1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پيشتازان هوش و دانش يا ” تينك تنك” ها

مهيندخت مصباح۱۳۸۳ اسفند ۱, شنبه

روزگارى جهانيان بر اين باور بودند كه دنيا بر اساس توطئه اى گسترده توسط گروه بسيار مقتدرى هدايت ميشود. گفته ميشد اين گروه كه در برگيرنده ثروتمند ترين و بانفوذ ترين رهبران سياسى و نخبگان و اشرافيت اروپا به رهبرى انگليسى هاست، امور را بر اساس اراده خود به پيش ميبرند. افسانه ها در اين زمينه بسيارند اما آيا حقيقتا موتور محركه و مجموعه هدايت كننده امور اينهايند؟ اگر نه، چه كسانى ؟

https://p.dw.com/p/A7S2
جلد كتاب قرن فرمانروايى انديشه
جلد كتاب قرن فرمانروايى انديشهعکس: DW

مهر ماه سال ۸۳ كتابى با نام قرن بيست و يكم، قرن فرمانروايى مخازن انديشه نوشته محمد رضا عضدانلو در اروپا منتشر شد. نويسنده در اين كتاب ۲۴۴ صفحه اى كوشيده تا گره اين پرسش را با توضيح مقوله اى به نام ”مخازن انديشه” يا سخت افزاران هوش و دانش جوامع مختلف بگشايد. به زعم نويسنده، اين پيشاهنگان فكر و برنامه در صدد فراهم آوردن زمينه هاى رشد و ايجاد كثرت گرايى سياسـي، فضاى باز و قابل اعتماد براى تحقيق، تحليل، تصميم گيرى و تحول فرهنگى هستند.

محمدرضا عضدانلو در توضيح بيشتر اين مقوله ميگويد:

” در قرن گذشته حوادث و وقايع مهمى در جهان به وقوع پيوست. دو جنگ جهانى، برقرارى نظام دو قطبى شرق و غرب و بعد در آخرين سالهاى قرن بيستم، فروپاشى اتحاد شوروى سابق و بالاخره اعلام كشور آمريكا بعنوان فاتح جنگ سرد و حكومت تك قطبى و شروع حكومت جهانى در چارچوب نظم نوين جهانى. مهمترين عامل رساندن كشور آمريكا به اين مقام و مرتبه در اداره امور جهان برنامه ريزى اهداف پايه اى بود. از اوايل قرن بيستم كشورهاى بزرگ و پيشرفته جهان شروع به شناسايى و جلب و جذب دانشمندان و نخبگان و نيروهاى فكردهنده برتركردند كه هنوزهم ادامه دارد.”

اصطلاح نظم نوين جهانى را بارها شنيده ايم. در تاييد يا مخالفت با آن نيز سخن بسيار است اما به زعم نويسنده بسيارى به دليل پيچيدگى اين مقوله با آن آشنا نيستند و تاريخچه و اهداف آن را نميدانند. در كتاب اشاره ميشود كه از طرفى فضاهاى شعارى باعث شده كه انسانها بجاى كتاب اعلاميه بخوانند و به جاى بحث منطقى جنجال آفريني كنند و فرصت تشخيص واقعيت را از خود و ديگران سلب نمايند. فصلى در كتاب به تاريخچه نظم نوين جهانى احتصاص داده شده كه شامل ۱۸ صفحه است و به تلاش هايى كه از اوايل فرن براى ايجاد دولت و حكومت جهانى آغاز شد، اشاره دارد.

نظم نوين در سرآغاز عمل بر دمكراتيزه كردن دنيا تاكيد ميورزد. اما چگونه؟

” امروز بدون ترديد عمده مردم و ملت ها نميدانند چه واقعه عظيمى در جهان در حال شكل گير‌ى است. اين واقعه كه همان برقرارى يك حكومت جهانى با سياست جهانى و تجارت جهانى در دهكده جهانـي است، عظمت و هزينه برقرارى حكومت در چارچوب نظم نوين جهانى به مراتب پرهزينه تر، دشوارتر و پيچيده تر از جنگ دوم جهانى است. راه اندازى اين طرح كه بيشتر از يكدهه است شروع شده امروز بيشتر متمركز در يكى از بخش هاى اين طرح يعنى خاورميانه بزرگ است كه به عرض ده هزار كيلومتر از كشورموريتانى در غرب تا پاكستان در شرق حدود ۲۶ كشور بزرگ و كوچك را در بر ميگيرد. ايران يكى از دو يا سه كشور مهم منطقه است و به لحاظ موقعيت استراتژيكى و ژئوپليتيكى و سوق الجيشى و هم چنين توان هاى فرهنگى و مالى و با اتكائ به نيروى جوان كشور بسيار مورد توجه بانيان و مجريان نظم نوين جهانى است.”

محمد رضا عضدانلو در ديباچه كتاب خود مينويسد كه كوشيده بر افق نويى كه تاريخ در برابر كشور هايى مانند ايران گشوده، دريچه اى بگشايد. او مى افزايد مقصود نهايى جز هشدار دادن به نخبگان ميهن نيست تا در همخوانى با جهان نو طرحى نو در اندازند. نويسنده در آغاز گفتگو با ما ميگويد:

” وضع نسل جوان ايران را در بستر جامعه سياسى اجتماعى ايران ديدم كه به رغم تمامى خشونت ها زير شلاق و خون با چنين ادبيات سياسى و خويشتن دارى پا به صحنه سياسى گذاشته بطوريكه حتى مورد توجه و احترام مسئولان ديپلماسى و مخازن انديشه جهانى قرار ميگيرد، ديدن اين گروه سياسى مرا به شوق آورد و دريغم آمد مطالبى را با آنها در ميان نگذارم. اين حضور تعجب برانگيز است و بيخود نيست كه رهبرى نظم نوين جهانى يعنى رياست جمهورى آمريكا به كرات اعلام ميكند كه من حضور اين نسل جوان و آزاديخواهى اش را در صحنه ايران مى بينم و تاكيد ميكند كه دولت آمريكا در كنار آنهاست. اين نشاندهنده اين است كه چقدر اين حضور ابعاد گسترده در جهان داشته كه مورد توجه برنامه ريزان قرار دارد.”

از نويسنده كتاب ميپرسيم آيا پيام شما به خوانندگان كتاب اين است كه با مخازن انديشه ارتباط برقرار كنند يا بكوشند تا خودمخزن انديشه شوند؟

” البته به نظرمن اگر اين امكان در وجود جوانان ايران باشد كه اكثرا هم در اين مقام از نظر استعداد و فكر هستند كه در زمره انديشه ورزان باشند كه خيلى خوب است اما مراد من از نوشتن اين كتاب اينست كه نسل جوان ايران كه حضور خود را در صحنه سياسى اجتماعى ايران نشان داده است متوجه باشد كه اداره امور جهان امروزه به دست شاخاصى كه روى صحنه هستند و تفكر آنها نيست، بلكه اين دانشمندان و متفكرين هستند كه در پشت صحنه برنامه ريز‌ي ميكنند. االبته ذكر اين كه بخش عمده مخازن انديشه در آمريكا جمع شده اند دليل اين انيست كه ساير كشورهاى پيشرفته جهان از مخازن انديشه تهى باشند يا چنين گنجينه هايي نداشته باشند. اداره امور جهان كماكان مثل گذشته به انفاق كشورهاى بزرگ است اما حال كه دنيا به صورت تك قطبى اداره ميشود و آمريكا بعنوان قدرت بالاتر در راس آن است شايد بتوان گفت كه سرفرماندهى ادارده امور جهان را آمريكا داشته باشد”.

محمد رضا عضوانلو در باره اينكه آيا قصد انتشار كتاب را در ايران دارد يا نه، چنين توضيح ميدهد:

” ما خواستيم آن را رسما چاپ كنيم اما نشد. فعلا كتاب به طرق مختلف به ايران رفته و در حال توزيع به روى كامپيوتر و چاپ بدون شناسنامه است. من شخصا خوشحالم كه توانسته باشم توجه فكرى جوانها را براى به روز شدن با حواث جهانى جلب كنم. من حتى سعى كرده ام آدرس و تلفن مخازن انديشه را در كتاب بياورم تا جوانان بتوانند مستقيما با آنها ارتباط برقرار گنند و در جريان حوادث قرار گيرند. چون ديگر اينكه فكر كنيم برنامه هاى جهانى را در راهروهاى سنا يا كنگره آمريكا يا كشورهاى ديگر مى ريزند، درست نيست و دوران لابى كارى هاى اين چنينى گذشته است.”