هپاتيت ”C“

تعداد زيادى از بيماريها از دسته بيماريهاى ويروسى قرار هستند. يعنى حضور يك ويروس در بدن منجر به بيمارى مى‌شود. اين گروه از بيماريها درمان خاص و قطعى ندارند. هنوز دارويى ساخته نشده است كه بتواند ويروس را از بين ببرد. در اين حالت تنها سيستم ايمنى بدن بايد با بيمارى مبارزه كند. در نتيجه اگر دارويى برای بيمارى ويروسى تجويز شود تنها براى بالا بردن مقاومت بدن و حمايت از سيستم دفاعى درونى است.

بيشتر بيماريهاى دشوار و طولانى مدت، بيماريهاى ويروسى هستند. از جمله اين بيماريها، بيمارى هپاتيت است. چندى پيش نگاه كوتاهى به اين بيمارى داشتيم. بيمارى هپاتيت به انواع مختلفى تقسيم مى‌شود كه علت آن تفاوت در نوع ويروس اين بيمارى است. ويروس‌هاى هپاتيتى كه با حمله به بافت كبد منجر به تخريب اين بافت و موجب بيمارى هپاتيت مى‌شوند از نظر ژنتيكى بسيار به يكديگرشبيه هستند. آنچه كه اين ويروسها را از هم متمايز مى‌كند تفاوت كوچكى در ساختار اطلاعاتى آنهاست. هر ويروس ذره كوچكى است كه ذخيره اطلاعاتى ژنتيكى خاص خود را به همراه دارد. بر پايه همين تفاوت كوچك ويروسهاى هپاتيتى به انواع مختلفى تقسيم و نامگذارى مى‌شوند. با آنكه نشانه‌هاى اوليه بيمارى هپاتيت در تمامى انواع اين بيمارى مشابه است اما نوع و شدت آسيب‌هاى كبدى در هر يك متفاوت است. ويروس هپاتيت نوع ”C“ كه موجب بيمارى ”هپاتيت C“ مى‌شود يكى از اين ويروس‌هاى اين گروه است.

هپاتيت ”C“ كه طبق آمارهاى موجود بيش از ۱۷۰ ميليون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند با نشانه‌هاى عمومى بيمارى هپاتيت همراه است. علائمى مثل تهوع، اسهال و ضعف عمومى. اما زردى پوست يا زردى سفيدى چشم در بيمارى هپاتيت ”C“ ديده نمى‌شود. اين مسئله يكى از تفاوتهاى بارز اين نوع هپاتيت با ساير انواع هپاتيت است.

دوره خفتگى بيمارى، يعنى از هنگام ورود ويروس تا شروع فعاليت آن ممكن است بين دو تا بيست ماه به طول انجامد. اين امكان هست كه پس از ورود ويروس هپاتيت "C" سيستم دفاعى بدن بتواند تا مدتى مقاومت كند. گلبولهاى سفيد كه در خون شناورند مى‌توانند ويروس‌ها و باكترى‌ها را ببلعند و آنها را در خود هضم كنند. ويروس هپاتيت "C“ ممكن است تا مدتى در گلبولهاى سفيد به صورت خفته باقى بماند اما اين ويروس مى‌تواند به دلايل نامعلومى فعال شود. شروع فعاليت ويروس گاه به يك سرماخوردگى ساده شبيه است. از آنجا كه بيمارى هپاتيت ”C“ با زردى همراه نيست غالبأ فرد متوجه ابتلا خود به بيمارى نمى‌شود. اما فاكتورهاى كبدى خون كه ميزان فعاليت آنزيم‌هاى كبدى را نشان مى‌دهند به شدت بالا مى‌رود كه نشان دهنده بر هم خوردن تعادل در كبد و آغاز بيمارى است.

روند بيمارى در هپاتيت نوع ”C“ سريع‌تر و آسيب‌هاى حاصل از آن شديدتر است. از جمله آسيب‌هاى جانبى اين بيمارى دردهاى مفصلى و از بين رفتگى بافت كليه است. متأسفانه هپاتيت ”C“ بيش از هشتاد درصد موارد به سيروز كبدى مى‌انجامد. با تشخيص سريع بيمارى و بهرگيرى از داروهاى كمكى و بازدارنده مى‌توان از تخريب بيشتر بافت كبد جلوگيرى كرد و بيمارى را تا حدى كنترل كرد.

هپاتيت‌ها به شدت مسرى هستند. مهمترين راه انتقال هپاتيت ”C" از طريق تماس مستقيم با خون فرد بيمار و آلوده است. متأسفانه اين بيمارى در زندانها و در معتادين تزريقى آمار بالايى نشان مى‌دهد.‌ درمان بيمارى بسيار پرهزينه و مشكل است. مهمترين راه مقابله جلوگيرى از انتقال ويروس است.

واكسن هپاتيت ”C“ تا به امروز كشف نشده است. اما واكسيناسيون عليه هپاتيت نوع "B" بدن را بيش از هفتادوپنج درصد نسبت به هپاتيت نوع ”C“ نيز ايمن مى‌كند.

شبنم نوريان