هرج و مرج فزاينده در مناطق فلسطينى

احمد قريع، نخست وزير فلسطين مى گويد: “اين تنها اشغالگران اسرائيلى نيستند كه مسئول اين هرج و مرج اند، بلكه خود ما مسئول اين بى نظمى هستيم. خود تشكيلات خودگردان مقصر است”. صائب عريقات كه مقام وزارت دارد، مى افزايد: “نبايد بيش از اين هرج و مرج در غزه را تحمل كرد، زيرا كه اين مسئله راه مبارزه براى يك ايجاد يك دولت فلسطينى را مسدود مى كند”.

رهبرى فلسطين روز سه شنبه گذشته در يك اجلاس بحران به وضعيت اين مناطق پرداخت. ياسر عرفات، رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين پس از آنكه يكى از مشاوران نزديك و مورد اعتمادش، خبرنگار سرشناس خليل الزبن در نوار غزه به ضرب گلوله كشته شد، به تشكيل اين اجلاس فراخوانده بود.

الزبن ناشر يك هفته نامه بود كه در آن از جمله به مسائل حقوق بشر مى پرداخت. وى هفته گذشته اعلاميه اى را منتشر ساخت كه در آن مسئوليت مجروح ساختن يك سياستمدار جنبش الفتح را “باند قاتلان و سوءقصدكنندگان حرفه اى” ناميده بود. از آنگذشته گفته مى شود كه وى عرفات را از فعاليت هاى سازمان هاى شبه نظامى مطلع مى ساخته است.

بايد گفت، الزبن نخستين قربانى برخوردهاى بيرحمانه ميان نيروهاى افراطى و نيروهاى ليبرال در مناطق اشغالى نيست. هر بار خبرنگارى كه برخوردى انتقادى نسبت به جامعه فلسطين داشته، تهديد به قتل مى شود. در اوايل ماه فوريه به ناگهان سه مرد مسلح به دفتر شبكه تلويزيونى «القدس» در رام اله حمله مى كنند. آنها دو عضو هيئت تحريريه را مورد ضرب و جرح قرار داده و دستگاه ها را بكلى نابود مى كنند و تا امروز مشخص نيست كه انگيزه مهاجمان چه بوده است. پيش از آن گزارشگران شبكه تلويزيونى «العربيه» و روزنامه «الدار» مورد تهاجم افرادى ناشناس قرار گرفته بودند.

اعمال خشونت عليه آزادى مطبوعات در مناطق فلسطينى به جايى رسيده كه در اواسط ماه فوريه خبرنگاران فلسطينى در شهر غزه يك تظاهرات اعتراضى ترتيب دادند. آنها از تشكيلات خودگردان خواستار حمايت موثر شده بودند.

بايد گفت كه اين تنها رسانه ها نيستند كه بطور فزاينده اى آماج هرج و مرج قرار گرفته اند. شهروندان فلسطينى نيز از ضعف و حذف قدرت دولت در مناطق فلسطينى در رنج اند. بويژه درمناطق شمالى كرانه غربى رود اردن وضعيت اسفناكى حاكم است. بريگادهاى شهداى الاقصى كه يك گروه انشعابى از جنبش فتح است و كمك هايى نيز از حزب اله لبنان دريافت مى كند و مورد هدايت آنها قرار دارد، بطور كلى خارج از هر نوع نظم دولتى عمل مى كند. آنها سوءقصدهاى انتحارى عليه شهروندان اسرائيلى سازماندهى مى كنند و در زمان مذاكره بر سر يك قرار آتش بس ميان نيروهاى فلسطينى، آنها تا آخرين لحظه از خواست تشكيلات خودگردان سرباز زدند تا آرامش به سرزمين ها بازگردد.

اين گروه ها در جامعه فلسطينى نيز نقشى مخرب دارند. در شهر نابلس باندهاى مسلح مدت هاست كه جنگ قدرت دارند. آخر هفته گذشته (۲۸ و ۲۹ فوريه) شهردار نابلس از مقام خود كناره گيرى كرد. وى عرفات را متهم ساخت كه در برابر بى قانونى ها و هرج و مرج فزاينده دست روى دست گذاشته است.

وضعيت در نوار غزه نيز بسيار وخيم است. در آنجا دو سازمان افراطى حماس و جهاد اسلامى حرف اول را مى زنند. در پيشاپيش، سازمان حماس كه داراى شبكه اى از نهادهاى مذهبى و اجتماعى است، مدت هاست كه در اين منطقه سكان را بدست گرفته اند. در حاليكه مسئولان تشكيلات خودگردان عليرغم وضعيت اسفناك اقتصادى به ثروت هاى كلان دست يافته اند، ولى مردم اين منطقه ى منزوى از جهان خارج روزبه روز فقيرتر مى شوند. در حاليكه تشكيلات خودگردان فلسطينى كه خود از فساد مالى و اقتصاد بيمار در رنج است و كارى از پيش نمى برد تا مانع از سقوط مردم به ورطه فقر شود، جنبش حماس با نهادهاى اجتماعى و مددكارى خود مى كوشد از رنج پيامدهاى اسفناك اقتصادى در ميان مردم بكاهد.

اسرائيلى ها نگرانند كه در نوار غزه با عقب نشينى نيروهاى خود، تمامى اين منطقه بدست جنبش حماس بيافتد و ديگر قابل كنترل نباشد.