پرورش فرزند تروريست؟

انات آموزشى، جنگ، تجربه صحنه هاى تجاوز و خشونت و غيره مى توانند برخى ازجوانان را به گرايش به اعتقادات يك جانبه و افراطى مذهبى و ايدوئولوژيكى و در مواردى تصميم به انجام روش هاى خشونت آميز «فردى» به منظور دستيابىبه به اصطلاح «عدالت اجتماعى» سوق دهند.

مادران عربستان سعودى نيز مانند بسيارى از مادران ديگر در جهان براى فرزندان خود نگرانند. گرايش به سمت گروه هاى تروريستى و انجام اقداماتى از اين نوع در اين كشور افزايش يافته است و جوانان زيادى در سال هاى اخير به سمت ايدئولوژى هاى افراطى تمايل پيدا كرده اند. با وجود اينكه هنوز فقط يك گروه كوچك حاشيه اى در جامعه عربستان سعودى دست به انجام اين نوع اعمال مى زند، اما تنها رشد اين تمايلات حتى در گروه هاى كوچك نيز مى بايد مورد توجه خاص قرار گيرد.

خانم وافع مصبا الشماء زن نويسنده عربستان سعودى دو علت عمده را در اين ارتباط ذكر مى كند: اول وجود بافت سنتى پدرسالارانه خانوادگى در اين جامعه كه در آن اعمال خشونت به عنوان راه حل بسيارى از مشكلات پذيرفته شده و از طرف ديگر احساس انزوا و كنار زدگى در اجتماع با توجه به آمار بسيار بالاى بيكارى جوانان در اين جامعه. او در گفتگويى با راديوى دويچه وله به دنبال بررسى اين مسئله از ديدگاه تربيتى در خانواده پدرسالارانه جامعه عربستان سعودى برآمده است. او مى گويد:

«ما مى بايد عليه تفكرات افراطى اقدام كنيم. پايگاه بوجود آمدن اعمال خشونت آميز را مورد بررسى قرار دهيم. رفتار خشونت آميز توسط پدران عليه مادران و بوسيله آنان عليه فرزندان انجام مى شود. اين كودكان به نوبه خود عليه ديگر كودكان و يا خدمه خانواده غيره اين رفتار را بكار مى گيرند و ناآگاهانه آن را تمرين مى كنند. و اين موضوع ادامه مى يابد. مى بايد روش هاى تربيتى و مذهبى پيدا شوند كه خانواده را به حل مسالمت آميز مشكلات رهنمون كند.»

خانم وافع مصبا الشماء وجود نظم پدرسالارانه را در جامعه سنتى عربستان سعودى مورد انتقاد قرار مى دهد. به نظر او در خانواده سعودى استفاده از خشونت به عنوان يك رفتار شناخته و پذيرفته شده از طرف پدران عملى مى شود. عدم توانايى در حل مشكلات و استفاده از خشونت آن را به كودكان نيز آموزش مى دهد كه براى انجام خواست خود به اين راه حل متوسل گردند.

«برخى از ريشه هاى افراطى گرى در رابطه پدر با فرزندان خود شكل مى گيرد. كودكان خشونت را آموزش مى بينند. خشونتى كه در خانه، در خيابان عليه همسايه ها و يا دوستان بكار گرفته مى شود. تروريسم از اينجاست كه آغاز مى گردد.»
خانم مصبا الشماء معتقد است كه درواقع تروريسم پديده نوى در جامعه عربستان سعودى نيست. مسئله جديد براى اين زن نويسنده بررسى پايگاه و ريشه يابى عمل تروريستى است. او از نقش خانواده و وجود تركيب مردسالارانه آن به عنوان يكى از دلايل عمده گرايشات خشونت آميز نام مى برد. به همين دليل او به ضرورت بررسى نقش خانواده و اشتباهات تربيتى كودكان تأكيد مى كند.

«تروريسم به اين معنى در سال ها پيش و در مكان هاى مختلف بوجود آمده است. اين پديده ويژه دو يا سه سال گذشته نيست. كسى كه تاريخ عربستان سعودى را مى شناسد، مى داند كه اين مسئله ريشه اى قديمى در آنجا دارد. اما پديده نو اين است كه ما فقط به انجام اين اعمال در جامعه سعودى توسط يك گروه خاص عادت نداريم. گروهى كه خود را زير حجاب مذهب پنهان كرده و نسبت به بافت اجتماعى و ارزش هاى آن آگاهى ندارد. ريشه تروريسم را بايد در خانواده جستجو كرد.»

او معتقد است براى از بين بردن ريشه هاى تروريسم مى بايد تمامى جامعه سعودى دست به اقدام زند و قواعد خشك و محدود كننده بخصوص عليه زنان و جوانان از ميان برداشته شوند.
بايد گفت كه بنا به اطلاع بخش رشد و توسعه سازمان ملل متحد، از ۲۲ ميليون اتباع كشور عربستان سعودى، حدود ۴ ميليون را جوانان بين ۱۵ تا ۲۴ سال تشكيل مى دهند. اين به معنى وجود ۱۸ در صد جمعيت جوان در اين كشور است. رقم بى سوادان به ۸ درصد ساكنان اين كشور مى رسد. رشد بالاى افزايش جمعيت به ميزان ۳ درصد و مشكلات بزرگ اقتصادى در عربستان مى تواند تأثير زيادى در دورنماى آينده كارى جوانان اين كشور داشته باشد.