پايان جنگ در اقساط
۱۳۸۵ مرداد ۱۱, چهارشنبه
لبنان نيز به خوبى نشان داد.
وزراى خارجه‌ى اتحاديه‌ى اروپا در ملاقات ويژه‌ى خود كه به بحران لبنان اختصاص داشت، در آخرين لحظه موفق شدند: دو جناح به زحمت بر سر موضعى مشترك به توافق رسيدند، اما هر چه باشد توافق كردند. تكرار «شوك روانى عراق»، يعنى شكاف ژرف در يك مساله‌ى مربوط به سياست خارجى، همواره چون تهديدى در مقابل چشمان آنان بود.
اتحاديه‌ى اروپا به جاى ترك مخاصمه‌ى فورى اينك درخواست آتش‌بسى موقت ميان اسراييل و حزب‌الله را مى‌كند، به عبارت ديگر پايان جنگ با اقساط. اين سازش ميان خواست فرانسه براى ترك مخاصمه و موضع آمريكا ـ انگلستان ـ آلمان براى فرصت بيشتر براى اسراييل جهت خلع‌سلاح حزب‌الله، به اتحاديه‌ى اروپا كمك مى‌كند تا آبروى خود را در شطرنج ديپلماتيك حفظ كند.
اين هم خوب است كه اتحاديه‌ى اروپا تلاش مى‌كند بيطرفى خود را حفظ كند و فقط از اسراييل نمى‌خواهد اقدامات نظامى خود را متوقف كند، بلكه از ميليشياى حزب‌الله نيز مى‌خواهد كه حملات موشكى خود به اسراييل را متوقف سازد. به اين ترتيب، بر خلاف آمريكا كه در جهان عرب يكطرفه به عنوان جانبدار اسراييل شناخته مى‌شود، اتحاديه‌ى اروپا شانس خود را حفظ مى‌كند كه از هر دو طرف به عنوان ميانجى جدى گرفته شود.
واژه‌پردازى و نكته‌گيرى از مفاهيم آتش‌بس، ترك مخاصمه و پايان دادن به درگيرى نظامى شايد براى ديپلمات‌ها معنايى داشته باشد. اما معنى رك و پوست كنده‌ى آن اينست كه ديگر نبايد شليك شود. وزراى خارجه‌ى اتحاديه‌ى اروپا به خاطر مشغوليت بيش از حد با مسايل خود با اين خطر روبرو هستند كه واقعيت را نبينند. طرفين منازعه در خاورميانه، اهميت زيادى براى رگبار واژگان بروكسل كه تاثير عملى كمى دارد قائل نيستند. اينكه آتش‌بس موقت در خدمت راهى براى صلح باشد ترديدآميز است. اما دست‌كم اتحاديه‌ى اروپا مى‌تواند در مشاوره‌هايى كه در شوراى امنيت سازمان ملل در پيش است در زمينه‌ى توافق سياسى، با نظر واحدى سخن بگويد. آن‌ها لااقل بايست بتوانند اين كار را بكنند. مگر اينكه فرانسه و انگلستان كه هر دو مى‌توانند از حق وتوى خود در شوراى امنيت سازمان ملل استفاده كنند، دوباره از صف اروپا خارج شوند.
ستايش‌آميز است كه اروپايى‌ها حاضرند نيروهايى بين‌المللى براى تثبيت اوضاع در لبنان گسيل دارند. اين نيرو هنگامى مى‌تواند كار خود را آغاز كند كه اسراييل، حزب‌الله و لبنان بر سر پايان منازعه‌ى نظامى توافق حاصل كرده باشند. اما چنين راه حلى هنوز بسيار دور است. چرا كه اسراييل مايل است پيش از آن حزب‌الله را بطور چشمگيرى تضعيف كند. خلع‌سلاح ميليشياى اسلامى را كه از سال‌ها پيش نتوانسته صورت بگيرد، سربازان كلاه‌آبى سازمان ملل تحت رهبرى فرانسه نمى‌توانند و نمى‌خواهند عهده‌دار شوند. از همين رو، شايد مورد نظر اروپايى‌ها باشد كه اسراييل براى چند هفته‌اى اين امكان را داشته باشد تا اين وظيفه را انجام دهد. شايد حقيقتا همين فكر پشت اين واقعيت بوده است كه اتحاديه‌ى اروپا نه خواستار خاموشى فورى همه‌ى سلاح‌ها، بلكه بيشتر آتش‌بس موقت شده است كه بايد در خدمت حفاظت از مردم غيرنظامى لبنان باشد.
Bernd Riegert