پرستاران بلغاری پس از هشت سال به وطن بازگشتند
۱۳۸۶ مرداد ۲, سه‌شنبه
هواپیمای دولت فرانسه، حامل پنج پرستار بلغاری و پزشک فلسطینی تبار، که پیش از این به اعدام محکوم شده بودند، سرانجام با رایزنی‌های کمیسر سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا، بنیتا فررو والدنر و بانوی اول فرانسه، سسیلیا سارکوزی، صبح امروز در صوفیه به زمین نشست. سسیلیا سارکوزی و والدنر در چند روز گذشته با حضور در لیبی سعی در بازگرداندن این شش نفر به کشور خودشان را داشتند. در هفتۀ گذشته، مجازات این افراد که به اعدام محکوم شده بودند با رضایت خانوادۀ قربانیان، مبنی بر دریافت غرامت، به حبس ابد تقلیل یافته بود.
نیکولا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه، و ژوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیۀ اروپا در بیانیه ای که در بروکسل، مقر اتحادیه اروپا منتشر شد، از بازگشت این افراد به بلغارستان ابراز خرسندی کردند و همزمان خواهان مراقبتهای پزشکی بهتر برای کودکان لیبیایی مبتلا به ایدز شدند.
امید به درآمد بیشتر
پنج پرستار بلغاری و یک پزشک بلغاری فلسطینی‌الاصل در فوریۀ سال ۱۹۹۹، به اتهام مبتلا کردن عمدی ۴۳۸ کودک به ویروس ایدز در بیمارستان بنغازی - بندری در کشور لیبی- دستگیر شدند. آنها پنج سال بعد در دادگاهی در شهر طرابلس، پایتخت همین کشور، مقصر شناخته شده و حکم اعدامشان صادر شد. متهمان در روند بررسی پرونده بارها خود را بیگناه دانسته و تأکید کرده بودند که تمام اعترافات آنها در زیر شکنجه بدست آمده است. آنها همچنین دلیل اصلی ابتلا کودکان به ویروس ایدز را شرایط نامطلوب بهداشتی بیمارستان بنغازی دانستند. در همان زمان نیز بسیاری از کارشناسان این بیماری بر صحت این ادعا تأکید کرده و ابتلای کودکان به ایدز را به پیش از آمدن این افراد به لیبی نسبت دادند.
پنج پرستار بلغاری و پزشک فلسطینی‌الاصل، که در ماه ژوئن امسال تابعیت بلغارستان را دریافت کرده‌است، در هنگام بازداشت خود در سال ۱۹۹۹، چند سالی بود که به امید درآمد بیشتر در لیبی مشغول به کار بودند.
اشرف جمعه حجوج، پزشک فلسطینی تبار در زمان دستگیری خود، در حال گذراندن یک دوره کارآموزی در این بیمارستان بود. خانوادۀ وی که در لیبی زندگی می‌کردند، تازه پس از یک سال جستجو، متوجه دستگیری او شدند و بر اساس گفته‌هایشان از همان زمان، در معرض خطر اقدام تلافی‌جویانه قرار گرفتند. آنها در سال ۲۰۰۵ موفق شدند از لیبی فرار کنند و در هلند تقاضای پناهندگی دهند. در دوران محکومیت در زندان نیز، یکی دیگر از این پرستاران اقدام به خودکشی کرد که به موقع از خطر مرگ نجات یافت.
رهایی از مرگ
درحالیکه حکم اعدام متهمان بلغاری در دادگاه عالی لیبی تأیید شده بود، بنیاد معمر قذافی که در رأس آن سیف‌الاسلام پسر قذافی قرار دارد ،اعلام کرد که خانوادۀ کودکان حاضر به پذیرش غرامت مالی و صرف‌نظر کردن از اجرای حکم اعدام شده‌اند. در این توافق که در پشت درهای دادگاه به نتیجه رسیده بود، به هریک از این خانواده‌ها مبلغ یک میلیون دلار تعلق گرفت. این میزان غرامت از محل صندوق ویژۀ اتحادیۀ اروپا پرداخت شد. این توافق در دادگاه ۹ نفرۀ شورای عالی قضایی لیبی نیز مورد تأیید قرار گرفت و باعث شد تا حکم اعدام به مجازات زندان تقلیل یابد. پس از این حکم، دولت بلغارستان با توجه به توافقنامۀ استرداد محکومان که در دهۀ ۸۰ با دولت لیبی منعقد گردیده است، خواستار استرداد هرچه سریعتر این افراد به بلغارستان شد. در مرکز شهر صوفیه نیز مردم در حمایت از آزادی این متهمان پردۀ بزرگی را نصب کردند که بر روی آن کلمۀ " بیگناه" به چشم می‌خورد.
پرستارگیری، امتیازگیری!
با گذشت چندین ساعت از ورود پرستاران به کشورشان هنوز این امر مشخص نیست که آیا اکنون حکم زندان این افراد در بلغارستان نیز ادامه خواهد یافت یا خیر. انجمن حقوق بشر سازمان عفو بین الملل پیش از اعلام کرده بود که این سازمان تمام توان خود را برای آزاد کردن این محکومین به کار خواهد بست.
نکتۀ دیگری که در این میان در پردۀ ابهام قرار گرفته است، احتمال گذاشتن پیش شرط سازش از طرف دولت لیبی برای صدور اجازۀ خروج این افراد از این کشور بوده است. رسانه‌های بلغاری گزارش داده‌اند که لیبی برای این اقدام خود، خواستار حمایت برنامه‌های زیرساختی خود و عادی‌سازی روابط تمام کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا با این کشور شده است.
والدنر، کمیسر سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا، امروز پس از ورودش به صوفیه، در بیانیۀ مطبوعاتی که در بروکسل منتشر شد، از ورود این شش نفر به بلغارستان به عنوان عاملی در جهت گشودن "راه برای ایجاد روابط جدید و عمیق بین اتحادیۀ اروپا و لیبی" یاد کرد.
رسانه‌های لیبی نیز دیشب خبر دادند که سارکوزی روز چهارشنبه در شهر السِرت به دیدار معمر قذافی خواهد رفت. در طرابلس این‌گونه عنوان می‌شود که سارکوزی، اجازۀ خروج پرستاران از لیبی را به عنوان شرطی برای آمدنش به این کشور اعلام کرده بود.