براى فروش كالاهاى خود بسيار جذاب يافتهاند و صنعت گردشگرى نيز انتظارات بسيار زيادى از مراكز تفريحى هند دارد. به همين جهت هم سرمايهگذارىهاى كلان آغاز گشته.
مشكلات پيشرفت اقتصادى
با وجود اين همه پتانسيل براى پيشرفت اقتصادى در هند، هنوز مشكلات فراوانى بر سر ِ راه قرار دارند. راجيو كومار، رئيس شوراى تحقيقات در دهلىنو، فاكتورهايى را برمىشمارد كه هنوز پيشرفتهاى اقتصادى را سد میكنند: ”يكى از اين عوامل، انتظاراتیست كه سرمايهگذاران دارند. اونها فكر میكنند كه براى سرمايهگذارى بايد همهی شرايط آماده باشه. اما اين سرمايهدارها بايد قبول كنند كه در هند شرايط لازم براى كار رو خودشون بايد بوجود بيارند. دومين مشكل بوروكراسى و دستگاه ادارى هند است، كه بخصوص در ايالتهاى كوچكتر خودنمايى میكند. و مشكل سوم هم ساختار زيربنايى ناكافى در كشور ماست. سرمايهگذارهاى خارجى عادت ندارند، خيابانى رو كه به كارخونهی اونها منتهى میشه خودشان اسفالت كنند. اونا بايد اين رو ياد بگيرند.”
روابط اقتصادى با آلمان
شركت آلمانى زيمنس يكى از موفقترين شركتهاى خارجى در هند است. اين شركت ۴۰ درصد از كالاهاى خود را مستقيما از آلمان به هند میبرد و ۶۰ درصد بقيه را در خود هند توليد میكند.
آرم تبليغاتى زيمنس در هند بسيار مشهور است. اين جملات را ديگر همگان میشناسند كه در كنار موسيقى پر سر و صدا میگويد: ”هيچ عاملى نمیتواند پيشرفت ما را متوقف كند. ما در بهتر شدن دائمى خود میكوشيم.”
طى دو سال، درآمد و سود اين شركت در هند دوبرابر شده است. سرمايهى اين شركت كه ۱۲ هزار كارگر را در در اين كشور در استخدام خود دارد، به مرز يك ميليارد يورو رسيده است. و اين در حالى ست كه شركت زيمنس در دهه نود با مشكلات فراوانى روبرو بود.
يورگن شوبرت، رئيس اين شركت در بمبئى در مورد شرط پيروزى ِ كارى در هند میگويد:
” ما در هند شرايط خاصى داريم و بايد توليدمون رو با معيارهاى اينجا تطبيق بديم. اينجا آب و هوا، سطح تخصص كارگرها و قدرت خريد مردم با آلمان فرق میكنه. ما بايد خودمون رو با شرايط اينجا منطبق كنيم. توليدات ما بايد پردوام باشند و قابل تعمير. مردم اين رو ميخوان. اين كالاها همچنين بايد با قدرت خريد مردم در هند سازگارى داشته باشند. اگر شركتى بتونه اين فاكتورها رو در توليداتش رعايت كنه، حتما موفق میشه. در ضمن بايد به مسائل هند با چشم خود هندىها نگاه كنيم و نه با ديد آلمانى. مثلا بايد قبول كرد كه كثرتگرايى در هند يك اصله.”
هند به عنوان مهمان امسال نمايشگاه بزرگ صنعتى در شهرهانوفر آلمان بود. شركت مانموهان سينگ، نخست وزير هند در اين نمايشگاه و روابط اقتصادى پيشروندهى دو كشور حكايت ازاهميت فراوان هند براى آلمان دارد.
خانم آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان، نيز چون گرهارد شرودر، صدراعظم پيشين آلمان فدرال، بر اين نظر است كه دولت آلمان به عنوان بزرگترين صادركنندهی كالا در جهان، در رابطه با سرمايهگذارى در هند غفلت كرده و سالها توجه خود را در آسيا فقط بر چين متمركز ساخته بود.
صدراعظم آلمان پس از ديدار با مانموهان سينگ، نخست وزير هند، از شروع روابطى نوين با هند سخن گفت و قرار است سال آينده به اين كشور سفر كند و پيشرفتهاى اين كشور را از نزديك ببيند.
در همين راستاست كه ينس ميشائيل يكى از مسئولان بانك معتبر آلمان موسوم به دويچه بانك، به مقايسه چين و هند میپردازد و با اطمينان از پيشرفتهاى هر دو كشور در آينده میگويد:
”ما مبناى كارمون رو بر مقايسهی هند و چين نمیگذاريم. ما اين سوال رو مطرح نمیكنيم كه هند يا چين. ما در هر دو كشور سرمايه گذارى میكنيم.”