1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

نگرانى‌ها و سوءظن‌ها نسبت به برنامه‌ى اتمى‌ ايران

۱۳۸۴ مرداد ۲۰, پنجشنبه

در پى راه‌اندازى تأسيسات فرآورى اورانيوم اصفهان، روز چهارشنبه بعداز ظهر آژانس بين‌المللى انرژى اتمى در يك طرح قطعنامه ”نگرانى جدى” خود در مورد برنامه‌ى اتمى ايران را ابراز داشت. ولى شوراى حكام آژانس بين‌المللى هنوز نتوانسته بر سر مفاد اين طرح قطعنامه به توافق برسد. از طرفى دولت اسرائيل نيز ابراز نگرانى كرده است. بايد پرسيد، آيا ايران نگران از امنيت خود در برابر آمريكاست و خود را مورد تهديد مى‌بيند؟

https://p.dw.com/p/A486
سيروس ناصرى، نماينده‌ى ايران در آژانس بين‌المللى در وين
سيروس ناصرى، نماينده‌ى ايران در آژانس بين‌المللى در وينعکس: AP

داود خدابخش

به گزارش خبرگزارى آسوشيتدپرس، در اين سند آمده كه آژانس بين‌المللى نمى‌تواند تأييد كند كه مقامات ايران برنامه‌ى اتمى ‌خود را بطور كامل و شفاف اعلام كرده‌اند. از اين رو آژانس بين‌المللى نمى‌تواند مطمئن باشد كه فعاليت‌ و مواد اتمى مخفى در ايران وجود ندارد. ولى آژانس هنوز طرحى براى ارجاع اين پرونده به شوراى امنيت سازمان ملل ندارد. خانم مليسا فلمينگ، سخنگوى آژانس بين‌المللى در اين زمينه گفت:

”در اين مورد قصد نداريم به گمانه‌زنى دست زنيم. اين آخرين اقدام و در واقع بدترين اقدامى خواهد بود كه در مورد يك كشور مى‌تواند رخ دهد. اميدواريم كه به اين مرحله نرسد و مذاكرات ادامه پيدا كنند و بازرسى‌ها نيز چنانكه تاكنون بوده، ادامه يابند.”

بايد اشاره كنيم كه شوراى امنيت مى‌تواند تحريم‌هاى سياسى و اقتصادى عليه ايران وضع كند. در اين ميان يك نماينده‌ى دولت ايران به اروپا و آمريكا نسبت به ارجاع مسئله به شوراى امنيت سازمان ملل هشدار داد. سيروس ناصرى‌، سرپرست هيئت نمايندگى ايران در آژانس بين‌المللى گفت كه اين امر به سمت يك رويارويى خواهد رفت و يك محاسبه‌ى اشتباه آمريكا و اروپا خواهد بود. بهر حال طرح قطعنامه از رئيس آژانس بين‌المللى محمد البرادعى خواسته تا سوم سپتامبر گزارشى همه‌جانبه در مورد همكارى ايران با آژانس ارائه دهد.

چندى پيش محمود احمدى‌نژاد، رئيس جمهور جديد اسلامى ايران در مورد برنامه‌ى اتمى ايران گفت كه دولت او پيشنهادات جديدى ارائه خواهد داد. در اين ميان جرج دبليو بوش، رئيس جمهور آمريكا ضمن محكوم ساختن تلاش‌هاى ايران براى دستيابى به سلاح‌هاى اتمى اظهارات احمدى‌نژاد را مثبت خواند. وى در عين حال افزود كه او و ديپلمات‌هاى آمريكا به سه كشور اروپايى و قاطعيت ايشان اعتماد دارد:

”ما با سه كشور اروپايى همكارى مى‌كنيم و آنها مذاكرات را بنام جهان آزاد انجام مى‌دهند. ما تصميمات بعدى در مورد رفتار ايرانى‌ها را با توافق آنها اتخاذ خواهيم كرد. و شوراى امنيت سازمان ملل يكى از اين پيامدها مى‌تواند باشد.”

ولى در عين حال آمريكا اعتراف دارد كه ايران در اقدام اخير خود هيچيك از مقررات جامعه‌ى بين‌المللى را نقض نكرده است. گريك وب، سردبير مجله‌ى تخصصى «Global Security Newswire» معتقد است:

”ايران در مورد اقدامات خود در برابر آژانس بين‌المللى و بازرسانش كاملا شفاف عمل كرده است. ولى آنچه كه آمريكا و جامعه‌ى بين‌الملل را ناآرام كرده، اين است كه ايران تأسيسات اصفهان را تا دو سال مخفى داشته بود. از آنگذشته ايران خود اعتراف كرده كه بخشى از فعاليت‌هاى اتمى ‌خود را مدت ۱۸ سال از ديد نهادهاى بين‌المللى پنهان كرده بوده است.”

در اين ميان دولت اسرائيل تأكيد دارد كه ايران به هيچ وجه نبايد به توليد سلاح هسته‌اى موفق شود. «سلمان شووال»، سخنگوى آريل شارون، نخست وزير اسرائيل در امور سياست خارجى روز پنجشنبه ۱۱ اوت در راديو اسرائيل گفت كه يك ايران داراى توان تسليحات هسته‌اى خطر بزرگى براى منطقه است. از سوى ديگر اسرائيل خود را مورد تهديد مى‌بيند. شووال افزود: ”اين نخستين بار پس از دوران نازى‌ها در آلمان است كه رژيمى چون ايران بطور رسمى اعلام مى‌كند كه هدفش نابودى اسرائيل است. به چنين رژيمى سلاح اتمى دادن طبيعى است كه يك ديوانگى است”.

اين سخنگوى دولت اسرائيل تصريح كرد كه اسرائيل تمامى ابزار و راه‌هاى ممكن را مد نظر خواهد داشت تا در برابر يك نابودى از خود دفاع كند. وى در اين رابطه به ضربه‌ى پيشگيرانه‌ى اسرائيل عليه تأسيسات هسته‌اى عراق در سال ۱۹۸۱ اشاره كرد و گفت: ”در آن زمان ما را محكوم كردند و همه گفتند كه اين حركت اشتباهى بود. ولى امروز جهانيان از اين عمل ما ممنون هستند.”

روزنامه‌ى «تاتس»، چاپ برلين در شماره‌ى روز پنجشنبه ۱۱ اوت خود طى تفسيرى به قلم خانم كتايون اميرپور، ضمن اشاره به اينكه ايران هيچيك از مقررات بين‌المللى را نقض نكرده مى‌نويسد: ايرانى‌ها مى‌خواهند خود بر فن‌آورى هسته‌اى تسلط يابند و اين به يك غرور و وظيفه‌ى ملى براى ايرانى‌ها بدل شده است. اروپايى‌ها نتوانسته‌اند تضمينى براى امنيت مورد نظر ايران ارائه دهند. ”اين تضمين امنيت را نه اروپا، بلكه اين آمريكاست كه مى‌تواند بدهد، زيرا هرچه باشد از نظر پرزيدنت بوش ايران يكى از كشورهاى محور شرارت است.”

كتايون اميرپور در تفسير خود مى‌افزايد: ”ايران خود را در برابر آمريكا مورد تهديد مى‌بيند. هر چه باشد طى چهار سال گذشته دو كشور همجوار و مسلمان ايران مورد هجوم آمريكا واقع شده‌اند. ولى در اين ميان ايرانى‌ها يك چيز را فهميده‌اند: كشورى كه سلاح اتمى داشته باشد، مورد حمله قرار نخواهد گرفت و اين را نمونه‌ى كره‌ى‌ شمالى نشان داده است. ولى كشورى كه نداشته باشد، بايد روى يك حمله‌ى نظامى حساب كند، و نمونه‌ى عراق گوياى آن است”.